Vijf vragen over de veranderingen in de zorg

PROVINCIE UTRECHT - Vanaf 1 januari verandert er veel in de zorg. Gemeenten en zorgverzekeraars krijgen nieuwe taken die eerst de verantwoordelijkheid waren van Rijk of provincie. Vijf vragen over de gezondheidszorg.
WAT GAAT ER VERANDEREN?
Gemeenten krijgen veel meer verantwoordelijkheid over thuiszorg, jeugdzorg en begeleide zorg. De verwachting is dat op lokaal niveau beter maatwerk mogelijk is dan via Rijksoverheid en provincies, waar deze taken nu nog onder vallen. Het gaat voornamelijk over niet-medische zorg en jeugdzorg.
HOE IS DAT GEREGELD?
De Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) vervalt per 1 januari. Daarvoor in de plaats komen nieuwe wetten en regelingen:
- Wet langdurige zorg (Wlz)
Dit gaat over zorg met verblijf, zoals in een verzorgings- of verpleeghuis.
- Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo)
Dit gaat over ondersteuning van mensen met een beperking, zoals ouderen, mensen met een psychische aandoening of mensen in een rolstoel. De wet regelt begeleiding van hulpbehoevende individuen en groepen, oud en jong.
- Zorgverzekeringswet (Zvw)
Hierin wordt wijkverpleging, verzorging en palliatieve zorg geregeld.
- Wet op de jeugdzorg (Wjz)
Deze wet beschrijft hoe kinderen en tieners zorg krijgen. Het gaat in dit geval ook om kinderen die uit huis worden geplaatst of jongeren die over de scheef zijn gegaan en in een gesloten inrichting worden geplaatst.
WAAROM IS ER ZOVEEL OVER TE DOEN?
Er is nog erg veel onduidelijk. Nog steeds moet de Eerste Kamer sommige wetten goedkeuren en pas in december wordt bekend hoeveel geld de gemeenten voor al die nieuwe taken krijgen. Dat zorgt voor verwarring bij ambtenaren en onrust bij de mensen die zorg ontvangen.
Ook worden regels nog aangepast. Zo is nog onlangs besloten dat een groep zwaar gehandicapte jeugdigen die thuis woont, niet onder de Jeugdwet zal gaan vallen maar onder de Wet langdurige zorg. Daarmee is de groep niet langer de verantwoordelijkheid van gemeentes, terwijl die daar in het budget wel rekening mee hadden gehouden.
Ook is het tot december niet duidelijk hoeveel geld gemeenten voor de nieuwe taken van het Rijk krijgen. Daarom zijn veel gemeenten huiverig om thuiszorg in te kopen. Zorgbedrijven hebben daarom al medewerkers moeten ontslaan, al zijn er minder thuiszorgers op straat komen te staan dan eerder gedacht.
KRIJG IK OF MIJN FAMILIELID NOG WEL ZORG?
Dat is nog maar de vraag. Mensen die nu al in een zorgcentrum wonen, mogen daar blijven. Maar hoeveel thuiszorg iemand nog krijgt, is van veel factoren afhankelijk. Het kabinet wil dat mantelzorgers veel meer taken overnemen, maar de details zijn nog niet duidelijk. Ook hangt het af van de gemeente. Sommige gemeenten hebben al extra geld voor thuiszorg uitgetrokken, maar andere plaatsen hebben daar geen geld voor.
Gemeenten waren al verantwoordelijk voor de hulp bij het huishouden, maar ook daar zal in sommige gemeenten wel iets veranderen. Zo geeft De Bilt aan dat de eenvoudige schoonmaakhulp zal verdwijnen en dat mensen vaker zelf moeten zoeken naar een oplossing.
HEEFT EEN GEMEENTE WEL VOLDOENDE EXPERTISE?
Vaak niet. Daarom werken veel gemeenten nauw samen. Zo wordt de Jeugdzorg in de provincie Utrecht verdeeld tussen 6 regio's: Utrecht West, Eemland, Zuidoost, Food Valley, Lekstroom en de gemeente Utrecht. Ze kopen samen zorg in en huren gezamenlijk gespecialiseerd personeel in.
Dat wil niet zeggen dat de zorg er in alle gemeenten hetzelfde uit komt te zien. Sommige gemeenten, zoals Utrecht, trekken extra geld uit voor de zorg, maar bij andere gemeenten zit dat er niet in.
De wijzigingen per 1 januari in de zorg roepen bij veel mensen vragen op.
Gert Lagemaat wordt door zijn vrouw geholpen met zijn steunkousen. Maar wie doet dat straks?

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.