Oproep Vitens: beperk watergebruik

Vitens leverde woensdag 1.4 miljard liter water, 40 procent meer dan normaal. "Niet eerder stroomde er in 1 dag zoveel water uit kranen", aldus de waterleverancier. "Activiteiten zoals het sproeien van tuinen, het vullen van zwembadjes, en het wassen van auto's vergen grote hoeveelheden water." Gevraagd wordt om deze activiteiten te beperken, met name tussen 18.00 en 22.00 's avonds.

In Utrecht kan donderdag smog ontstaan, meldt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. Vrijdag is er bijna geen smog, omdat dan de wind uit het noordwesten komt. Zaterdag draait de wind weer en is er weer kans op ernstige smog. Dat onstaat bij grote hoeveelheden verontreinigende stoffen in de lucht, zoals stikstofoxiden, en kan klachten veroorzaken bij mensen met luchtwegaandoeningen.

Vanwege de hitte geldt code geel bij de brandweer. Als het droog blijft, gaat dat rond middernacht over op code oranje. Dan gaat ook Charlie de lucht in, een vliegtuig dat voor de brandweer in de gaten houdt of er vuur is natuurgebieden.

Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden gaat de veendijken beregenen. Het extra water moet voorkomen dat er scheuren in de dijken ontstaan, die daardoor in het ergste geval kunnen gaan schuiven. Dat gebeurde in 2003 met een veendijk in Wilnis, toen er ook sprake was van een hittegolf. De dijken zijn volgens het waterschap op dit moment al erg droog. Sommige hebben al kleine scheurtjes en dat kan door de extreme warmte erger worden. Met een sproeiboot worden de dijken nat gehouden.

De provincie Utrecht gaat nat zout strooien op kruispunten en rotondes van provinciale wegen, om smelten van asfalt te voorkomen. Het vocht uit het zout koelt de weg en het zout trekt het vocht uit het asfalt aan, waardoor het asfalt sterker blijft. Dit moet beschadigingen aan het wegdek voorkomen.

De stad Utrecht gaat het huisvuil donderdag en vrijdag een uur eerder dan normaal ophalen. Inwoners mogen het afval donderdag vanaf 22.00 uur aan de straat zetten.

Rijkswaterstaat is in deze alert op bruggen en viaducten. Een aantal bruggen wordt van te voren al gekoeld omdat die 'gevoelig' zijn voor de hitte. Aannemers staat klaar als er toch problemen zijn. In beweegbare bruggen zit veel staal en zijn extra gevoelig voor de hitte.

ProRail koelt spoorbruggen extra waar dat nodig is. Ook de spoorbeheerder heeft ploegen achter de hand om in actie te komen als het fout loopt op het spoor. Bovendien staan er extra wegsleeplocks klaar en controleert ProRail constant het spoor. "Het is alle hens aan dek", zei een woordvoerder.

De NS heeft treindiensten op een aantal trajecten aangepast vanwege de tropische weersomstandigheden. Er zullen uit voorzorg minder treinen op deze trajecten rijden omdat de hitte invloed heeft op het materieel zoals de sporen. Ook krijgen goederentreinen voorrang om te voorkomen dat door remmen vonken ontstaan die de berm in brand kunnen steken.

De afgelopen nacht was een van de warmste sinds het begin van de metingen, meldt het KNMI. In De Bilt werd het niet kouder dan 23,3 graden. Donderdagmiddag wordt het op sommige plaatsen 38 graden, denken de meteorologen van het KNMI.

Ook Frankrijk zuchtte woensdag onder de hitte. In Parijs werd woensdag een recordtemperatuur van 39,7 graden gemeten.