Utrechts oudste muziek in een nieuw jasje: koor zingt eeuwenoud stuk voor Sint-Maarten in Domkerk
Utrecht - Utrecht bestaat 900 jaar. Daarom voert het Gregoriaans Koor in de stad op basis van nieuwe en revolutionaire inzichten muziek uit van de Utrechtse bisschop Radboud. Hij was de allereerste bij naam bekende componist van de Lage Landen. Al rond 900 na Christus componeerde hij een muziekstuk dat was opgedragen aan de Utrechtse beschermheilige Sint-Maarten. In de Universiteitsbibliotheek bevindt zich nog een unieke kopie van het Sint-Maartens officie uit de twaalfde eeuw. Musicologen zien het manuscript als de heilige graal van de Nederlandse muziekgeschiedenis.
[kader:]
Grondige studie heeft de afgelopen jaren tot nieuwe inzichten geleid, die de uitvoering van Gregoriaanse muziek wel eens ingrijpend zouden kunnen veranderen. Musicoloog Leo Lousberg heeft zich in zijn promotie-onderzoek gericht op zogenoemde signaaltonen in deze middeleeuwse muziek. Hij heeft een revolutionaire theorie ontwikkeld over de functie van die bijzondere tonen. Het gaat onder andere om kwarttonen, die in de westerse muziek verloren zijn gegaan, maar die vandaag de dag nog wel te horen zijn in muziek uit het Midden-Oosten.
Volgens Lousberg werden deze kwarttonen in Gregoriaanse muziek gebruikt om de inhoud van de tekst te benadrukken: telkens als de componist ergens de nadruk op wilde leggen, gebruikte hij deze opvallende tonen. In het Westen zijn die kwarttonen eeuwenlang genegeerd, waardoor Gregoriaanse koormuziek tot nu toe vooral melodisch klonk, maar zonder dramatische accenten. Als het aan Lousberg ligt, gaat dat ingrijpend veranderen.
De Universiteit Utrecht organiseert deze zomer het festival ‘Het wonder van Sint-Maarten’, waarbij de band tussen Sint-Maarten en de burgers van de stad centraal staat. Ter ere van het 900-jarige bestaan van Utrecht zal die feestdag dit jaar uitgebreid gevierd worden. Op 3 en 4 juli zal het Sint-Maartens officie ‘live’ worden uitgevoerd in de Domkerk. Zowel het Gregoriaans Koor Utrecht, als het koor van de Kathedrale Koorschool zal eraan deelnemen. Een overzicht van alle festiviteiten in het kader van het festival is te vinden op hetwondervansintmaarten.nl.