Lekken en intimideren: raad IJsselstein bespreekt rapport-Leutscher

Vaststaat inmiddels dat de voorman van de Liberaal Democraten IJsselstein (LDIJ) vorig jaar vertrouwelijke informatie aan de pers heeft gelekt over de benoeming van Marianne Kallen als waarnemend burgemeester. Dat blijkt uit een onderzoek van bureau Berenschot in opdracht van de gemeente IJsselstein.

Uit het rapport: "Op zaterdag 8 november 2014 voert de heer Leutscher een telefoongesprek met een journalist van ongeveer een half uur. Het gesprek wordt zonder dat de heer Leutscher het weet opgenomen (...)."

Na bijna een half uur, aan het einde van het gesprek, stelt de journalist de benoeming van de waarnemend burgemeester aan de orde. Later zegt Leutscher bereid te zijn de journalist een halve dag voor de officiële aankondiging de naam te geven, zo vermelden de onderzoekers.

"De journalist stelt vele vragen en het raadslid geeft antwoord. In de antwoorden schetst het raadslid het profiel van een geschikte kandidaat voor IJsselstein: iemand die bekend is met IJsselstein, de politieke verhoudingen in de BRU, Utrecht en tramvervoer", schrijft Berenschot.

"Het raadslid geeft tijdens het gesprek verschillende kenmerken van de voorgenomen waarnemend burgemeester: dat deze al twee jaar als waarnemend burgemeester op verschillende doch minstens drie plekken werkzaam is geweest, dat dit vooral gemeenten in de regio en eventueel Gelderland betrof, dat deze per 1 december 2014 kan starten, dat het iemand kan zijn uit de hoek Houten/Zeist, en afsluitend dat het een vrouw zou kunnen zijn."

En: "Op de twee maal direct gestelde vraag van de journalist wat de huidige post van de betreffende burgemeester is gaat het raadslid niet in omdat de journalist volgens hem dan direct een naam zou kunnen achterhalen. De journalist gaat met een collega op basis van de in het gesprek verzamelde informatie puzzelen wat de naam van de waarnemend burgemeester zou kunnen zijn."

Lekken uit de benoemingscommissie voor een waarnemend burgemeester is een politieke zonde, maar niet strafbaar. Lekken uit de vertrouwenscommissie voor een nieuwe burgemeester is dat wel. Kallen benadrukt dat de rapportage op zorgvuldige wijze tot stand is gekomen en dat Leutscher op de hoogte is gesteld van de bevindingen.

Uit het onderzoek van Berenschot blijkt ook dat Leutscher zich november vorig jaar tijdens de afscheidsreceptie van vertrekkend burgemeester Patrick van den Brink ongewenst heeft gedragen tegenover SP-raadslid Helga van Vliet.

Uit het rapport: "Hij zegt dat de SP de berichtgeving over hem en zijn partij van de site moet halen en dat hij niet meer wil dat er over hem geschreven wordt. Het gesprek is volgens direct betrokkenen al snel heftig van toon."

Volgens één gesprekspartner volgt tijdens het gesprek een moment dat de heer Leutscher en een SP-commissielid dichter naar elkaar toe gaan staan, waarop het SP-raadslid tussen hen in gaat staan. "Er komt een zwarte piet voorbij en er vallen wat pepernoten op de grond die de heer Leutscher kapot trapt."

"De heer Leutscher steekt aan het einde van het gesprek zijn middelvinger op naar de SP-leden, zegt daarbij een verwensing en gebruikt daarbij een scheldwoord. De heer Leutscher verklaart slechts iets gezegd te hebben in de trant van: "Ga toch weg". Daarna loopt hij weg en verlaat de receptie."

"Eén van de geïnterviewden komt de heer Leutscher direct daarna tegen in de lift en refereert aan het voorval van kort daarvoor. Het raadslid is rustig en lijkt niet meer met het incident bezig te zijn. Enkele betrokkenen noemen het gedrag van de heer Leutscher intimiderend of zelfs bedreigend, maar één betrokkene geeft aan dat alleen met stemverheffing is gesproken, maar dat er geen sprake was van intimidatie of bedreiging. Eén omstander stelt dat er alleen sprake was van opwinding bij alle direct betrokkenen", schrijft Berenschot.

Leutscher zou ook hebben gesuggereerd dat de SP had gelekt over de benoeming van Kallen. Het SP-bestuur diende later een klacht in tegen de politicus.

De werkwijze van Leutscher was al langer omstreden. Hij zou een intimiderende stijl hebben en lastig zijn. Leutscher bracht in 2013 de bonnetjes-affaire aan het rollen, die ging over dure etentjes van het college. De kwestie leidde tot het vertrek van wethouder Frans Cremer.

Leutscher is de oprichter van de lokale partij LDIJ. De partij werd bij de verkiezingen van 2014 de grootste, samen met D66, maar viel toch buiten de boot bij de formatie van het nieuwe college.