Tijdlijn Utrechtse serieverkrachter: 1995-2016

RTV Utrecht zond afgelopen weekend de documentaire De Utrechtse serieverkrachter - Het Proces uit.

Hieronder vindt u een chronologisch overzicht van de ontwikkelingen in de zaak tussen 1995 en 2016.

De Utrechtse serieverkrachter doet twee pogingen om vrouwen te verkrachten, maar die mislukken. Op 5 september maakt hij zijn eerste slachtoffer. In de bosjes aan de Bisschopsweg in De Bilt verkracht hij een vrouw.

Andere incidenten volgen, maar het duurt even voordat duidelijk wordt dat het waarschijnlijk om dezelfde dader gaat, vertelt oud-politiechef Lex Mellink later in een documentaire over de serieverkrachter. In de eerste twee maanden linkt de recherche vier verkrachtingen en zes pogingen aan een persoon.

De werkwijze van de man is steeds dezelfde. Hij verplaatst zich met een mountainbike en benadert zijn slachtoffers van achteren. Dan bedreigt hij zijn slachtoffers met een mes, waarna hij ze meeneemt naar een bepaalde plek om ze te verkrachten. Op één plek vindt de politie een stanleymes en een voetafdruk.

De politie duikt bovenop de zaak, installeert beveiligingscamera's op strategische punten, observeert en probeert de serieverkrachter uit de tent te lokken, onder meer met politieagenten die zich verkleden als vrouw. Uiteindelijk stelt de politie zelfs zestig ME'ers verdekt op in het gebied rond de Uithof. Het levert niets op.

Ook een sportende vrouw wordt slachtoffer. Ze wordt aangerand, maar de vrouw is haar belager de baas, duwt hem op de grond en knijpt zijn keel dicht. Thuis ziet ze dat haar jas beschadigd is door een stanleymes.

Vanaf februari lijkt de serieverkrachter van de aardbodem verdwenen. Rechercheurs checken of hij is opgenomen in een psychiatrische inrichting, maar de instellingen willen niet meewerken aan het onderzoek.

Justitie vraagt 288 mannen vrijwillig dna af te staan. Er is geen match. De politie vindt dat het onderzoek niet ver genoeg gaat. Het liefst wil ze hele wijken verplicht laten meewerken aan een dna-onderzoek. Volgens het openbaar ministerie zou dat een te grote inbreuk op de privacy worden.

Justitie moet het onderzoek naar de serieverkrachter staken. Er zijn op dat moment bijna 4000 tips nagetrokken, meer dan 1000 zedendelinquenten gescreend en nog eens 2000 namen onderzocht.

Later dat jaar slaat de verkrachter opnieuw toe. Op 15 augustus fietst een Utrechts meisje rond 22.00 uur langs het spoor in Lunetten als een scooter op haar af komt. Die rijdt in volle vaart tegen haar aan. De man op de scooter komt naar haar toe, haalt een lok uit haar gezicht en zegt: "Ik mot alleen je tas". De belager gaat er daarna vandoor. Het meisje doet aangifte bij de politie. Haar tas wordt de volgende dag teruggevonden. Alles zit er nog in.

Ruim twee maanden later wordt een 16-jarig meisje op de Kees Boekelaan in Bilthoven verkracht door een man op een scooter. Hij laat haar vastgebonden en onderkoeld achter in het bos. Het meisje herkent de omschrijving van de man en neemt contact op met de politie. Die laat niets meer van zich horen.

De politie probeert aan de hand van de nieuwe incidenten een geografisch profiel te maken. De Utrechtse serieverkrachter zou rond Galgenwaard wonen. Daarna wordt het opnieuw stil.

In een documentaire over de Utrechtse serieverkrachter zeggen rechtspsychologen Jasper van der Kemp en Peter van Koppen dat het onderzoek naar de Utrechtse serieverkrachter opnieuw heropend moet worden. Van der Kemp is gespecialiseerd in

en denkt met deze methode te kunnen voorspellen waar de dader woont.

Het OM laat weten dit niet van plan te zijn en alles gedaan te hebben om de serieverkrachter op te sporen. Van Koppen vindt dit onbegrijpelijk. Volgens hem is de dader nog niet gepakt omdat de politie op de verkeerde plek heeft gezocht. Na de documentaire komen er 60 tips binnen, maar een gouden tip zit er niet tussen.

Het OM kondigt op 26 oktober een dna-verwantschapsonderzoek aan in de zaak van de Utrechtse serieverkrachter. Daarmee zou de nog altijd onopgeloste zaak een nieuwe impuls kunnen krijgen. Het dna van 2500 mannen wordt vergeleken, maar dat levert geen resultaat op.

Op 16 juli wordt een 51-jarige man in zijn woning opgepakt. Het gaat om Gerard T., die eerder dat jaar is veroordeeld voor twee fietsendiefstallen. Een van die fietsen heeft de politie bewust op straat gezet om fietsendieven in de val te lokken. T. moet zijn dna afstaan, waardoor hij tegen de lamp loopt. Zijn dna wordt gematcht met drie verkrachtingen: twee in 1995 en één in 2001. De politie onderzoekt nog veertien andere zaken waar mogelijk een hit volgt.

De verdachte blijkt een kleine, gezette man. Hij is getrouwd geweest en blijkt een dochter te hebben. Vrienden en familieleden reageren geschokt op de arrestatie van Gerard T. Een familielid meldt: "We weten dat hij allemaal rare dingen deed en zijn handen niet thuis kon houden. Maar dat hij dit zou doen, dat had ik niet verwacht."

Een voormalig drinkmaatje van de vermoedelijke serieverkrachter zegt tegen RTV Utrecht dat Gerard T. de laatste jaren "in trek" was bij veel vrouwen. Een ex-vriendin van T. vertelt aan RTV Utrecht dat haar relatie met hem misliep omdat zij ontdekte dat hij veel naar porno keek en via internet contact had met andere vrouwen.

Gerard T. moet de start van zijn rechtszaak op 27 oktober verplicht bijwonen. Dat is vrij ongebruikelijk in de Nederlandse rechtspraak. In de zitting blijkt dat T. wordt bedreigd in de penitentiaire inrichting in Amsterdam.

Voor het eerst verschijnt de man die voor de beruchte Utrechtse serieverkrachter wordt gehouden in het openbaar. Tijdens de hele zitting blijft hij recht voor zich uit kijken en het enige dat hij zegt is "geen antwoord" op de vragen die hem gesteld worden.

Justitie voegt drie oude aangiftes toe aan de zaak tegen Gerard T. Daarmee komt het aantal verkrachtingen en aanrandingen waar hij mogelijk bij betrokken is geweest op twintig.

Justitie maakt op 10 april tijdens een regiezitting bekend dat de definitieve aanklacht tegen Gerard T. uit vier verkrachtingszaken bestaat, één meer dan tot dan toe bekend. Voor de rest van de feiten die aan hem worden toegeschreven heeft het OM geen sluitend bewijs.

Justitie laat ook weten dat de vermeende Utrechtse serieverkrachter een persoonlijkheidsonderzoek moet krijgen vanwege de ernst van de misdrijven waarvan hij wordt verdacht. T. weigert mee te werken.

Tijdens een regiezitting wordt duidelijk dat T. al langer in beeld was. Zijn naam werd al genoemd nadat de politie signalementen had verspreid. T. had zich een aantal keer ziek gemeld op zijn werk op dagen dat de verkrachter toesloeg. In 1995 bekeken agenten zijn huis en schuur. In 2002 werd hij weer verhoord. Dat leverde destijds onvoldoende bewijs op.

Op 11 juni oordeelt de rechter dat T. naar het Pieter Baan Centrum moet voor een psychologisch onderzoek. Bovendien zal een onafhankelijke dna-deskundige zich over de zaak buigen. De rechter zal de expert horen over de inhoud en de conclusies van de rapporten van het NFI.

Het OM maakt bekend dat het een informant heeft ingezet om de vermoedelijke Utrechtse serieverkrachter te laten praten. De actie leidde er niet toe dat hij over andere zaken ging praten, maar volgens het OM heeft hij wel iets losgelaten. De informant moet tijdens de inhoudelijke behandeling komen getuigen.

Op 18 januari begint de inhoudelijke behandeling van de rechtszaak tegen Gerard. T., twintig jaar na het eerste misdrijf dat hem ten laste wordt gelegd. Het politieonderzoek dat aan de rechtszaak vooraf ging was het grootste onderzoek naar één persoon sinds de ontvoering van Gerrit Jan Heijn. Op het hoogtepunt werkten er tweehonderd agenten aan de zoektocht naar de Utrechtse serieverkrachter. Het politie-onderzoek tussen 1995 en 2012 heeft tien miljoen euro gekost.