Moordmes in zaak-Borst gevonden met behulp van tekening Van U.

Van U., die door psychoses in een paralelle wereld zou leven, maakte tijdens het hoger beroep nog net zo'n timide en verwarde indruk als vorig jaar. De zaak bij het hof in Den Haag dient deze week omdat het OM alleen tbs wegens doodslag te weinig vindt en alsnog een gevangenisstraf voor Van U. wil. De rechtbank achtte dat eerder niet nodig omdat de Rotterdammer ten tijde van de twee moorden niet toerekeningsvatbaar was.

Zat Van U. in een psychose toen hij zijn moorden pleegde of toch niet (helemaal)? Die vraag stond woensdag centraal tijdens de eerste dag van het hoger beroep omdat het antwoord van belang is bij het al dan niet opleggen van een celstraf.

De vier deskundigen werden het niet eens. Volgens het Pieter Baan Centrum staat niet vast dat Van U. permanent ontoerekeningsvatbaar is. Ook wordt getwijfeld aan de betrouwbaarheid van de herinneringen die Van U. heeft aan het misdrijf.

Van U. gaf woensdagochtend tijdens de zitting op nagenoeg alle vragen antwoord. Hij deed dat mompelend en onsamenhangend, zag

.

Onrustig zittend op zijn stoel verklaarde hij opnieuw dat een psychiatrische behandeling voor hem niet hoeft. Wel zei hij dat hij zich bewust is dat hij iets fout heeft gedaan. "Het is niet goed hè?", sprak Van U, die de rechter regelmatig nerveus aanstaarde als hij antwoord moest geven op een lastige vraag.

Tijdens de zitting kwam een aantal angsten van de Rotterdammer naar voren. Zo werd zijn vrees voor een tsunami besproken. Hij verwachtte de vloedgolf omdat een Canarisch eiland zou afbreken. Uit angst schafte hij noodpijlen aan.

Tijdens het hoger beroep werd daarnaast duidelijk dat Van U. destijds na de rechtszaak heeft verklaard dat hij Borst in Bilthoven met een kruisboog in haar wang heeft geschoten. Zijn vuurwapens waren hem toen al afgenomen.

Van U. vertrouwde daarna volgens eigen zeggen op zijn handkruisboog. Hij wilde zich daarmee beschermen tegen Marokkanen. Uit het onderzoek naar het letsel van Borst blijkt niet dat er een kruisboog is gebruikt. De pijl en de kruisboog zijn ook niet gevonden door de politie. Volgens Van U. zouden die ook in Amersfoort liggen, op de plek waar het mes is gevonden.

Van U. vermoordde Els Borst uit Bilthoven in 2014. Vorig jaar verklaarde de Rotterdammer al dat God hem opdracht had gegeven om te doden vanwege haar euthanasiebeleid als minister. Tijdens de zitting zei Van U. woensdag dat hij niet specifiek boos was op Borst toen hij haar neerstak, maar vooral boos op zichzelf.

De oud-minister kwam om het leven door 41 messteken. Van U. zei tijdens het hoger beroep dat iemand anders verantwoordelijk is voor het uitsteken van haar ogen. De rechter opperde dat dit mogelijk een symbolische waarde heeft gehad, omdat Van U. vreesde voor euthanasie op blinden. Maar de Rotterdammer hield vol dat hij dit niet heeft gedaan.

De Rotterdammer vermoordde zijn zus Loïs in 2015. Tijdens de zitting herhaalde Van U. dat hij zijn zus doodstak omdat hij vond dat zij hem pestte. Zo had ze eierkoeken gekocht terwijl hij daarvan niet houdt.

Tot slot van de eerste zittingsdag in het hoger beroep kwam Sara, de zus van Loïs en Bart van U., aan het woord. Ze vroeg in een emotionele verklaring om een passende straf voor haar broer, zodat de familie rust krijgt en een veiliger gevoel.

"Ons leven is totaal veranderd", sprak ze. Zo is de familie Van U. bang voor herhaling. Ze vrezen dat hun broer en zoon ontsnapt en weer toeslaat. Van U. hoorde het voorovergebogen en trillend aan.

De zus vroeg ook om alle aanbevelingen van de Commissie Hoekstra uit te voeren. Deze commissie deed onderzoek naar de fouten in het onderzoek naar de moord op Borst. Zo had Van U. gedwongen opgenomen moeten worden.

De zaak wordt vrijdag hervat. Van U., die het afgelopen jaar in de tbs-kliniek bezoek kreeg van zijn ouders en een zus, hoort dan of er een celstraf wordt geëist.