Werkstraffen geëist tegen badmeesters en leraren voor verdrinking Salam

RHENEN - De badmeesters en onderwijzers in de Rhenense zaak-Salam hebben gezamenlijk gefaald. Dat zegt de officier van justitie, die tegen alle vijf verdachten een werkstraf van 120 uur eist. Volgens het Openbaar Ministerie hebben ze fouten gemaakt en is daardoor een 9-jarig meisje verdronken. De toezichthouders wordt dood door schuld verweten.
Salam en haar Syrische ouders woonden net een paar maanden in Nederland, toen ze in september 2015 met ruim veertig andere leerlingen van de Ericaschool naar zwembad 't Gastland in Rhenen ging. Ze kreeg in het ondiepe bad haar vierde zwemles, samen met een ander kind dat ook nog niet kon zwemmen.

DIEPE BAD

Hoewel drie badmeesters en twee onderwijzers toezicht hielden op de kinderen, ontdekten de leerkrachten pas na het aankleden dat Salam ontbrak. Een bezoeker van het zwembad vond het meisje tijdens het baantjes trekken op de bodem van het diepe bad. Het is niet zeker of het meisje daar in de les of na het afdouchen is verdronken.
Meerdere kinderen hebben gezegd dat Salam bij het vrij zwemmen een aantal keer in het diepe bad was gesprongen. De badmeesters en leraren hebben dat niet opgemerkt, wat vragen oproept over het toezicht op Salam, maar ook over het toezicht op het diepe bad. Volgens het OM hebben twaalf kinderen achteraf verteld dat Salam na de zwemles niet bij het afdouchen was. Niemand heeft haar in de kleedkamer gezien. De juffrouw en de meester kregen in de hal van het zwembad pas in de gaten dat het meisje ontbrak.

VLECHTJES

Volgens het OM zijn er 13 minuten verstreken voordat de verdwijning van Salam werd opgemerkt. De officier van justitie denkt dat ze na het vrij zwemmen bij het diepe bad is gebleven, terwijl de andere kinderen naar de douches gingen. Hij baseert zich onder meer op de afgelegde verklaringen.
Salam had bovendien de gewoonte om haar vlechten los te maken voor het douchen. Toen ze werd gevonden had ze nog vlechtjes en speldjes in haar haar. Het lijkt daarom niet logisch dat ze na het douchen nog terug naar het zwembad is gegaan, concludeert de officier.

OPRUIMEN

Terwijl leerkrachten Robert K. en Renata B. niet doorhadden dat Salam bij het gezamenlijk douchen ontbrak, waren de badmeesters Jos H., Maria B. en Sandra van B. bij het zwembad druk met het opruimen van de lesmaterialen, zegt het OM. Er zou daardoor te weinig toezicht op de kinderen zijn geweest. De officier van justitie betoogt dat alle vijf verdachten nalatig zijn geweest.
Zo zou het opruimen al begonnen zijn voor alle kinderen het zwembad uit waren en zouden de leerlingen voor het douchen niet zijn geteld. Over de kinderen die niet konden zwemmen zou geen overleg zijn geweest. Salam, die niet kon zwemmen en geen Nederlands sprak, had bij alle toezichthouders een bekend gezicht moeten zijn, vindt de officier. Bovendien hadden de toezichthouders beter moeten nagaan of Salam de regels en gebruiken van de zwemles wel begreep.

AANSPRAKELIJK

Opmerkelijk in de zaak is dat de officier niet 't Gastland en de Ericaschool, maar juist de individuele medewerkers aansprakelijk houdt. Zowel de school als het zwembad hadden schriftelijke afspraken over onder meer de veiligheid vastgelegd en gedeeld met de medewerkers. Volgens het OM zijn het de medewerkers geweest, die de afspraken niet hebben nageleefd.
Het Openbaar Ministerie neemt het de vijf verdachten kwalijk dat de zwemleerlingen van die dag niet op een presentielijst stonden en dat het vijftal geen onderlinge afspraken had gemaakt over het toezicht op de veiligheid. Volgens de officier is toezicht ook binnen de muren van het zwembad de verantwoordelijkheid van de leerkrachten die de schoolkinderen begeleiden.

GYMKLEDING

Dat Salam niet kon zwemmen en geen Nederlands sprak was bekend, maar toch waren niet alle verdachten daarvan op de hoogte, zegt het OM. In de communicatie rond de zwemles van Salam ging wel meer mis. Zo hadden haar ouders nooit uitleg over de gang van zaken gekregen. Bij de eerste les verscheen het meisje in gymkleding, omdat haar ouders het verkeerd begrepen hadden.
Toch zijn er ook verzachtende omstandigheden, zegt de officier van justitie. De dood van Salam heeft ook op hen diepe indruk gemaakt. Ze hebben alle vijf geen strafblad en hebben volledig meegewerkt aan het onderzoek. Hoewel de zaak alleen verliezers kent, is een straf toch op zijn plaats, vindt het OM. De officier verwoordde het half in het Engels: "It happened on their watch en dat weten ze."

EMOTIONEEL

Tijdens de
gisteren bleek dat zowel de nabestaanden van Salam als de verdachten gebukt gaan onder de nasleept van de tragedie. Zo kon badmeester Jos H. zijn emoties tijdens de zitting niet bedwingen. Zijn collega Sandra van B. verklaarde zelf kinderen te hebben en te begrijpen dat het ergste gebeurd is wat iemand kan overkomen.
De ouders van Salam vertelden daarna hoe groot de impact is van de dood van hun dochter. "We zijn uit Syrië gekomen voor de veiligheid, maar zijn toch onze dochter kwijtgeraakt", zei haar moeder.

VRAGEN

Salams vader verklaarde met veel vragen te zitten. "Mijn dochter lag tien minuten onder water. In godsnaam, waar waren jullie?" vroeg hij aan de verdachten. "Mijn leven is kapot, we huilen veel. Vanwege die mensen", voegde hij daar nog aan toe.
De ouders van Salam waren ook op de tweede dag in de rechtszaal aanwezig. In de loop van de ochtend werd het ze echter te veel en verlieten ze de zitting. De advocaten van de vijf verdachten zullen hun cliënten vandaag en morgen verdedigen. De rechtbank spreekt op 22 juni een vonnis uit.

GEPASTE STRAF

Advocaat van de badmeesters en leraren Marieke Pekkeriet blijftt erbij dat haar cliënten hebben gedaan wat ze moesten. "Het OM gaat ervanuit dat er onvoldoende toezicht is gehouden en in die zin is dit een gepaste straf, maar nogmaals: cliënten gaan ervanuit dat ze op 21 september gewerkt hebben zoals anders en dat hun geen verwijten te maken valt."
Verslaggever Rob van Dijk volgdet de rechtszaak vanuit de rechtbank in Utrecht en deed onder meer verslag via Twitter.

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.