In beeld: hoe het Merwedekanaal van verkeersader veranderde in een roeiwalhalla



















Want Utrechters kennen het Merwedekanaal anno 2017 vooral van de roeiende studenten en prachtige sluizen en bruggetjes. Maar vroeger was de waterweg in logistiek opzicht net zo belangrijk als de A2 tussen Amsterdam en Utrecht nu is.
ONTSTAAN MERWEDEKANAAL
In het begin van de negentiende eeuw was het regelmatig filevaren op de Vecht. De route van Amsterdam richting Duitsland was populair, bovendien werden boten steeds groter en slibden de bochten van de rivier dicht.Daarom werd besloten dat er een nieuw kanaal moest komen: het Merwedekanaal. Dat werd drie meter diep, 33 meter breed en ruim 71 kilometer lang (van Amsterdam door Utrecht, Nieuwegein en Vianen richting Gorinchem).
BOUWVERTRAGING
De aanleg van het kanaal zou vier jaar moeten duren. Maar net als bij veel hedendaagse bouwprojecten ontstond ook hier enorme vertraging. Uiteindelijk waren honderden mannen tussen 1881 en 1892 bezig het kanaal met hun blote handen uit te graven.GRAVERS
De gravende mannen kwamen uit alle delen van Nederland, van Friesland tot Zeeuws-Vlaanderen, en vestigden zich tussen Amsterdam en Breukelen in 57 bouwketen. Ze hadden loodzware en lange werkdagen, maar drukten daarnaast ook hun stempel op hun omgeving. In sommige dorpen werden extra agenten aangesteld om de mannen in toom te houden.BOOST VOOR ECONOMIE
Als het Merwedekanaal eind negentiende eeuw dan eindelijk af is, plukt Utrecht en omgeving daar de vruchten van. De eerste grote fabriek die zich langs de oever vestigt is de Cereolfabriek, daarna verhuist de Munt vanuit de binnenstad naar de Leidseweg.De Fabrique op bedrijventerrein Lage Weide is nu een evenementenlocatie, maar was destijds één van de eerste fabrieken die zich langs het kanaal vestigde: een graanmaalderij en een veevoerbedrijf.
NIEUWE WIJKEN
Al het personeel van dat bedrijf kwam uit Friesland. Het wijkje Friezenbuurt in Maarssen dankt daaraan zijn naam. En dankzij de Demka-staalfabrieken en machinefabriek Werkspoor kon in Zuilen de wijk Elinkwijk worden gebouwd.In de beginjaren moesten schippers op het Merwedekanaal verplicht hun schuit laten voorttrekken door nonnen. Voor de vrouwen was dat een interessante bron van inkomsten.
SUCCES
Het Merwedekanaal was direct zo populair dat er twintig jaar na de opening al twee keer zo veel schepen voeren als verwacht. Dus werd besloten in het noorden van de provincie een gedeelte twee keer zo breed en diep te maken: dat werd het Amsterdam-Rijnkanaal.TOEKOMST
De gemeente Utrecht heeft ambitieuze plannen in de toekomst met het gebied rond het Merwedekanaal. Onderzocht wordt momenteel of er tot 2030 zo'n 6.000 tot 10.000 nieuwe woningen gebouwd kunnen worden. Het gaat dan om het gebied tussen Oog in Al en Westraven.VERJAARDAG
De verjaardag van het Merwedekanaal gaat niet onopgemerkt voorbij. Vandaag en morgen zijn bij de Socratesbrug en de Veilinghaven festiviteiten. Wethouder Paulus Jansen komt een stukje roeien, op het water is een zogenoemde Drijf-Inn bioscoop en er zijn gratis rondvaarten waarbij wordt verteld over de historie en de gebouwen rond het kanaal.Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail naar nieuws@rtvutrecht.nl.
Nieuwsoverzicht

Verbod op recreatief gebruik lachgas, Trimbos tevreden
Lachgas mag niet meer als roesmiddel worden gebruikt. Het kabinet verbiedt het onder jongeren r...

Vitens legt noodleiding aan in Hoogland na zevende breuk in een week
In de Kerklaan in Hoogland is vanmorgen voor de zevende keer in een week de waterleiding gespro...

Wethouder test eerste geluiddempende glasbakken in Nieuwegein: 'Ik hoor nog wel wat'
De eerste glasbakken met geluiddempers zijn vanochtend geplaatst in de wijk Rijnhuizen in Nieuw...

'Naar school fietsen doe je het veiligst in Houten en in Veenendaal'
Op de fiets naar school gaan is het veiligst in onder meer Houten en Veenendaal. Dat zegt de Fi...

Frans Bauer en Karin Bloemen te gast in eerste kerstuitzending Radio M Utrecht
De kop is eraf! Het lunchprogramma van Radio M Utrecht, Aan Tafel!, is vanaf vandaag helemaal i...

Utrechts Kamerlid met hybride auto naar klimaattop in Madrid
Het is het Utrechtse Tweede Kamerlid Matthijs Sienot uiteindelijk toch gelukt om de wereldwijde...

Echtpaar Veenendaal valt in handen straatrovers, man gewond bij achtervolging
De politie onderzoekt een beroving in Veenendaal. Op de Morgenster liep gisteren rond half vier...

Brandweer geeft vuurwerklessen op scholen: 'Dit is goed voor de veiligheid'
Ruim dertig basisscholen in de provincie krijgen vanaf vandaag bezoek van de brandweer. Kindere...

File op A12 en A27 door ongeluk bij knooppunt Lunetten
Bij knooppunt Lunetten zijn vanochtend meerdere auto's en een vrachtwagen op elkaar gebotst. Va...

'Elke decembermaand raken vijf hulphonden onbruikbaar door vuurwerktrauma'
Stichting Gebruikers Assistentiehonden (SGA) is een landelijke campagne begonnen tegen vuurwerk...

'Ergernis over scheurende pakketbezorgers neemt toe'
Midden in de jaarlijkse piek van de pakketjesdrukte trekt Veilig Verkeer Nederland ( VVN) aan d...

Vier auto's in vlammen op bij brand in carports Zeist
Bewoners van de Nijenheim in Zeist zijn vannacht opgeschrikt door een uitslaande brand. Twee ca...

Bakwagen uitgebrand op Lage Weide, overslag naar bedrijf voorkomen
Op industrieterrein Lage Weide in Utrecht is vannacht een bestelwagen met bak uitgebrand. De br...

Brievenbus in Maarssenbroek opgeblazen: 'Rouwbrieven en kerstkaarten zijn verloren gegaan'
In de wijk Bloemstede in Maarssenbroek is gisteravond een brievenbus opgeblazen met zwaar vuurw...

Ruiten van twee Utrechtse basisscholen ingegooid: twee personen opgepakt
In de Utrechtse wijk Lunetten zijn vanavond bij twee basisscholen meerdere ruiten ingegooid. Da...

Nog eens vier instellingen voor forensische zorg stappen naar rechter
In navolging van de Van der Hoeven Kliniek in Utrecht, spannen nog eens vier andere instellinge...

Schuldbewuste Van den Brom: 'Daar moet ik zelf ook lering uit trekken'
Harde maatregelen kondigde John van den Brom aan, na afloop van de nederlaag tegen RKC Waalwijk...

Feest voor Kees: hij maakt zijn duizendste duik in de Vinkeveense Plassen
Kees Fransen uit Mijdrecht maakte zondag zijn 1000ste duik. Hij sprong 's ochtends in de Vinkev...

Janssen bescheiden na vier treffers: 'Hele team onwijs hard gevochten'
Jip Janssen reageerde na het met 4-2 gewonnen duel van Hurley bescheiden. De strafcornerspecial...

Invaller Ramselaar voorkomt crisis en bezorgt FC Utrecht overwinning
FC Utrecht heeft na drie nederlagen weer eens een overwinning bijgeschreven. Het was dankzij in...

Chaos na windvlaag bij kerstmarkt in Baarn: "We kunnen de helft weggooien"
Door een harde windvlaag is de jaarlijkse kerstmarkt van zorginstelling Sherpa flink geruï...

Vandaal aangehouden na vernielen meerdere auto's in Leusden
De politie in Leusden heeft een vandaal aangehouden nadat vannacht meerdere auto's werden verni...

Auto te water bij Breukelen, bestuurder door omstander gered
Een auto is vanmorgen de Vecht in gereden bij Breukelen. De automobilist raakte in een bocht op...

Tiener mishandelt leeftijdsgenoot en gooit ruit in
Een 14-jarige jongen is gisteren opgepakt voor het mishandelen van een leeftijdsgenoot. Dat mel...

Politieke podcast Amersfoort: "Er wordt vooral gebouwd voor mensen van buiten de stad"
Amersfoort moet bouwen, bouwen en nog eens bouwen. De ambitie van het stadsbestuur is ieder jaa...

De 'grootste kerstboom ter wereld' brandt weer in IJsselstein
De 120 LED-lampjes van de Gerbrandytoren in IJsselstein branden weer. Gisteravond om 20.00 uur ...

Woningen en een fietsbrug: Nieuwegein beslist over uitbreiding centrum
Het centrum van Nieuwegein krijgt een boost als het aan de gebiedsmanager van City ligt. Al in ...

Opnieuw mis bij Kerklaan in Hoogland: waterleiding voor vierde keer in een week gesprongen
Voor alweer de vierde keer deze week zijn monteurs op de Kerklaan in Hoogland bezig met het dic...

Lorenzo Stamper wint Utrechtse Vrijwilligerstrofee voor 'tomeloze inzet' in Buurthuis Zuilen
Lorenzo Stamper heeft de Utrechtse Vrijwilligerstrofee gewonnen voor zijn werk in Buurthuis Zui...

Wijkagenten stuiten per toeval op voortvluchtige vrouw bij McDonald's Breukelen
De politie heeft vannacht bij een vestiging van de McDonald's in Breukelen een vrouw aangehoude...

Verdonkschot kondigt overstap naar hoofdklasser RKVV Velsen aan
Trainer Ted Verdonkschot van IJsselmeervogels zal vanaf komend seizoen aan het roer staan bij z...

IJsselmeervogels terug aan kop na winst op Noordwijk
IJsselmeervogels heeft in de Tweede divisie de koppositie heroverd. De ploeg van trainer Ted Ve...

Omstanders helpen te water geraakte automobilist uit water bij Breukelen
Een automobilist is vanmiddag langs de A2 bij Breukelen in de sloot gereden. Mede dankzij omsta...

Jesse Puts teleurgesteld na EK kortebaan: 'Dit is onder mijn niveau'
Zwemmer Jesse Puts is klaar op het Europees kampioenschap kortebaan. De Utrechter kwam in Glasg...

Jong FC Utrecht speelt gelijk tegen MVV: "Een stugge ploeg"
Jong FC Utrecht heeft vanavond gelijk gespeeld tegen MVV. In stadion de Geusselt in Maastricht ...