De Kwestie: jodiumtabletten, best prima of bangmakerij?

BUNNIK/POLSBROEK - Vanaf maandag vallen ze bij veel Utrechters op de mat: de jodiumtabletten die moeten worden ingenomen in het geval van een ongeluk in de kerncentrales in Borssele of het Belgische Doel. De Kwestie wil weten hoe mensen over deze voorzorgsmaatregel van het Rijk denken en vraagt: jodiumtabletten, best prima of bangmakerij?
Als je meer over de jodiumtabletten wilt weten, moet je naar het UMC Utrecht. Daar zit namelijk het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC) dat zich specialiseert in gifstoffen die een mens ziek kunnen maken, waaronder radioactieve stoffen. Het NVIC adviseerde de overheid ook over de verspreiding van de jodiumtabletten.

PILLEN

Marianne Leenders van het NVIC weet alles over nut en noodzaak van de jodiumtabletten. We vragen haar of de pillen werken.
"Jazeker", zegt Leenders. "Bij een ongeluk in een kerncentrale bestaat de kans dat radioactief jodium ontsnapt. En dat is vervelend, want het menselijk lichaam neemt de hele dag jodium op in de schildklier, ook als het radioactief is. Door de pil te slikken, is de schildklier voorzien van jodium, en wordt het radioactieve jodium weer uitgeplast. En dat is fijn, want radioactief jodium in de schildklier zorgt voor een verhoogd risico op schildklierkanker."

MAANDAG

De tabletten worden maandagverspreid aan iedereen die binnen een bepaalde straal van een kerncentrale woont. Bij gemeentes binnen de 20 kilometer krijgt iedereen onder de 40 een pil. Voor mensen die binnen 100 kilometer wonen, worden er tabletten gestuurd naar alle kinderen onder de 18.
Waarom dat verschil in leeftijden? Maakt het voor mensen boven de 18 jaar niet uit? Mogen bejaarden het zelf uitzoeken? "Dat heeft allemaal te maken met risicoberekeningen", legt Leenders uit. "Hoe verder weg van een centrale, hoe lager het risico op besmetting. En hoe ouder, hoe kleiner de kans dat bij een eventuele besmetting schildklierkanker ontstaat. Voor mensen boven de 40 is er zelfs geen verhoogd risico aangetoond."
Overigens moeten ook zwangere vrouwen de tabletten innemen in het geval van een ongeluk. Zij kunnen de pil bij de apotheek halen. Daar kan iedereen de pil trouwens gewoon kopen.

AFSTAND

En waarom is gekozen voor die straal van 100 kilometer rondom een kerncentrale? Die leidt tot vreemde situaties, zoals dat de gemeente Utrecht wél pillen krijgt, en de buren in Bunnik niet.
Leenders legt uit: "Pillen aan heel Nederland verstrekken is niet nodig. Hoe verder weg van een centrale, des te kleiner de kans op besmetting. Daarom is besloten een straal van 100 kilometer van een kerncentrale aan te houden voor de verspreiding van de pillen." En die 100 kilometer is, zo benadrukt Leenders, al heel ruim opgesteld.

RAMPENZENDER

Overigens beschermen de pillen alleen tegen radioactief jodium, en dat is slechts een van de giftige stoffen die bij een ongeluk in een kerncentrale kan vrijkomen. Daarom blijft het advies nog altijd: in het geval van een ramp binnen blijven en rampenzender RTV Utrecht opzetten.
Op zich klinkt de uitleg van het NVIC logisch, maar wij van De Kwestie zijn benieuwd naar de meningen op straat. Is het genuanceerde verhaal vanuit het Rijk een beetje aangekomen of staan mensen in Bunnik op het punt de straat op te gaan om te eisen dat ze, net als hun Utrechtse buren, óók pillen krijgen? En hoe gaat het met bewoners van Polsbroek, nu ze weten dat ze binnen 100 kilometer afstand van niet één maar twéé kerncentrales wonen?
De Kwestie wordt deze week nog op vrijdag uitgezonden op RTV Utrecht en is nu te zien bij dit bericht. Vanaf volgende week is De Kwestie elke donderdag te bekijken op RTV Utrecht.

De Kwestie over het uitdelen van wel of geen jodiumtabletten

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.