De Kwestie: boevenfoto online, liever niet of erg fijn?

Om duidelijk te krijgen wat wel en niet mag qua het publiceren van foto's en video's van winkeldieven, vandalen en soortgelijke stoute mensen, spreken we af met Merel Koning, onderzoekster bij het Privacy & Identity Lab van de Radboud Universiteit. Als we haar een foto van een vermeende winkeldief laten zien die door een Spakenburgse parfumwinkel online werd gezet, is haar oordeel duidelijk. "Dit mag niet."

Koning noemt drie redenen waarom het plaatsen van een duidelijk herkenbare foto van een mogelijke winkeldief tegen de wet kan zijn. Ten eerste, schendt het de privacy van de (vermoedelijke) dief. Die heeft namelijk ook recht op privacy. Ten tweede is er de kans dat, als de persoon op de foto niet de dader blijkt te zijn, die de ondernemer aanklaagt vanwege smaad. Iemand onterecht een dief noemen mag tenslotte niet.

Ten derde zou degene op een 'boevenfoto' bezwaar kunnen maken dat er inbreuk wordt gemaakt op zijn of haar portretrecht. Als persoon mag je soms namelijk zelf ook iets zeggen over hoe een foto van jou gebruikt wordt, ook (of misschien, juist) als je bent vastgelegd tijdens het uitvoeren van wat illegale of onfrisse handelingen.

Koning vindt het plaatsen van foto's van criminele klanten dan ook niet erg verstandig. Het rechtssysteem werkt traag, maar dit is volgens haar met een goede reden: om ervoor te zorgen dat de juiste persoon de correcte straf krijgt, met daarbij alle aspecten, zoals ook de persoonlijke omstandheden van de dader, meegewogen.

Overigens zou de wet op het verspreiden van foto's binnenkort nog wel eens kunnen veranderen. Er wordt gewerkt aan een aanpassing van de wet die het mogelijk maakt voor ondernemers om onder bepaalde omstandigheden foto's van winkeldieven en andere (kleine) criminelen online te zetten. Erg snel gaat het echter niet met die aanpassing: de wet werd in 2015 voorgesteld en er lijkt niet veel beweging in te zitten.

Naast een gesprek met een expert, gingen we ook de straat op. En dit keer gingen we naar Bunschoten-Spakenburg om te ontdekken waarom de winkeleigenaren daar zo actief voor hun zaak opkomen en wat de inwoners daarvan vinden.

De Kwestie wordt op donderdagavond uitgezonden op RTV Utrecht en is nu al te zien bij dit artikel.