'Slechts' één jaar gevangenisstraf na doden Romy, hoe is dat mogelijk?

"Schandalig", klinkt het op social media. "Eén jaartje nablijven voor dader verkrachting en moord 14-jarige op Romy", kopte GeenStijl vandaag. Toch is dat niet helemaal het geval. Als Brian N. zijn straf heeft uitgezeten (ervan uitgaande dat de rechter de eis van het OM volgt), wil de officier van justitie dat de verdachte een PIJ-maatregel opgelegd krijgt, beter bekend als jeugd-tbs. In theorie zou N. de rest van zijn leven vast kunnen zitten.

Het klinkt voor sommigen als een lachertje: één jaar gevangenisstraf voor het doden van een 14-jarig meisje. Strafpleiter Willem Jan Ausma legt vandaag in UVandaag uit waarom dit tóch de maximale straf is die N. over twee weken opgelegd kan krijgen.

"Het gaat hier om een minderjarige, en daarom proberen we in Nederland diegene uiteindelijk weer te laten terugkeren in de maatschappij. Om die reden was de rechtszaak vandaag ook achter gesloten deuren: op die manier probeert de rechtspraak minderjarigen voor de toekomst te vrijwaren en ervoor te zorgen dat ze niet voor de rest van hun leven achtervolgd worden."

Bij dit soort ernstige feiten ligt jeugd-tbs volgens de strafpleiter voor de hand. Deze maatregel wordt opgelegd voor drie jaar en kan telkens met maximaal twee jaar worden verlengd. Het maximaal aantal jaren dat jeugd-tbs uiteindelijk opgelegd kan worden is zeven jaar. Deze maatregel kan daarna worden omgezet in tbs met dwangverpleging als daar gronden voor zijn.

De ernst van de feiten schokte veel mensen in Nederland. Dat zo'n jong iemand in staat is om een leeftijdsgenootje te verkrachten en om te brengen, hoe is dat mogelijk?

Volgens wetenschapsjournalist Malou van Hintum kan dat verschillende redenen hebben. "Het kan zijn dat je wieg op de goede plek stond, maar dat je toch ontspoort. Maar vaker zie je dat het een optelsom van verschillende factoren is."

Van Hintum: "Een combinatie van verkeerde genen, een slechte jeugd, opgroeien in een verkeerde wijk, een moeder die tijdens de zwangerschap toxische stoffen tot zich nam: het kunnen allemaal redenen zijn dat iemand de verkeerde kant op gaat en je ziet vaak dat het vaak hand in hand gaat met elkaar." Waar het bij N. misging weet ze niet, benadrukt Van Hintum.

Maar hélpt het nou, dat jeugd-tbs? "Juist omdat hij nog zo jong is, is hij nog wel te beïnvloeden. Zijn hersenen groeien immers nog. Maar het zou goed kunnen dat de hersenen van anti-sociale mensen op een andere manier groeien en dat het daarom lastiger is om deze jongen te beïnvloeden. Dat weten we nog niet."