Utrechts ruimte-instrument Tropomi geeft nu al loepzuiver beeld van dampkring

DE BILT/UTRECHT - De eerste meetgegevens die het ruimte-instrument Tropomi naar de aarde heeft gestuurd geven een haarscherp beeld van onze dampkring. Het Europese ruimteagentschap ESA heeft vanmorgen in Duitsland de eerste resultaten gepresenteerd.
Tropomi werd bij ruimte-instituut SRON in Utrecht ontwikkeld, onder meer om vanuit een satelliet de komende jaren elke dag een 'wereldkaart' kan de luchtkwaliteit op aarde te maken. Ook meet het instrument broeikasgassen als methaan in de aardatmosfeer. Wetenschappers over de hele wereld kunnen gratis over de data beschikken.
PLUIM
Het KNMI in De Bilt, dat gretig gebruik maakt van de dagelijkse stroom aan gegevens, is razendenthousiast. Meteorologen kunnen nu niet alleen zien waar op de wereld de lucht vervuild is, maar ook hoe de verontreiniging zich vanaf de bron verspreidt.
"Tropomi is het eerste instrument dat de 'pluim' van de luchtvervuiling kan meten", zegt Pieternel Levelt, hoofd van de KNMI-afdeling die zich met Tropomi bezighoudt. "Er is geen enkel ander instrument dat zoiets eerder gedaan heeft van 800 kilometer hoogte. We zagen eerder wel vlakken van luchtvervuiling, maar we zagen toen nog niet de vorm van die pluim en we kunnen nu ook heel kleine pluimen zien."
SRON UTRECHT
Het baanbrekende instrument is ontwikkeld bij ruimte-instituut SRON in Utrecht. De Nederlandse overheid heeft daar de afgelopen jaren bijna honderd miljoen euro in gestoken. Na een aanvankelijke vertraging van enkele jaren werd Tropomi op 13 oktober de ruimte in geschoten aan boord van de satelliet Sentinel 5p.
Om het apparaat zuiver en precies te laten werken moesten de gassen die vanaf aarde waren meegekomen eerst vervliegen en moesten de sensoren afkoelen tot -140 graden. SRON en het KNMI, die de wetenschappelijke leiding over het project hebben, registreerden toen het koelen eenmaal begon vrijwel direct een steeds duidelijker wordend signaal.
DETAILS
Wetenschappers staan volgens Levelt versteld van de details die nu al binnen een dag zichtbaar worden. Vroeger hadden ze daar jaren onderzoek voor nodig. Dat Tropomi binnen een paar weken op volle kracht kon werken is daarbij een bonus.
"Zo snel zo'n goede kwaliteit van de metingen is ongekend", zegt Levelt. "We hadden dit pas over een half jaar tot een jaar verwacht. Dat is een teken dat het instrument het heel goed doet."

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.