Natuurlijk Zoëy: ga nu de natuur in om de mooiste mossen te zien

Langbroek - December is veruit de beste maand om mossen te bekijken. Mossen zijn er altijd, maar in de winter, wanneer andere planten zich hebben teruggetrokken, vallen ze het meest op. Als je nu door de bossen wandelt ziet het groen van de mossen.
Bosecoloog Klaas van Dort is expert op het gebied van mossen en korstmossen. Hij schrijft boeken over mos en doet aan de hand van mossen onderzoek naar bodemvruchtbaarheid en milieu. "Sommige mossen groeien alleen op hele rijke bodem", vertelt hij. "Andere mossen groeien alleen op voedselarme plekken." Ook de opwarming van de aarde was door een enorme toename aan een bepaalde gele korstmos al vroeg te zien. Klaas: "Deze soorten, die oorspronkelijk uit het Middellandse zeegebied stammen, komen nu naar het noorden. Ze breiden hun areaal uit."

OUD HOUT

Eddy wandelt met Klaas door een gebied in Overlangbroek vol met oud essenhakhout. Hier groeien zeldzame mossoorten die alleen gedijen bij zeer oud hout. In het verleden werden essenstaken gebruikt in de landbouw en industrie voor gereedschap, maar door een afname van de vraag is een groot deel van de percelen weg of verwaarloosd.
Essenhakhout komt maar op enkele plekken voor op de wereld. Alleen in de provincie Utrecht is het nog veel te vinden, waarvan een groot deel in het Kromme Rijngebied. Naast de cultuurhistorische waarde heeft dit ook een ecologische betekenis. Tussen het hakhout komen zeldzame planten als de bosanemoon voor en een mossengemeenschap die alleen op heel oud hout groeit. Door een ziekte in het essenhout wordt deze zeldzame gemeenschap bedreigd met uitsterven.

ZADELTJES

Een van die bedreigde soorten is het ruige leermos. Dat doet het goed in Overlangbroek. Het heeft zich voortgeplant en er zijn kleine 'zadeltjes' op het mos te zien waar de duizenden sporen inzitten.
Klaas: "Die sporen moeten de lucht in en die moeten een andere eeuwenoude boom opspeuren en dan verder groeien. Dan is er hoop dat deze mossensoorten blijven bestaan."

OPMERKELIJKE NAMEN

In onze regio zijn honderden soorten mossen te vinden. Veel mossen hebben opmerkelijke namen: groot touwtjesmos, spatelmos, penseeldikkopmos, heksenvingermos, geplooid snavelmos, boomsnavelmos en fijn laddermos.
Klaas heeft in het Kromme Rijngebied een soort ontdekt waarvan tot nu toe gedacht werd dat hij niet in Nederland voorkwam: het donkere bomenmos.
Natuurlijk Zoëy is op zaterdag te zien bij RTV Utrecht vanaf 13.30, en ziet u vervolgens elk uur opnieuw. Online bekijkt u de uitzending hier.

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.