Op pad met de rattenvanger van Utrecht: ''Het mooiste vak ter wereld''

BREUKELEN - Hoogheemraadschap Stichtse Rijnlanden is weer druk met het bestrijden van de muskusrat. Dat doen ze het hele jaar door, maar vooral in de winter ligt de piek. Verslaggever Robert-Jan Booij liep een dagje mee.
Tien jaar geleden was er een flinke piek in het aantal rattenvangsten. Sindsdien wordt flink ingezet op het aantal 'velduren'. Dat betekent dat veel mensen urenlang speuren naar sporen en klemmen zetten. Met succes: de populatie is de laatste jaren enorm teruggelopen.
''Een teken dat we goed bezig zijn'', vindt rattenvanger Ferry van der Werf. Zoals elke ochtend is hij met zijn ploeg om 08.00 uur 's ochtends vanuit het verzamelpunt in Leidsche Rijn op weg naar een polder tussen Breukelen en Maarssen, bewapend met lieslaarzen, bamboestokken en klemmen. ''En dan maar kijken of we vandaag wat ratten kunnen vangen'', zegt Ferry handenwrijvend. Hij heeft overduidelijk plezier in zijn vak.

WINTER

De winter is hét moment om muskusratten te vangen. De natuur is dan rustig, er is weinig begroeiing en dus een goed zicht. ''Vooral als er ijs ligt, gaat het een stuk makkelijker'', vertelt Ferry. ''Dan hebben we mooie speurbeelden en dan kunnen we ze goed vinden.''
Bovendien planten de dieren zich in deze tijd van het jaar nog niet voort, dus als je een rat vangt dan is er niet nog ergens een nestje dat achterblijft.
Want het talent om zich snel voort te planten, dat is wel zo'n beetje waar ratten het meest om bekend staan. Twee kunnen er twintig worden in een jaar, dus het kan ook zo weer de andere kant op met de populatie. En dat is schadelijk, want muskusratten kunnen veel schade aanrichten aan bijvoorbeeld dijken.

KLEMMEN

De ratten worden met fuiken en klemmen gevangen. In het voor- en najaar verplaatst de populatie en wordt er met fuiken gevangen. Maar nu in de winter komt het aan op vakmanschap: er is veel ervaring nodig om te zien waar de muskusrat zit.
Ferry gaat in de weilanden in een razend tempo langs de klemmen die hij heeft neergezet en ziet meteen of er iets in zit of niet. ''In één sloot zetten we zeventig vallen neer, als je een pijp vergeet heeft de rat kans om te ontsnappen.'' Als de rat in de val loopt, is het meteen klaar met hem: ''Dan is ie gelijk dood. Het duurt misschien een paar seconden.''
Na heel veel lege vallen, heeft de Utrechtse rattenvanger dan eindelijk beet: er ligt er een met zijn buikje naar boven. ''Zo te zien ligt ie er sinds vannacht. Hij is nog een beetje slap, nog best vers."

BUITENMENS

Dat de populatie zo is teruggelopen, betekent ook dat de rattenvanger vaak voor niets op pad gaat. Is dat niet frustrerend? Voor Ferry van der Werf niet.
''Het blijft toch iedere keer spannend. Je moet er wel echt een buitenmens voor zijn en respect hebben voor de natuur, ook voor de ratten. Maar ik kan het iedereen aanraden, het is het mooiste vak wat er is.''

Verslaggever Robert-Jan Booij op pad met de rattenvanger
"Ik kan het iedereen aanraden, het is het mooiste vak wat er is"
Op pad met de rattenvanger van Utrecht: ''Het mooiste vak ter wereld''

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.