Schaatsen in Leersum en Lage Vuursche: in de schaduw kan het net

Zoals iedere ochtend deze week, trok natuurijsdeskundige Fred Geers weer naar het Leersumse Veld, het mooiste schaatsgebied van de regio. Terwijl het langzaam licht wordt, stapt de ijsprofessor met een stok in zijn hand op het meer af. ''Hulpmiddelen om het ijs te testen zijn altijd goed om bij je te hebben, zeker als het ijs onzeker is'', vertelt hij. En onzeker is het, want de nachtvorst bleef vannacht wat achter bij de verwachtingen.

Eigenlijk kun je het al in de lucht ruiken, de kou is anders dan gisteren. ''Het is bijna mild te noemen'', constateert Geers met lichte teleurstelling in zijn stem. ''We hadden gehopt op zeven tot acht graden onder nul. De aangroei zal nu beperkt geweest zijn, vrees ik.''

Een eerste test stemt niet hoopgevend. ''Een klein stukje is er wel bij gegroeid maar voor meer mensen heb je meer ijs nodig. Je hoort het uit het hele land: het kan eigenlijk net niet.''

Een uur later lijkt er een klein wondertje gebeurd. Vlak voor negenen is er nog niemand op het ijs maar ineens duiken plukjes mensen op en slaan ze aan het schaatsen. Op een klein stukje van het Leersumse Veld in de schaduw kan het toch net.

In een van de schaatsliefhebbers ontwaakt prompt de poëet: ''Je hoort het geluid, het verleidelijke geluid van schaatsen op het ijs is niet te weerstaan. De muze roept.''

Het kraken onder de ijzers is niet eng, maar juist deel van het plezier, zegt deze hartstochtelijke liefhebber. ''De eerste poging mislukte net, maar dat was in de zon. Dan probeer je de schaduwkant en het is maar een klein richeltje maar daar kun je veilig rijden. Verderop kan het ook wel, maar misschien vier keer en dan ga je erdoor.''

Schaatsprofessor Geers onderschrijft dat. ''Hij heeft helemaal gelijk. Hier is het te doen maar het verraderlijke is: elke meter verderop weten we echt niet hoe het eruit ziet. Dat was gisteren nog water en dat kun je aan de bovenkant niet zien.''

Niet alleen in Leersum maar ook enkele tientallen kilometers verderop in het pittoreske Lage Vuursche (gemeente Baarn) binden een paas fanaten de ijzers onder. Achter kasteel Drakensteyn, waar prinses Beatrix woont, betreedt een handjevol mannen het Pluismeer. Traditiegetrouw is dat één van de eerste meertjes waar schaatsers actief worden als er een dun ijslaagje ligt.

Weerman Arie Verips is in zijn weerbericht onverbiddelijk: na vandaag is het toch echt gedaan met de ijspret. Op de verschillende opgespoten ijsbanen in de provincie was het vanochtend al kiele kiele. De ijsbaan in Doorn is tot 12.00 uur nog open, maar alleen voor schoolkinderen.

Bij schaatsclub De Greb in Veenendaal willen ze zich nog niet neerleggen bij het onvermijdelijke: "We gaan door tot de ijzers het asfalt raken", zegt ijsmeester Hubert Schartman.