Brandweer gemiddeld binnen acht minuten ter plaatse

De tijd die de brandweer in totaal nodig heeft om bij een brand te komen, noemt het CBS responstijd. Dit is opgebouwd uit de tijd die de brandweercentralist nodig heeft om de eenheid te alarmeren, de tijd om uit te rukken na alarmering en de tijd die nodig is voor de rit naar het incident.

"We zien in de regio Utrecht geen opvallende afwijkingen ten opzichte van vorig jaar of het landelijk gemiddelde", zegt Maarten Bloem van het CBS. Uit de cijfers blijkt wel dat de gemiddelde uitruktijd in de Veiligheidsregio Utrecht (VRU) in 2017 iets verbeterde, terwijl de gemiddelde rijtijd een fractie langer was. De gemiddelde alarmeringstijd bleef gelijk. Het CBS heeft geen cijfers per gemeente.

Wat opvalt in de statistieken is dat de responstijd in de provincie Utrecht in 2014 nog op 7 minuten en 6 seconden lag. Dat is dus 36 seconden sneller dan nu. Daarvoor heeft het CBS geen verklaring. De VRU ook niet, want die hanteert haar eigen methode om te berekenen hoe snel de brandweer is en heeft geen behoefte om op de cijfers van het CBS in te gaan.

Er zijn een paar factoren die volgens het CBS van invloed kunnen zijn op de responstijd. Bijvoorbeeld wanneer er een groter beroep op vrijwillige brandweerlieden wordt gedaan. "Vaak moeten vrijwilligers eerst van huis of werk naar de kazerne komen en de uitruktijden zullen hierdoor langer zijn dan in de steden met een hoge dichtheid van kazernes en meer beroepskrachten", aldus CBS-onderzoeker Bloem.

Volgens Marcel Dokter, voorzitter van Vakvereniging Brandweer Vrijwilligers, zijn er in de provincie Utrecht overwegend vrijwilligers actief. "Utrecht, Amersfoort en Zeist hebben een vaste beroepsbezetting, maar alle andere kazernes in de Veiligheidsregio Utrecht worden bemenst door vrijwilligers. Hun pieper gaat af en en de eerste zes gaan naar de brand."

Ook de kazernedichtheid is van invloed op de responstijd. Langere afstanden tot de brand in dunbevolkte gebieden zorgen voor verschillen in de rijtijden. Verder kunnen extra checks van automatische meldingen door de meldkamer mede bepalend zijn voor de tijden. Zelfs het weer kan een rol in de responstijd van brandincidenten spelen. "Gedurende een warme periode, zoals in mei en juni 2017, kunnen meer branden in de natuur- of buitengebieden plaatsvinden. De locatiebepaling wordt dan moelijker, met mogelijke langere alarmerings-, uitruk- en rijtijd tot gevolg", aldus het CBS.

Volgens de Vakvereniging Brandweer Vrijwilligers spelen ook verkeersmaatregelen een rol bij de responstijd. "In woonwijken zie je steeds meer snelheidsbeperkende maatregelen, zoals drempels en chicanes. Dat is heel mooi en goed voor de verkeersveiligheid, maar het is ook van invloed op de responstijd van de brandweer."

Landelijk was de responstijd 12 seconden langer dan een jaar eerder. Bij een aantal korpsen liep dit vorig jaar zelfs met 42 seconden op. Dit kwam door een langere uitruk- en rijtijd, stelt het CBS. De meldkamer van de brandweer had gemiddeld 0,7 minuten de tijd nodig om de brandweereenheid te alarmeren. Gemiddeld kostte het daarna 2,9 minuten om uit te rukken en reed de brandweer er gemiddeld 4,1 minuten over om bij de brand te komen.

Met een responstijd van 6,5 minuten was de brandweer van de Veiligheidsregio Kennemerland in 2017 gemiddeld het snelst ter plaatse. Van de stadse regio's behoren Rotterdam-Rijnmond en Haaglanden met een gemiddelde responstijd van 6,7 minuten tot de toppers. De brandweer van de Veiligheidsregio Drenthe was met een responstijd van 10,7 minuten het minst snel ter plaatse.