Opknappen monumentaal erfgoed: "Het is minder ingewikkeld en moeilijk geworden"

De transformatie van de watertoren op Rotsoord in Utrecht
De transformatie van de watertoren op Rotsoord in Utrecht © Het Utrechtse Architectuurbureau Sluijmer en van Leeuwen
AMERSFOORT - Voor velen is het een droom. Een mooi oud pand helemaal opknappen en inrichten naar je eigen zin. Hoe ouder het pand, hoe groter de kans dat je te maken krijgt met een monumentenstatus. Waar vroeger veel particulieren zo'n avontuur aangingen, zijn het nu vooral bedrijven die zich eraan wagen.
Volgens het Nationaal Restauratiefonds in Amersfoort is dat niet voor niks. Het is namelijk steeds makkelijker om zo'n monumentaal pand onder handen te nemen.

ERFGOED

"Tien jaar geleden reed iedereen misschien heel hard voorbij zo'n monument omdat het allemaal ingewikkeld en moeilijk was. Maar tegenwoordig zien mensen ook de toegevoegde waarde. We hebben inmiddels honderden goede voorbeelden gezien die inspireren", aldus Pierre van der Gijp van het Restauratiefonds.
Toch komt er ook best wel wat bij kijken en daarom wordt er vandaag in de Amersfoortse Prodentfabriek - jawel, een monumentaal pand - een bijeenkomst georganiseerd waar kennis, ervaringen en contacten uitgewisseld worden.
Het zoeken van een nieuwe functie voor een pand dat er soms al eeuwen staat, is soms best een uitdaging. Dus de interacie tussen mensen is heel belangrijk
Pierre van der Gijp
De Metaalkathedraal in Utrecht, de Pastoefabriek in Utrecht, de Wagenwerkplaats in Amersfoort, de Watertoren in Soest of de Utrechtse Watertoren. Het zijn maar enkele voorbeelden van gebouwen die zeer succesvol zijn opgeknapt.
De Utrechtse Watertoren werd in 2015 een restaurant.

WONEN

Eén van de meeste populaire herbestemmingen is wonen. Net als in Soest is daar ook in Oudewater voor gekozen, bij de herontwikkeling van de Oude Touwfabriek. Projectontwikkelaar Henk-Jan Hollander legt op dit moment de laatste hand aan de herontwikkeling.
Het terrein van de Oude Touwfabriek in Oudewater.
Het terrein van de Oude Touwfabriek in Oudewater. © www.deoudetouwfabriek.nl
"Het kwam eigenlijk een beetje als een verrassing langs, want we waren eerst naar iets anders aan het kijken. Maar toen vroeg de eigenaar van de Oude Touwfabriek of wij ook eens naar het oude complex konden kijken of we daar mogelijkheden zagen. Toen zijn we daar doorheen gaan wandelen en toen zagen we heel veel mogelijkheden. Dus zodoende is ooit de herontwikkeling gestart", aldus Hollander.

POPULAIR

Het Nationaal Restauratiefonds ziet ook dat een woonbestemming in de loop der jaren populair blijft. Niet alleen bij ontwikkelaars, maar ook bij particulieren die geld willen investeren.
Van der Gijp: "Er zijn veel eigenaren die willen er graag wonen. Dat komt omdat er goede regelingen beschikbaar zijn geweest om die eigenaren ook te stimuleren. Er wordt nu ook kennis en financiële faciliteiten gedeeld. Daardoor kun je zeggen dat woonhuizen er in het algemeen als monument goed bijstaan."
Maar volgens projectontwikkelaar Hollander is niet alles koek en ei. Er is ook nog veel te leren.
"Ja, ik merk soms toch ook wel een starre opstelling van Monumentenzorg. Ze willen eigenlijk het liefst alles bij het oude houden, maar dat was in Oudewater niet het geval. We hebben een hele goede samenwerking gehad. Maar ik ken helaas ook een hoop voorbeelden waar dat veel minder is", aldus Hollander.

BESTEMMING

Villa Jongerius in Utrecht is een voorbeeld van een monument dat een hele ander herbestemming heeft gekregen. Het gebouw aan het water is omgetoverd tot een vergader- en evenementenlocatie. Historicus Maarten van Rossem nam daar recent nog een kijkje en was erg onder de indruk van het pand aan de Kanaalweg.
Maarten van Rossem is onder de indruk van Villa Jongerius.
De Contactdag Herbestemming wordt vandaag voor de zesde keer georganiseerd. Er worden meer dan 120 gasten verwacht.

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.