Onrust over straatintimidatie in Utrecht: wat te doen bij vervelend en opdringerig gedrag?

Veel (jonge) meisjes zouden zijn lastiggevallen door deze jongen, die vasthoudend om hun nummer vraagt en geen 'nee' accepteert. Uit de vele reacties blijkt dat de jongen bekend is onder veel vrouwen die zich vaak in Utrecht centrum begeven. Sommigen van hen geven bijvoorbeeld aan zich weleens voorgedaan te hebben als de moeder of vriendin van de meisjes die lastiggevallen werden, zodat ze konden ontkomen.

Ten minste één meisje laat weten "tegen haar wil te zijn aangeraakt en gezoend". De meeste verhalen gaan echter vooral over vervelende opdringerigheid. Zo lijkt de jongen het niet te accepteren als een meisje haar nummer niet wil geven. De berichten doen overigens al langer de ronde: één meisje deelde in 2016 al een soortgelijk verhaal op Facebook.

Veel meisjes twijfelen of ze hiermee naar de politie kunnen. De jongen doet immers niet direct iets strafbaars. "Maar iedereen mag altijd de politie bellen als ze iets niet vertrouwen", verduidelijkt de wijkagent van Utrecht binnenstad aan RTV Utrecht. "Wij maken later de inschatting of we er iets mee kunnen."

Straatintimidatie is in Utrecht, in tegenstelling tot bijvoorbeeld Rotterdam en Amsterdam, niet strafbaar gesteld in een Algemene Plaatselijke Verordening (APV). Toch kan ook onwenselijk gedrag als strafbaar worden bestempeld in een APV, legt de wijkagent uit. "Het wil dus echt niet gelijk zeggen dat wij niet kunnen optreden. Maar ik wil wel eerst de feiten weten. De wereld van sociale media is dat niet per definitie."

Volgens de Stichting Stop Straatintimidatie ?wordt "de overgrote meerderheid van de vrouwen regelmatig, soms dagelijks geconfronteerd met straatintimidatie". De stichting pleit voor een verbod op dit soort intimidatie en wil dat de politie boetes oplegt.

"De meeste aspecten van straatintimidatie zijn (net) niet te vatten onder het verbod op bedreiging of op belediging. Herhaaldelijk "Wil je seks?" in het gezicht van iemand zeggen, kan naar de letter opgevat worden als een toenaderingspoging", schrijft de stichting op haar website.

"Zo wordt dit gedrag echter niet ervaren door vrouwen. Zij voelen zich vernederd, zo niet bedreigd. De jongens die dit gedrag vertonen, weten dit ook. Het doel van straatintimidatie is niet versieren, maar intimideren."

PICK-UP ARTIST
Terug naar Utrecht. De jongen waarvoor de laatste dagen zoveel wordt gewaarschuwd, wordt door sommigen een 'pick-up artist' genoemd. Die term komt uit het veelbesproken boek 'The Game: Penetrating the Secret Society of Pickup Artists' van de Amerikaanse schrijver Neill Strauss. Dat boek adviseert mannen hoe ze vrouwen kunnen versieren, veelal op basis van manipulatie.

Een methode uit het boek, die ook deze Utrechtse jongen lijkt te gebruiken, is het zogenaamde 'neggen'. Een vorm van manipulatie waarin de 'versierder' onderhuids gemene opmerkingen maakt om zo de interesse van vrouwen te wekken.

"Wij adviseren meisjes die slachtoffer worden van zo'n soort situatie om contact op te nemen met onze organisatie", zegt Jytte Reichert van Slachtofferhulp Nederland.

"Sommige mensen zijn bang dat ze niet serieus worden genomen en zwijgen daarom over zulke ervaringen. Wij hebben veel specialisten in huis die kunnen vertellen of ze in hun specifieke geval wel of geen aangifte kunnen doen en ook hoe ze eventueel met lotgenoten in contact kunnen treden." Op de website van Slachtofferhulp staat meer informatie over het wel of niet doen van aangifte.

De jongen lijkt zich met name te richten op jonge meisjes, van 15/16 jaar. Dat is niet zo gek, merkt Reichert op. "Meiden op die leeftijd vinden het vaak nog lastig om hun grenzen aan te geven. Het is al heel knap dat zij elkaar online, in dit geval op Twitter, opzoeken. Dat is een goede eerste stap. Zo zien ze dat ze niet alleen staan en kunnen ze tips van elkaar krijgen hoe te handelen in dit specifieke geval."

Als je slachtoffer bent van straatintimidatie, kun je verschillende dingen doen. Zo zijn er bijvoorbeeld apps waarop je situaties kunt melden. De StopApp bijvoorbeeld werd door de gemeente Rotterdam ontwikkeld, maar werkt voor heel Nederland.

Ook is er de app 'Blijf van mijn lijf'. De apps zijn vooral bedoeld om straatintimidatie in kaart te brengen.

Stichting Straatintimidatie raadt omstanders aan zich uit te spreken tegen de dader en te ontfermen over het slachtoffer. "Vragen of het gaat aan het slachtoffer, geeft haar het gevoel dat ze niet alleen is en doet dus af aan de intimidatie die ze zojuist heeft meegemaakt. Het geeft ook een signaal aan de dader dat zijn gedrag niet normaal is, zonder hem aandacht of een reden tot escalatie te geven."

Uitspreken kan soms ook helpen als slachtoffer, denkt de stichting. "Afhankelijk van de situatie en van je persoonlijkheid, kun je soms wat zeggen van straatintimidatie." Achteraf praten met lotgenoten en het delen van ervaringen is zowel volgens Slachtofferhulp Nederland als de stichting die zich tegen straatintimidatie inzet een goede stap.

De Utrechtse wijkagent gaat binnenkort kijken of ze iets kunnen met alle berichten over deze jongen. "Ook ga ik navraag doen bij de andere wijkagenten hoe het kan dat wij nog nooit iets over deze jongen gehoord hebben", laat hij weten.