'Mens zorgde onbedoeld voor ontstaan van de Lek'

© RTV Utrecht
WIJK BIJ DUURSTEDE - De mens heeft ruim vóór de grootschalige ontginningen in de Middeleeuwen al invloed gehad op het gedrag van rivieren in de Nederlandse delta. Sterker nog: de rivier de Lek is rond het jaar 300 al onbedoeld door de activiteiten van mensen ontstaan. Die ontdekking hebben fysisch geografen van de Universiteit Utrecht gedaan.
Aan het begin van de jaartellingen begonnen mensen zich te vestigen rondom het Groene Hart, toen nog een moerasbossengebied. Om het daar zo bewoonbaar mogelijk te maken, werd het moeras beetje bij beetje weggehaald. Daardoor kon het water van de Rijn steeds dieper het ontgonnen gebied binnendringen.

GROTE EFFECTEN

In dezelfde tijd werd in het Duitse achterland van de Rijn op grote schaal bos gekapt. Hierdoor ontstond erosie op de hellingen, en voerde de Rijn veel slib mee. Dit kwam weer in het 'Groene Hart' terecht, en het extra gewicht van al het afgezette slib zorgde dat het veen steeds verder ingedrukt werd. Het water kreeg alle vrijheid en et voilà: de Lek was daar. Ook de Hollandse IJssel is op dezelfde manier ontstaan.
Het onderzoek is verschenen in het wetenschappelijke tijdschrift Geology. De geografen willen aantonen dat kleine menselijke aanpassingen in het landschap al onbedoeld grote effecten kunnen hebben, en dus ook het beheer van de moderne delta's kunnen beïnvloeden. "Met deze kennis ga je ook anders kijken naar dichtbevolkte delta's zoals die van de Mekong en de Ganges", aldus onderzoeker Harm Jan Pierik. "Want met een stijgende zeespiegel en snelle bodemdaling kan dit op grote schaal voor veranderingen zorgen."

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.