'Je gedraagt je als een meisje': Waarom taal een belangrijke pijler van feminisme anno 2019 is

Yael van der Wouden en Sayonara Stutgard.
Yael van der Wouden en Sayonara Stutgard. © Caecilia Rasch
PROVINCIE UTRECHT - "Gedraag je toch niet zo als een meisje!" Het is vandaag Internationale Vrouwendag en ja, het is nog altijd nodig om stil te staan bij gelijke rechten voor vrouwen, betogen feministen. "Als je feminiene woorden als scheldwoord gebruikt, leren we kinderen om meisjes te associëren met zwakheid. We moeten goed kijken naar de verhalen die we maken en welke woorden we daarvoor gebruiken."
De Utrechtse Yael van der Wouden weet goed wat de impact van taal is. Ze studeerde literatuurwetenschappen aan de Universiteit Utrecht en zette daarna samen met Thalia Ostendorf en Sayonara Stutgard uitgeverij Chaos op. Precies één jaar geleden kwam de eerste uitgave van hun uitgeverij uit, een hervertaling van Virginia Woolfs 'Een kamer voor jezelf'.

NIEUW WERK

Vandaag komt er opnieuw een nieuw werk uit de koker van de jonge, feministische uitgeverij: het essay 'Hoe het voelt om van kleur te zijn' van Zora Neale Hurston."Zora was een schrijver en antropoloog uit de jaren 20. Een Afro-Amerikaanse vrouw die veel schreef over haar identiteit en hoe het was om in die tijd als vrouw van kleur in Amerika te leven", vertelt Van der Wouden.
"De vertaling van haar essay komt samen uit met brieven van hedendaagse feministen: Simone Atangana Bekono - een Nederlandse dichter - en Kristina Kay Robinson, een Amerikaanse dichter uit New Orleans. Zij reflecteren de thema's die in het essay van Zora naar voren komen, maar dan vanuit nu, vanuit het heden."

SAVANNAH BAY

Ook in Utrecht is hedendaags feminisme nog altijd van belang, denkt Van der Wouden. En het vindt ook navolging. "In de bekende feministische boekenwinkel Savannah Bay is het idee van uitgeverij Chaos ontstaan. Dé plek waar feministen in Utrecht door de jaren heen, ook toen de feministische golven minder sterk werden, hun huis vonden. Ik denk dat elke stad zijn eigen manier van activisme heeft, in Utrecht is het netwerk vrij geconcentreerd. Daardoor is er een hechte groep ontstaan. Als wij bijvoorbeeld een open mic-avond organiseren, is er een vaste groep die eigenlijk overal wel komt opdragen. Dat is wel typerend voor een stad als Utrecht."
Over wát het feminisme anno 2019 betekent en waar het voor zou moeten staan, daar verschillen de meningen over. Van der Wouden: "Ik denk persoonlijk dat wij in een derde golf zitten, maar anderen vinden dat die al voorbij is en dat we misschien zelfs weer in een nieuwe golf zitten. In mijn hoofd heeft de derde golf te maken met de taal die we gebruiken wanneer we het over bepaalde dingen hebben. Maar ook met verandering van de wetgeving. Als je kijkt naar de tijd na #metoo, dan zie je hoe we anders zijn gaan kijken naar wat we wel en niet shockerend vinden en welke stappen we nemen om ervoor te zorgen dat dat niet nog een keer gebeurt. Dat we kijken naar de wetgeving: wat zit er in de wet om het slachtoffer te beschermen, in plaats van de dader."

BOTSEN

Waar het precies naartoe moet met het feminisme? Daar heeft Van der Wouden geen eenduidig antwoord op. "Ik denk dat het altijd een gesprek zal blijven. Ik denk ook niet dat het de bedoeling is van activismebewegingen om één idee te hebben van waar we naartoe moeten en dat het dan klaar is zodra we daar zijn."
Soms wil dat weleens botsen, met feministen van de oude stempel bijvoorbeeld. "Maar tegelijkertijd is er ook veel inspiratie. Ik ben zelf ook niet dezelfde feminist als tien jaar geleden. Het is ook geen wedstrijd tussen de tweede tegen de derde golf. Ik denk nog steeds dat we één community moeten zijn, in plaats van aparte groepen."

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.