Eeuwenoude grafsteen opnieuw geplaatst in Pleinkerk Houten: "En dat op z'n sterfdag"

© RTV Utrecht
HOUTEN - Jan Lamberts' grafsteen is vandaag opnieuw geplaatst in de Pleinkerk in Houten. 400 jaar na z'n sterfdag is de steen geplaatst. Die raakte namelijk zoek na een restauratie van de kerk in de jaren '70.
De kerk kreeg toen vloerverwarming. Daarvoor werd de hele vloer, inclusief grafstenen, uit de kerk gehaald. De grafsteen van Lamberts raakte zoek. Tom Prosman, een inwoner van Houten, bleek 'm gevonden te hebben bij een verbouwing van vrienden.
"We liepen door de schuur om te kijken wat er allemaal weg moest. Daar kwamen we een stapel oude tegels en stenen tegen. Die waren erg oud. M'n vriend gooide het weg, dus heb ik ze meegenomen." Prosman gebruikte een deel voor zijn tuinhuisje.
Boeren waren de belangrijkste mensen in die tijd
Historicus Otto Wttewaal
Maar er waren een paar stenen met een inscriptie. "Daarvan kreeg ik een kriebeltje, daar wilde ik meer van weten". De stenen verdwijnen 13 jaar onder de werkbank in de schuur. "Met vier dochters ben je iets te druk", zegt Prosman daarover.

BOER

Drie jaar geleden startte hij het onderzoek naar de stenen opnieuw op. Ze bleken in elkaar te passen en de naam van Jan Lamberts dook op. Plus een sterfdatum en plaats: 8 maart 1619 en Heemstede. "Ik ben zelf gaan zoeken in de doop, trouw en begraafboeken. Maar daar stond Jan niet in."
Prosman schakelde historicus Otto Wttewaal in. Die kwam er afgelopen november achter dat Lamberts boer was. "Hij woonde in de 17e eeuw op een boerderij bij Kasteel Heemstede. In 1619 overlijdt hij. Een jaar later komt zijn weduwe in de boeken voor als pachter van die boerderij." De boerderij is een bijzondere: het is een gespiegeld gebouw en staat nog steeds langs de Heemsteedseweg.
Onze inwoners beseffen zich niet altijd dat we een hele lange historie hebben
Wethouder Geerdes (VVD)
Eeuwenlang kreeg geen boer een grafsteen in de kerk, maar in Houten lag boer Jan Lamberts in die tijd gewoon in de kerk. "Het was een boerengemeenschap. Deze kerk werd gerund door boeren: die verdienden het geld. Het waren de belangrijkste mensen in die tijd."
De grafsteen met inscriptie was wel duurder, merkt Otto op. "Dat kon hij zich permitteren. Dat was voor de wat rijkere boeren. Overigens werd iedereen in de kerk begraven, maar de rest kreeg gewoon een nummer."

BIJZONDERE REIS

Vandaag is de steen op een willekeurige plek in de kerk teruggeplaatst. Waar Jan precies begraven ligt, is onduidelijk. Het plaatsen kost 1.500 euro en betaalt de gemeente Houten, vertelt wethouder Geerdes (VVD): "We vinden het heel belangrijk dat dit soort verhalen onder de aandacht worden gebracht. We zijn een nieuwe stad met 50.000 inwoners. Onze inwoners beseffen zich niet altijd dat we een hele lange historie hebben".
Voor vinder Prosman is de zoektocht een bijzondere reis geweest. "Je komt heel dichtbij hem. Bij de pachter. Ik heb zelf heel veel op een boerenbedrijf gewerkt. En je gaat ook nadenken: wat was dat voor tijd? Twee jaar eerder was een nieuw uurwerk geplaatst. De tijd van de reformatie is net achter de rug. Je bent een stukje terug in de tijd."
400 jaar na het overlijden van Jan, krijgt hij weer de plek die het verdiende. Vinder Prosman is blij dat zijn lange wachten beloond is. "En dat op z'n sterfdag, dat vind ik geweldig. Ik ben een heel tevreden mens!"
Eeuwenoude grafsteen teruggeplaatst.

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.