Kliniek Den Dolder onder vuur tijdens Kamerdebat: gemakzuchtig, chaotisch, bureaucratisch

© Beeldbewerking RTV Utrecht
UTRECHT - De forensisch psychiatrische kliniek Fivoor in Den Dolder kreeg er vandaag van langs tijdens het Tweede Kamerdebat over Michael P., de verkrachter en moordenaar van Anne Faber. Het CDA is boos dat er geen intakegesprek met hem is gevoerd omdat de kliniek daarvoor niet betaald werd. Dat is een cruciale fout geweest, oordeelde Kamerlid Madeleine van Toorenburg.
P. zat in 2017 in de kliniek in Den Dolder om te werken aan zijn terugkeer in de samenleving. Hij was overgeplaatst vanuit de gevangenis in Vught. Dat het een man betrof met een ernstige seksuele stoornis, die zich in 2010 had vergrepen aan twee minderjarige meisjes, bleef onbekend in Den Dolder. Uit privacyoverwegingen stemde P. er niet mee in dat zijn zedendossier werd gedeeld met de kliniek.
In Den Dolder had P. veel vrijheden, want de behandelaars vonden dat het goed met hem ging. Al na anderhalve maand kreeg P. toestemming om onbegeleid het dorp in te gaan. Ook mocht hij in Houten een cursus tot hovenier volgen. Uiteindelijk ging P. gruwelijk in de fout toen hij in het bos Anne Faber tegenkwam.
Het systeem heeft niet gefaald, maar de mensen. Zij zagen de patiënt, niet het beest
FvD-Kamerlid Hiddema

GEMAKZUCHT

Bij een medewerker van de kliniek in Den Dolder rezen destijds wel vraagtekens over de hoge celstraf die P. had gekregen, maar er werd verder geen onderzoek gedaan. Kamerlid Theo Hiddema verwijt de kliniek gemakzucht. "Het systeem heeft niet gefaald, maar de mensen. Zij zagen de patiënt, niet het beest."
Hiddema benadrukte tijdens het Kamerdebat dat het verleden van P. eenvoudig is te achterhalen. De veroordeling voor de dubbele verkrachting in Nijkerk is online terug te vinden op Rechtspraak.nl. Hiddema citeerde ter illustratie een aantal gruwelijkheden uit het vonnis, wat hem op veel kritiek kwam te staan. De moeder van Anne Faber verliet de zaal. Of dat met Hiddema te maken had is bekend. Na de schorsing voor de lunch keerde ze terug.
Hallo?! Dit kan zo niet
CDA-Kamerlid Van Toorenburg
Het CDA stelt dat achter het bureau verkeerde beslissingen zijn genomen. "Ik blijf met de vraag zitten hoe het kan dat een risico-analyse zo tekort is geschoten. Er was sprake van een stuitende communicatie en informatie-uitwisseling. Volgens mij waren ze zó aan het mutsen bij de PI Vught en in Den Dolder. Want volgens mij wisten ze echt wel meer dan nu bleek. Bovendien bleek dat er geen intake is gedaan, want daar werden ze niet voor betaald: Hallo?! Dit kan zo niet", aldus Kamerlid Van Toorenbrug.
Waarom is er geen elektronisch delinquentendossier?
50Plus-Kamerlid Henk Krol

BUREAUCRATISCH

Nico Drost van de ChristenUnie waarschuwde voor meer bureaucratie. Hij vindt het "moeilijk te verteren" dat P. een gedragsonderzoek dat nodig is om tbs op te leggen kon weigeren en vraagt zich ook af hoe een veroordeelde zedendelinquent zijn eigen dossier kan censureren. Drost wil meer aandacht voor de "complexe uitvoeringspraktijk" in de forensische zorg. Hij hoopt dat de door minister Dekker aangekondigde maatregelen niet zullen leiden tot "meer administratieve handelingen en vinkjes, maar echt tot een verbetering van de uitvoeringspraktijk".
Henk Krol van 50PLUS stelde dat het nog steeds een chaos is bij de kliniek in Den Dolder. Tijdens alle verloven moet standaard een GPS-enkelband worden gebruikt, vindt hij. "Waarom is er geen elektronisch delinquentendossier net zoals een elektronisch patiëntendossier, vroeg DENK-Kamerlid Farid Azarkan zich af. Ook zegt hij dat het oude kabinet te weinig heeft gedaan om fouten in het systeem te voorkomen.
PVV vroeg zich af of de minister zich niet enorm schaamt voor wat er is gebeurt. "Er is door de gevangenisdirecteur van de PI in Vught gelogen en Michael P. is Den Dolder ingesjoemeld. Al die ambtenaren hebben gefaald." De partij pleit voor het ontslag van de directeuren van de PI Vught en de kliniek in Den Dolder, als de minister niet aftreedt.
Alle oppositiepartijen dringen aan op een complete verandering van het forensische zorgstelsel. Ook de regeringspartijen CDA en VVD toonden zich zeer kritisch. De casus van P. moet leiden tot een kantelpunt in de geschiedenis van de forensische zorg, vindt Kamerlid Jeroen van Wijngaarden (VVD).

MINISTER MOET AFTREDEN

DENK wil dat minister Dekker aftreedt. Eerder in het debat zinspeelden PVV en 50PLUS er ook al op dat de bewindsman zijn consequenties moet trekken. Het is de gewoonte dat pas in de tweede termijn van een Kamerdebat eventuele moties van wantrouwen worden ingediend.
Maarten Groothuizen (D66) zei dat deze zaak het vertrouwen van de burger in het systeem heeft beschadigd en dat het de taak van de minister voor Rechtsbescherming is om dat vertrouwen te herstellen. Kamerlid Nico Drost van coalitiepartner ChristenUnie vroeg Dekker de excuses die hij eerder aan de familie van Anne Faber aanbood in de Tweede Kamer te herhalen.

BEZUINIGINGEN

SGP-fractieleider Kees van der Staaij wilde weten "hoe het zo mis kon gaan". Volgens SP-Kamerlid Michiel van Nispen is het vertrouwen in de overheid door deze tragedie geschaad. Hij wil dat Dekker helder maakt hoe het kan worden hersteld. Net als DENK legde hij een verband tussen de moord op Faber en de bezuinigingen bij justitie.

ONWEL

PvdA-Kamerlid Attje Kuiken onderstreepte dat er al voor de moord op Anne Faber zaken waren waarbij "fout op fout" werd gestapeld door justitie. Ze noemde onder meer de moord op voormalig D66-minister Els Borst bij haar woning in Bilthoven. Het debat moest overigens kort worden stilgelegd omdat Kuiken tijdens haar inbreng duizelig werd.
De gebeurtenissen rond Anne Faber vonden plaats kort voor het aantreden van Dekker. Toen vorige week via rapporten van onder meer de Onderzoeksraad Voor Veiligheid (OVV) bekend werden, trok de minister onmiddellijk de vrijheden van een aantal gevangenen in. In eerste instantie had hij het over 21 gedetineerden, maar vlak voor het debat schreef hij aan de Kamer dat het er 24 waren. Deze drie gedetineerden, die "abusievelijk'' niet eerder werden gemeld, zijn zelfs teruggehaald naar de gevangenis. De Kamer wil ook hierover opheldering.
Het debat wordt bijwoond door de familie van Anne Faber, evenals de familie van Joost Wolters. Hij werd in 2017 met een schilmesje vermoord in de Amsterdamse metro. De dader, de zwaar psychiatrische patiënt Philip O. was op onbegeleid verlof. Ook in deze zaak zijn fouten gemaakt.
Minister Dekker stelde tijdens het debat dat de overheid tekort is geschoten en dat hij zich "tot in elke vezel verantwoordelijk voelt".

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.