Met rolstoel en hulphond in Utrecht: "Het moet niet zo zijn dat degene met de grootste mond het verste komt"

Voor meer bewustwording blogt Elianne onder de naam 'With A Mission' over haar leven met hulphond Skylar. Op zaterdag 25 mei schrijft ze over de twee situaties die ze in korte tijd meemaakt in Utrecht centrum. "Het toppunt van discriminatie tegenover gehandicapten", vindt ze.

"Vanuit Den Haag wordt wel gezegd dat mensen met een handicap mee moeten doen in de maatschappij, maar ondertussen wordt het praktisch onmogelijk gemaakt", vertelt ze later in gesprek met RTV Utrecht. "Bij het restaurant probeerden we de manager nog een beetje tegemoet te komen, door te opperen dat we ook op het terras konden plaatsnemen. Maar er viel niet over te praten. Omdat het bij wet geregeld is dat hulphonden niet geweigerd mogen worden, heb ik uiteindelijk de politie gebeld."

De agenten wisten in eerste instantie niet precies hoe de wetgeving in elkaar zat, maar waren volgens Elianne wel erg behulpzaam. "Het gebeurt regelmatig dat de politie niet eens wil komen, omdat ze het niet belangrijk vinden. Maar deze agenten hadden zich goed ingelezen en zagen dat het sinds 2016 wettelijk verboden is om hulphonden te weigeren. Met een halfuurtje waren ze bij ons en bemiddelden in de situatie. Uiteindelijk zijn we op hun advies maar heel ergens anders gaan eten. De sfeer was al verziekt. Ik twijfel nog om aangifte te doen over discriminatie van mensenrechten."

Ondanks dat wat de restauranteigenaar deed niet mag, zal hij de gevolgen volgens Elianne niet ervaren. "Het mag dan wel wettelijk vastgelegd zijn, in de praktijk is het lastig te handhaven. Een sanctie staat er niet echt op en zelfs al doen we aangifte, de politie gaf al aan dat dit onderaan het prioriteitenlijstje staat."

Op 14 juni 2016 is in Nederland het 'VN-Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap' geratificeerd. Een maand later trad dit verdrag in werking. Sindsdien mogen assistentiehonden niet meer worden geweigerd in openbare ruimtes. "Daarbij is het wel van belang dat het om een gecertificeerde hulphond gaat", zegt Ingrid Vrakking van Stichting Assistentiehond Nederland.

"Het gebeurt te vaak dat een gewone hond wordt ingezet als assistentiehond. Maar er zitten zware kwaliteitseisen aan zo'n hond, zodat wij 100 procent zeker weten dat zij zich altijd goed gedragen. Een gecertificeerde hulphond mag nooit geweigerd worden." De stichting heeft een meldpunt voor zulke gevallen.

Expertisecentrum Stichting Art.1 Midden Nederland zegt ook meldingen te krijgen van mensen in een rolstoel of met een assistentiehond. "Met name mensen in een rolstoel worden vaak belemmerd als het gaat over toegankelijkheid", zegt Orkun Demir van Art.1 Midden Nederland.

Vorig jaar kreeg de stichting uit de provincie Utrecht in totaal 66 meldingen op grond van discriminatie voor mensen met een handicap of chronische ziekte. 25 van deze meldingen gingen over de stad Utrecht.

In de binnenstad van Utrecht is het immers lang niet altijd makkelijk om het toegankelijk voor iedereen te maken, erkent Demir. "Je ziet er veel oude panden, waar bijvoorbeeld niet altijd een lift ingebouwd kan worden. Dat kun je niet zomaar even wijzigen. Toch zijn er wel degelijk dingen die je als ondernemer kunt doen om iemand te helpen. Meestal is het helemaal niet zo moeilijk, maar bijvoorbeeld gewoon een kwestie van een plankje aanschaffen voor boven de trap. Vaak gaat het om kleine aanpassingen, die je ook met een klein budget kunt doorvoeren", zegt Demir.

Een verhaal als dat van Elianne vindt hij pijnlijk. "Dit raakt mensen emotioneel. Je wil zoals iedereen zijn - en zo voel je je ook - maar op het moment dat iemand jou anders behandelt puur om het feit dat je met een hulphond loopt, dan is dat heel pijnlijk. Je voelt je uitgesloten."

Elianne zelf zegt vooral "overrompeld" te zijn door de hele situatie. "Ik heb het gelukkig nog niet vaak meegemaakt. Ik ben best spontaan en praat gemakkelijk met mensen. Mijn partner, die ook in een rolstoel zit, is net zo. Daarom zijn wij niet zo vaak geweigerd. Maar er zijn ook mensen die iets gehandicapter ogen of minder mondig zijn, en die trekken dan aan het kortste eind. Dat vind ik heel sneu. Het moet niet zo zijn dat degene met de grootste mond het verste komt."