Westbroek: Evolutietheorie van bloemen op de schop door vondst vlinderfossielen

Henk Westbroek gaat langs bij aardwetenschapper Bas van de Schootbrugge van de Universiteit Utrecht. Bas en zijn team hebben miniscule schubben van motten ontdekt, die verstopt zaten in een diepe aardlaag. Ze zijn 200 miljoen jaar oud. Met een neushaar op een stokje hebben ze die schubben heel voorzichtig losgepeuterd. Ze zijn 10 jaar lang bezig geweest met het onderzoek. De schubben zijn de oudste resten van motten en vlinders die ooit zijn gevonden. Bas: "Wat heel bijzonder is, is dat we nu bewijs hebben van de oudste vlinders in de lijn naar de grootste groep die vandaag de dag voorkomt, met een roltong".

De roltong werd altijd gelinkt aan de evolutie van bloemen, want met die lange tong is het makkelijker om het voedsel uit de bloem te halen. Maar die link blijkt dus niet te kloppen. Bas: "Dat was de grote shock hier, we dachten altijd dat bloemen en vlinders zich samen ontwikkelden". Henk: "Waar aten ze dan van?" Bas: "Ze gebruikten waarschijnlijk nectar van coniferen, en dinosaurustranen". Henk: "Ja, wie niet als je de kans krijgt". Als de bloemen onstaan, gaat het snel met de ontwikkeling van de verschillende soorten en ontstaat de diversiteit die je ook nu nog hebt. En die vlinders drinken nog steeds tranen, tegenwoordig bijvoorbeeld van schildpadden en krokodillen.

Henk bekijkt de schubben ook nog even onder de microscoop. Bas: "Eén zo'n schubje vertelt je een heel nieuw verhaal over de evolutie, dat is wat hier zo mooi aan is". Het ontstaan van bloemen is nog steeds een mysterie. Maar dit onderzoek geeft aanleiding tot nieuwe theorieën, die verder onderzocht gaan worden. Henk: "Dit is nou letterlijk een kleine vonst met grote gevolgen".