dinsdag 27 augustus 2019, 06.30 uur

De toekomst van bebouwing in de provincie: "In de constante strijd om ruimte zijn er ook verliezers"

Foto: RTV Utrecht

PROVINCIE UTRECHT - Nederland en de provincie Utrecht worden voller en voller. De ruimte is beperkt en er komen alleen maar meer mensen bij, hoe gaan we dat doen? Met twee planologen werpt RTV Utrecht een blik in de glazen bol.

Het CBS becijferde dat er de afgelopen twintig bijna 60.000 hectare is bijgebouwd. Ter vergelijking: de provincie Utrecht is 138.600 hectare groot. Ook in de provincie Utrecht is bijgebouwd, denk alleen al aan de mega-wijken Leidsche Rijn in Utrecht en Vathorst in Amersfoort.

Jeroen Niemans noemt zichzelf op twitter een "zin-in-de-toekomst-planoloog". Hij verwacht niet dat er meer megawijken als Leidsche Rijn en Vathorst bij komen. "Voor een deel zullen we dat wel blijven doen, maar niet meer zo groot als die wijken."

Collega planoloog Willem Smink deelt die mening: "Met de vinex-wijken is het denk ik wel afgelopen. De laatste jaren gaat het helemaal niet die kant op."

DE LUCHT IN
De planologen zijn het erover eens dat we in ieder geval slimmer om zullen gaan met de ruimte. Afzonderlijk van elkaar noemen ze het voorbeeld van de voetbalvelden bovenop de Utrechtse IKEA. Niemans: "Vroeger waren dat twee dingen die naast elkaar stonden en dat kan je ook op elkaar doen. Dat scheelt al ruimte."

Smink ziet die denkwijze ook al in huidige plannen voorbij komen. Het Utrechtse Smakkelaarsveld bijvoorbeeld. Die ruimte had in het verleden ��n functie: logistiek. Er was een grote fietsenstalling en busbanen. In de nieuwe plannen zijn veel meer mogelijkheden gecombineerd, ziet hij. "Er ligt infrastructuur, de bus en de tram rijden er onderdoor. Daarbovenop ligt een park met aan de randen van het park woningen. Dat is echt een voorbeeld van een kant die we op gaan en dat is echt goed voor de stad", zegt Smink.

RODE CONTOUREN
Menig nachtmerrie van gemeentebestuurders wordt bevolkt door de gevreesde rode contouren. Het zijn de grenzen die door hogere overheden rond de bebouwde kom van gemeenten worden getrokken. Daarbinnen mag bijgebouwd worden, daarbuiten niet. Gemeenten, zoals Oudewater, worstelen met die beperking.

De planologen zien echter vooral de voordelen van die beperkingen. Zo zegt zelfbenoemd "zin-in-de-toekomst-planoloog" Niemans: "Ik denk dat het heel belangrijk is om die zo lang mogelijk intact te houden. want dat betekent namelijk dat je creativiteit wordt uitgedaagd om die functies te combineren en om het groen te blijven beschermen."

Buiten de rode contouren bouwen betekent namelijk ook dat er bijvoorbeeld natuur- of landbouwgebied moet sneuvelen. En zo zijn er meer vraagstukken: waar halen we de energie vandaan? Hoe gaan mensen zich vervoeren? Hoe zorgen we voor betaalbare woningen die passen bij onze wensen? Hoe gaan we om met de toenemende hitte en zwaardere regenval door klimaatverandering?

OFFERS
"We vragen heel veel en soms moet je daar een klein offertje voor brengen", zegt Willem Smink. "Wat we beter kunnen doen, is dat verhaal duidelijker maken: het ��n betekent het ander. Maar dan moet je mensen ook helpen dat te laten inzien: wat kunnen we samen laten gaan en waar kiezen we voor?"

Volgens de planoloog van Royal HaskoningDHV is er veel mogelijk. "Maar we willen ook heel veel en de ruimte in de stad wordt niet groter. En dat terwijl veel mensen wel in de stad willen wonen, het liefst met een tuin in een gezonde leefomgeving �n met behoud van groene ruimten in en rond de bebouwde gebieden." Het Smakkelaarsveld is wat Smink betreft een goede start. "Als je niet alle groene gebieden wil volbouwen zijn dat dingen die je vaker zult moeten doen."

Nederland is een voorloper op het gebied van ruimtelijke ontwikkelingen. Jaren gewend om met de weinige ruimte zoveel mogelijk te doen. Het stemt de planologen voorzichtig optimistisch over de toekomst. Maar er zullen altijd keuzes gemaakt moeten worden. Niemans: "In die constante strijd om de beperkte ruimte, met steeds meer mensen en steeds meer voorzieningen zijn er natuurlijk ook verliezers."

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail naar nieuws@rtvutrecht.nl.