Burgemeester Vijfheerenlanden: "Overheid moet bijspringen als claim Niemans oploopt"

VIJFHEERENLANDEN - De gemeente Vijfheerenlanden gaat ervan uit dat het rijk en de provincie Utrecht financieel bijspringen als de schadevergoeding voor het bedrijf Niemans Beton in de tientallen miljoenen euro's loopt. Dat zegt burgemeester Jan Pieter Lokker vandaag tegen RTV Utrecht. De eigenaar van het bedrijf claimt een bedrag van minstens 50 miljoen euro, maar de schadevergoeding kan nog verder oplopen na een recente uitspraak van de Hoge Raad.
De zaak begon in 1976, toen het bedrijf Niemans Beton een stuk grond kocht van het Industrieschap Hagestein-Vianen. Dat industrieschap was een samenwerkingsverband van de toen nog zelfstandige gemeentes Vianen en Hagestein. De deal tussen Vianen en Niemans liep spaak, omdat de grond niet op het afgesproken tijdstip werd geleverd. Niemans kon daardoor zijn bedrijf niet uitbreiden en liep omzet en winst mis. Sindsdien staan Niemans en Vianen voor de rechter.

ONOVERBRUGBAAR VERSCHIL

In november 2017 was er een zogenoemde comparitie-zitting bij het gerechtshof in Den Haag. De rechter vroeg de partijen om op de gang tot een schikking te komen. Ook dat mislukte, de verschillen waren te groot. Vianen bood 10 miljoen euro, Niemans wilde niet verder zakken dan 50 miljoen. Het pijnpunt op dat moment was een correctie op het schadebedrag. Dat schadebedrag was vastgesteld door een commissie van drie wijze mannen. Die bepaalde dat op de schadevergoeding een vermindering moest worden toegepast voor het ondernemersrisico van Niemans. Op grond van die berekening lijkt een bedrag van 10 miljoen euro heel redelijk.
Maar Niemans was het niet eens met die risico-component en vocht dat voor de rechter met succes aan. Die gaf Niemans gelijk, waardoor de schade al snel kan oplopen naar een bedrag van tussen de 50 en 100 miljoen euro. Ondertussen is er tussen partijen ook nog ruzie over de rente. Moet dat rente-op-rente zijn, of moet er gerekend worden met enkelvoudige rente? In het ongunstigste geval kan de schade voor de gemeente oplopen tot zo'n 345 miljoen euro, al vindt niemand zo'n bedrag realistisch.

GEMEENTELIJKE FUSIE

Vianen is inmiddels onderdeel van de gemeente Vijfheerenlanden. Die gemeente heeft een bedrag van 10 miljoen euro gereserveerd voor de claim van Niemans. Maar na de uitspraak van de Hoge Raad lijkt dat bedrag zwaar onvoldoende. Econoom Tjerk Budding van de Vrije Universiteit Amsterdam waarschuwde begin deze maand, dat de Onroerend Zaak Belasting voor de inwoners van de gemeente wel eens met 8% omhoog zou kunnen gaan. Hij ging daarbij uit van een claim van 50 miljoen euro. Mogelijk wordt de claim nog hoger.
Er is maar één overheid, en dus hebben rijk en provincie ook hun verantwoordelijkheid.
Jan Pieter Lokker (Burgemeester)
Burgemeester Lokker ging vandaag in een gesprek met RTV Utrecht in op die stelling. Hij vindt dat het rijk en de provincie medeverantwoordelijk zijn. Lokker: "Er is maar één overheid en dus hebben rijk en provincie ook hun verantwoordelijkheid. Het kan niet zo zijn dat door de schadevergoeding de basisvoorzieningen voor de inwoners van deze gemeente in gevaar komen." En dus vindt de burgemeester dat rijk en provincie moeten meedenken. Als het nodig mocht blijken dan zouden ze, volgens hem, ook geld moeten bijpassen.
Eerder al liet minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken aan de Tweede Kamer weten dat zij niet bereid is om de portemonnee te trekken. Na vragen van de SGP zei ze: "Indien de gemeente aansprakelijk wordt geacht, komt dit na de datum van herindeling voor rekening van de gemeente Vijfheerenlanden als rechtsopvolger."

JONGE GEMEENTE

Maar volgens Lokker is het zo ver nog lang niet: "Onze juristen kijken nog naar de consequenties van de uitspraak van de Hoge Raad. Binnenkort zullen we er in het college van burgemeester en wethouders verder over praten." De intentie van de gemeente is nog steeds dat ze er met Niemans uit willen komen. Lokker: "Het is duidelijk dat het bedrijf schade heeft geleden en dat wij daar verantwoordelijk voor zijn, maar wij als gemeente vechten er voor dat die vergoeding alleszins redelijk is. Redelijk is voor ons een bedrag dat recht doet aan de schade, maar dat ontwikkeling van deze jonge gemeente niet belemmert."
Dit komt na de datum van herindeling voor rekening van de gemeente Vijfheerenlanden
Minister Kasja Ollongren (Binnenlandse Zaken)
De burgemeester sluit niet uit dat de zaak zonder tussenkomst van de rechter wordt opgelost, in dat geval moet overeenstemming bereikt met Niemans. Maar of het zover komt hangt af van veel factoren, onder andere de opstelling van Niemans en de uitkomst van het collegeoverleg, aldus Lokker.

LANGSTLOPEND

Algemeen wordt aangenomen dat dit de langstlopende rechtszaak van Nederland is. Burgemeester Lokker heeft dat feit laten uitzoeken. "Ik heb het gevraagd aan een aantal juridische deskundigen en niemand kent een zaak die langer heeft gelopen of loopt dan deze."
Hij vindt overigens dat de inwoners van de oude gemeente Vianen en de nieuwe gemeente Vijfheerenlanden onvoldoende worden geïnformeerd. "Dat klopt, de inwoners worden niet volledig geïnformeerd. Maar het is in het belang van de zaak en dus ook in het belang van de gemeente om niet alle informatie met de inwoners te delen. Maar naar de raadsleden zijn we wel volledig transparant." De gesprekken met de raad vinden plaats achter gesloten deuren. De burgemeester zegt toe dat, als de tijd er rijp voor is, ook de inwoners volledig geïnformeerd zullen worden over de zaak.

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.