Buys Ballot en het Dopplereffect op eerste muurschildering in reeks over invloedrijke Utrechters
Utrecht - De Utrechtse wetenschapper Buys Ballot kreeg eerder al een straat naar zich vernoemd in de Domstad, maar sinds vandaag prijkt hij ook op de gevel van een pand aan de Burgemeester Reigerstraat. Het is de eerste muurschildering in een reeks, bedoeld om de geschiedenis van Utrechtse wetenschappers tot leven te brengen.
De serie 'Muurformules' is opgezet door de Utrechtse natuurkundigen Sander Kempkes en Ingmar Swart, samen met kunstenaarscollectief De Strakke Hand. Het idee is afgekeken van Leiden, waar een soortgelijk project al bestaat.
De komende tijd moeten overal in Utrecht muurschilderingen verschijnen van invloedrijke Utrechtse onderzoekers. Op die manier willen de initiatiefnemers de baanbrekende wetenschappelijke ontdekkingen die in de stad zijn gedaan meer bekendheid geven.
DOPPLEREFFECT
Burgemeester Jan van Zanen onthulde vandaag de eerste schildering die zoals gezegd Buys Ballot laat zien. Deze bekende Utrechter en voormalig hoogleraar aan de Universiteit Utrecht, heeft veel betekend voor de stad. Zo richtte hij in 1854 het KNMI op, op de plek waar nu nog Sterrenwacht Sonnenborgh zit.
Burgemeester Jan van Zanen onthulde vandaag de eerste schildering die zoals gezegd Buys Ballot laat zien. Deze bekende Utrechter en voormalig hoogleraar aan de Universiteit Utrecht, heeft veel betekend voor de stad. Zo richtte hij in 1854 het KNMI op, op de plek waar nu nog Sterrenwacht Sonnenborgh zit.
Op de muurschildering is een ander belangrijk moment uit zijn leven te zien en dat heeft te maken met het Dopplereffect. Dat effect kennen de meeste mensen wel van als er bijvoorbeeld een ambulance of politieauto langsrijdt: de hoogte van het geluid verandert als de wagen met sirene je passeert.
TOETEREN OP DE TREIN
Het fenomeen is genoemd naar de natuurkundige Doppler die in 1842 schreef over licht- en geluidsgolven en hoe de waarneming van geluid of licht verandert als de bron of waarnemer beweegt. Maar Doppler toonde dit effect nooit experimenteel aan.
Het fenomeen is genoemd naar de natuurkundige Doppler die in 1842 schreef over licht- en geluidsgolven en hoe de waarneming van geluid of licht verandert als de bron of waarnemer beweegt. Maar Doppler toonde dit effect nooit experimenteel aan.
Toen een paar jaar later de nieuwe spoorlijn tussen Utrecht en Maarssen werd geopend, zag Buys Ballot zijn kans. Hij leende een trein, zette koperblazers op een open wagon en liet waarnemers langs de spoorlijn het verschil in toonhoogte noteren. En dit tafereel is vanaf vandaag dus te zien op de grote gevelschildering aan de Burgemeester Reigerstraat.
De initiatiefnemers willen dat er uiteindelijk een hele serie schilderingen komt van invloedrijke Utrechtse onderzoekers. Er wordt nog gezocht naar geschikte plekken.
