De onmogelijke woningbouwopgave van De Bilt: "Overal waar we bouwen, doet het pijn"

© Jacco van de Vijver
BILTHOVEN - "Er moeten meer sociale huurwoningen komen, meer middenhuur, meer koopwoningen voor starters en appartementen voor ouderen." Woningbouw was hét verkiezingsthema van de gemeenteraadsverkiezingen van vorig jaar. Vrijwel alle lokale politici in alle gemeenten beloofden te gaan bouwen. Maar het blijkt niet zo eenvoudig om deze belofte waar te maken, zelfs als iedereen het wil.
In gemeente De Bilt gaat de wethouder enthousiast van start, maar stuit hij in korte tijd op enorm verzet vanuit de samenleving op vrijwel elke plek die hij aanwijst voor potentiële woningbouw. Want iedereen vindt nieuwe woningen belangrijk, maar liever niet in de achtertuin.

TREKKER

In het Biltse dorp Groenekan woon je letterlijk in het groen. De vrijstaande villa's aan de Vijverlaan grenzen aan het prachtige Parkbos. Nu hangen er spandoeken in het bos. "Gemeente De Bilt, schaam je!" staat erop. Op maandagmiddag verzamelen zo'n 50 boze buurtbewoners zich aan de rand van het bos. De wethouder komt met ze praten.
"Het Parkbos is een heerlijke plek om je hond uit te laten of met je kind een hut te bouwen", vertelt een demonstrerende buurtbewoner. "Om het protest kracht bij te zetten hebben we zelfs een trekker opgetrommeld. Dat schijnt tegenwoordig te helpen."
Wethouder Dolf Smolenaers van D66 gaat in gesprek met de demonstranten. Dat verloopt een stuk netter dan twee weken geleden, toen er duizenden boeren met hun trekkers in De Bilt protesteerden tegen de stikstofmetingen van het RIVM. Maar de gesprekken zijn niet minder intens. "Een man schudde me de hand en zei dat we elkaar vanaf nu elke week zouden zien omdat hij de gemeente juridisch aan gaat pakken", vertelt Smolenaers na afloop. "Dat zet wel gelijk een bepaalde toon."
Wethouder Smolenaers stuit op protest.
Wethouder Smolenaers stuit op protest. © RTV Utrecht / Peter Huting

DUURSTE GEMEENTE

"Ik begrijp de bezwaren die mensen hebben. Ik wil ook liever geen bomen kappen. Maar het gaat hier om een groter probleem. Mensen tussen de 20 en de 40 jaar oud kunnen bijna geen woning krijgen in deze gemeente."
Gemeente De Bilt is inderdaad de duurste gemeente van de provincie Utrecht. De gemiddelde WOZ-waarde lag vorig jaar op 359.000 euro. Om dat bedrag te kunnen lenen, moet je ongeveer 70.000 euro per jaar verdienen. Het modale inkomen voor een tweepersoons huishouden ligt in Nederland ongeveer op 65.000 euro per jaar. Voor jongeren is dat veel lager.
"Jonge woningzoekers komen er in deze gemeente bijna niet tussen", vertelt Smolenaers. "In hoeverre zijn wij in De Bilt bereid om een beetje in te leveren van bijvoorbeeld het groen, of het dorpsaangezicht om een generatie tegemoet te komen waarvan we steeds horen dat ze in de problemen zitten? Ik hoorde net nog op de radio dat mensen die net boven de norm zitten voor sociale huur, maar geen huis kunnen kopen, dat die mensen er niet eens in slagen om te sparen. Dat ze een steeds grotere achterstand oplopen vergeleken met de generatie die wel een huis kon kopen. Dat is voor veel mensen een abstract probleem en dat leeft veel minder bij de mensen die nu protesteren."

GEEN NOODZAAK

Maar de wethouder krijgt met zijn pleidooi voor de millennial lang niet iedereen mee in De Bilt. Peter Schlamilch is de partijleider van Forza De Bilt. Met twee zetels in de gemeenteraad voert hij op volle kracht campagne tegen de woningbouwplannen van de progressieven in het Biltse college. "Er is geen enkele noodzaak om al het groen vol te bouwen. Er ligt hier bijvoorbeeld een terrein waar de gemeente industrie wil hebben. Maar daar kan je heel veel woningen bouwen."
Schlamilch is zoveel mogelijk aanwezig bij de protesten en kiest altijd de kant van de inwoners van De Bilt. Overal kom je zijn campagnemateriaal tegen. "In de regio Utrecht werken we samen op het gebied van sociale huur. Daar moeten we mee stoppen. Waarom moet iemand uit Woerden zich inschrijven voor een woning in De Bilt? Daarnaast zetten de landelijke filialen van de Biltse collegepartijen de Nederlandse grenzen open en halen ze jaarlijks 100.000 immigranten binnen. We moeten uit Schengen en er moeten weer grenscontroles komen."

RODE CONTOUREN

Maar omdat het onwaarschijnlijk lijkt dat Nederland op korte termijn het Verdrag van Schengen opzegt, kijkt wethouder Smolenaers na alle protesten iets dichter bij huis. Hij hoopt dat de provincie Utrecht toestemming zal geven om een nieuwe woonwijk buiten de bebouwde kom te bouwen.
"Is al deze ophef fijn? Nee, die ophef is niet fijn", zegt Smolenaers. "Maar het is wel een enorm fijne bijvangst dat het debat nu is losgebarsten over dit onderwerp. De Bilt zat jarenlang op slot als het ging over woningbouw. Maar nu kunnen we bijvoorbeeld eindelijk praten over bouwen buiten de rode contouren. Dat was tot voor kort echt een no-go. Het dogma is daar nu vanaf. En dat is goed."

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.