maandag 18 november 2019, 17.07 uur

Documentaire over uniek azc in Utrecht: "Hier zijn vriendschappen ontstaan"

Foto: Radio Einstein

Geschreven door
Maxime le Cotey

UTRECHT - In Utrecht gaat vanavond een documentaire over Plan Einstein in premi�re. Plan Einstein is een project in Utrecht, waar buurtbewoners en asielzoekers samen leven, leren en werken. De documentaire is gemaakt door de Utrechtse regisseurs Marieke Spee en Jos Bierings.

"Andere azc's zijn eerder een wachtruimte. Dit is een uniek project", zegt regisseur Marieke Spee. "Buurtbewoners die in een moeilijke situatie zitten en bijvoorbeeld leven van een uitkering leren met Plan Einstein hoe ze aan hun toekomst kunnen werken. Dit doen zij samen met een paar honderd asielzoekers die in het gebouw wonen door middel van workshops en coaching van studenten en andere instanties."

Andere azc's zijn eerder een wachtruimte. Dit is een uniek project"
Regisseur Marieke Spee

Het contact tussen buurtbewoners en de asielzoekers is laagdrempelig door de centrale ontmoetingsruimte in het gebouw, vertelt Spee. "Je ziet een band ontstaan tussen mensen met verschillende culturen. Vooral voor de asielzoekers was dit fijn. Door vriendschappen die er zijn ontstaan voelden ze zich serieus genomen en minder aan hun lot overgelaten", aldus de regisseur.

WEERSTAND
"Niet iedereen was even blij met dit project. Toen het in 2016 in Overvecht werd opgezet, vroegen bewoners van de wijk zich af wat dit zou opleveren voor hun wijk. Er waren al genoeg werklozen en aan criminaliteit was ook geen gebrek. De transitie van sceptische houding naar succes is goed te zien in de documentaire. Zo hebben we een buurtbewoner gesproken die in eerste instantie niet stond te springen om al deze asielzoekers in de wijk erbij te hebben. Aan het einde van de documentaire zie je wat het project met de mensen heeft gedaan. Zo heeft deze man in kwestie in samenwerking met Plan Einstein een succesvol bedrijfje heeft opgericht."

UIT HET OOG VERLOREN
"Naast de buurtbewoner hebben we ook twee andere verhalen gevolgd voor de documentaire. We wilden de diepte in gaan en niet een algemeen verhaal vertellen over het project. Zo volgden we Saddam, een Pakistaanse jongen wiens aanvraag voor een verblijfvergunning was afgewezen. Hij is in hoger beroep gegaan maar wilde de uitspraak niet afwachten. Hij is naar Parijs afgereisd en we zijn hem toen helaas uit het oog verloren."

ONZEKER LEVEN
Dat het leven van asielzoekers erg onzeker is blijkt niet alleen uit het verhaal van Saddam maar ook van een gezin dat Spee en Bierings volgden. "Moeder Karama, haar echtgenoot met hun twee kinderen en de zus van de moeder hebben we gefilmd. Ook hun aanvraag voor een verblijfsvergunning is helaas afgewezen. Maar de moeder wilde koste wat kost niet terug naar Irak. Het gezin is naar Ter Apel gegaan om daar een nieuw proces aan te vragen in de hoop op een positievere uitspraak en een betere toekomst."

Voor de regisseurs was het productieproces wel een spiegel die werd voorgehouden. "We denken natuurlijk allemaal in stereotypes en misschien ook wel in stereotypen asielzoekers. Wat je kan zien in de documentaire is de verbazing van iemand wanneer een asielzoeker vertelt dat hij of zij chirurg is maar hier helaas niks kan doen met het diploma. Ook willen we laten zien hoe belangrijk het is voor deze mensen dat ze niet aan de rand van de samenleving zitten en dat je je leven kan veranderen. Ongeacht of je een bewoner bent van de wijk en een uitkering hebt of een asielzoeker bent met of zonder verblijfsvergunning."

Spee en Bierings hebben niet alleen maar de problemen op beeld vastgelegd. "Het is lastig om voor te stellen in welke onzekerheid deze mensen leven. Maar we hebben het met deze mensen niet alleen over vervelende dingen gehad. We hebben veel samen gelachen en leuke verhalen uitgewisseld."

De documentaire gaat vanavond in premi�re in Het Huis Utrecht.

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail naar nieuws@rtvutrecht.nl.