Utrechtse wethouder over Participatiewet: "Te weinig geld en te strenge uitvoering"

© GroenLinks
UTRECHT - De Utrechtse wethouder Linda Voortman is niet verbaasd dat de Participatiewet niet goed werkt. Vandaag maakte het Sociaal Cultureel Planbureau bekend dat de wet er niet of nauwelijks voor heeft gezorgd dat er méér mensen vanuit een uitkering of een sociale werkplaats een baan hebben gekregen.
De wet werd in 2015 ingevoerd, Voortman was destijds Tweede Kamerlid. "Destijds was ik al kritisch op de wet. Nu ik wethouder ben, werk ik zelf met de Participatiewet en zie ik dat er twee dingen misgaan waar ik toen al bezorgd over was."
Ze doelt enerzijds op de bezuinigingen die gepaard gingen met de invoering van de Participatiewet. "Met name op het budget om mensen weer aan het werk te helpen is bezuinigd. Werkgevers zeggen nu: als mensen langdurig werkloos zijn en je wilt ze helpen, dan moet je ze begeleiding geven. Dat kost nu eenmaal geld. Op die post is extra bezuinigd, terwijl het juist meer geld kost."
De Participatiewet is bedoeld om zo veel mogelijk mensen aan het werk te krijgen, ook mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. De wet verving in 2015 de Wet werk en bijstand, de Wet sociale werkvoorziening en een groot deel van de Wajong.

WET TE STRENG

Anderzijds wordt de wet ook veel te streng uitgevoerd, vindt de politica. "Er is ons heel precies gezegd hoe we de Participatiewet moeten uitvoeren. Je hebt bijvoorbeeld een inlichtingenplicht. Dat houdt in dat mensen met een uitkering de gemeente moeten informeren over wat ze doen. Als ze dit vergeten, moet de gemeente streng straffen en kortingen toepassen. Natuurlijk: mensen die de boel bedriegen, moet je streng aanpakken. Maar het overgrote deel is ter goeder trouw."
Volgens de wethouder werkt dat strenge straffen niet. "Als je zo behandeld wordt door de gemeente, wordt het ook moeilijk om diezelfde gemeente te vertrouwen tijdens de zoektocht om je weer aan het werk te helpen."
De wet was bedoeld om zaken minder ingewikkeld te maken. Dat resultaat is volgens het SCP niet bereikt. Ook blijkt dat gemeenten moeten wennen aan hun nieuwe takenpakket. Daarnaast is de financiering van de wet een probleem: als gemeenten op uitkeringen besparen, mogen ze het gereserveerde geld houden. Dit prikkelt gemeenten om alleen de meest kansrijke groep te helpen.
De Participatiewet zou er verder op gericht zijn om vooral de meest kansrijke groep weer aan het werk te krijgen. Ook dat herkent Voortman. "Toen de wet werd ingevoerd, was het crisis. Elke week kwamen er weer nieuwe mensen in de bijstand. De focus lag er toen op om juist deze mensen zo snel mogelijk uit de bijstand te helpen. Maar dan heb je dus een hele grote groep die dan nóg langer in de bijstand zit."
Het college wil daarom de komende 2,5 jaar 5 miljoen euro uitgeven om 2000 Utrechters uit de bijstand te helpen. "Het gaat nu economisch beter, dus daarom zeggen we nu: leg de focus op de groep die al langer zonder werk zit."
Aankomende donderdag wordt het plan in een raadsvergadering besproken. Voortman hoopt ook dat het kabinet met meer geld over de brug komt voor de Participatiewet.

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.