Stadsblad maakt zich zorgen over ja-ja-sticker: '50 procent kans dat we straks niet meer doorkunnen'

© Remco Roffel
UTRECHT - Voor de meeste mensen is nieuwjaarsdag een feestdag, maar de redactie van het Stadsblad in Utrecht kijkt op tegen 1 januari. Dan doet namelijk de ja-ja-sticker zijn intrede: alleen als je zo'n sticker op de brievenbus hebt, krijg je de huis-aan-huiskrant nog op de mat. Dit betekent hoogstwaarschijnlijk een kleinere oplage, en dus minder inkomsten. "Dit kan nog weleens de doodssteek betekenen voor de huis-aan-huiskranten", zegt Dennis Rijsbergen van het Stadsblad.
Rijsbergen vreest dat de meeste lezers de stap naar het stadskantoor niet gaan maken. "Onze fanatieke lezers zullen wel een sticker halen, maar een groot deel van de lezers zal de krant misschien niet eens missen als hij niet meer op de mat valt. Die gaan in ieder geval geen sticker halen."
De oplage zal dus flink dalen. "Dat betekent minder kranten, waardoor we onze advertentietarieven moeten verlagen. Dat betekent weer minder inkomsten. De markt is al moeilijk, dus we gaan het heel moeilijk krijgen. Het was eerst nog ondenkbaar, maar ik schat de kans dat we over een jaar nog bestaan op 50/50."

OPTIES

Met het verdwijnen van brievenbussen waar de krant doorheen mag, blijven er weinig opties over. "Ook met uitgiftepunten, zoals DUIC heeft, gaat de oplage flink naar beneden", zegt Rijsbergen. "Achter de schermen kijken we nu wat we kunnen doen, maar het is moeilijk anticiperen. We moeten natuurlijk afwachten hoeveel mensen de stickers gaan plakken."
De krant heeft nog twee ijzers in het vuur: een kort geding en een rechtszaak in april. "Bij het kort geding wordt gesteld dat we te weinig tijd hebben voor januari", zegt Rijsbergen, "maar de echte rechtszaak draait om de persvrijheid. Eigenlijk bepaalt de gemeente nu wat wél verspreid mag worden, zoals de wijkkranten, en wat niet. Dat is volgens ons in strijd met de rechten van de vrije pers."
Over het kort geding tussen de gemeente en de uitgeverij wordt vrijdag door de rechter een uitspraak gedaan. De gemeente wil tot die tijd geen vragen beantwoorden van RTV Utrecht over dit onderwerp.
Wijkkranten mogen inderdaad nog wel gewoon door de bus, ook zonder sticker. "Die uitzondering is pas later gekomen," zegt Arnoud Wolff van de Oostkrant. "Er is een definitie opgenomen voor wijkkranten, als hyperlokale nieuwsvoorziening zonder winstoogmerk. Die mogen nog gewoon bezorgd worden, en daar zijn wij natuurlijk heel blij mee."

RECLAME

In Amsterdam is een soortgelijke regeling doorgevoerd, mede omdat kranten voor negentig procent uit reclame zouden bestaan. In Rotterdam, waar Rijsbergen ook manager is, wilde de gemeente een Amsterdamse situatie met 'verkapte reclamefolders' vermijden. "Daar hebben we alle lokale media een convenant laten tekenen: minimaal 30 procent van de krant moet uit redactioneel werk bestaan. Zo hebben we een compromis kunnen bereiken dat de huis-aan-huiskrant wel door de bus mag."
"De gemeente Utrecht heeft de redactie uitgenodigd om ons standpunt te formuleren. Daar hebben wij dit Rotterdamse idee voorgelegd, maar ook verteld dat wij juist duurzaam bezig zijn: we gebruiken gerecycled papier, en papier uit bossen waar bomen worden teruggeplant. Het is jammer dat daar niets mee is gedaan."
De tekst gaat verder onder de foto.
In november drukte uitgeversorganisatie NNP een paginagroot artikel over het belang van huis-aan-huisbladen in al haar kranten.
In november drukte uitgeversorganisatie NNP een paginagroot artikel over het belang van huis-aan-huisbladen in al haar kranten. © NNP Lokale Nieuwsmedia
Bij een krant als het Stadsblad werken in totaal zo'n dertig mensen. "Die zullen niet meteen hun baan kwijt zijn, maar we zijn bang dat andere gemeenten het Utrechtse voorbeeld gaan volgen", zegt Rijsbergen. "Als dat gaat gebeuren heb je misschien een kleinere papierberg, maar dan zijn ook een boel mensen hun baan kwijt."
"Het probleem is: als je er tegenin gaat, dan krijg je het beeld dat je niks om het milieu geeft, terwijl dat niet zo is. Onze uitgever, De Persgroep, is zelf ook altijd bezig om zo duurzaam mogelijk te werken, door bijvoorbeeld de distributie zo efficiënt mogelijk te doen. Maar het gaat hier wel om onze boterham, en over de persvrijheid."

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.