Eerste hulp bij vuurwerkongelukken: 'Blijf kalm'

NIEUWEGEIN - Vuurwerk kan heel mooi zijn, maar het zorgt ieder jaar ook voor slachtoffers. Denk aan mensen met afgerukte vingers of beschadigde ogen. Wat te doen als je er toevallig bij staat? De Nieuwegeinse EHBO-instructeur Hans Agterberg probeert mensen daarop voor te bereiden met een workshop eerste hulp bij vuurwerkongelukken.
Op tafel ligt een siliconen hand, eraf gerukt door vuurwerk
Op tafel ligt een siliconen hand, eraf gerukt door vuurwerk © RTV Utrecht
"Ik heb een brandblaar", klinkt het aan de ene kant van de zaal. "Ik zie niks", klinkt het aan de andere kant. De meeste deelnemers vandaag hebben een EHBO-achtergrond en kunnen zich daardoor goed inleven in de rol van een slachtoffer. Ze oefenen op elkaar met het afplakken van beschadigde oren en het aanleggen van een oogverband.
Bij vuurwerkongelukken is knalvuurwerk vaak de boosdoener. "Het gaat om ontploffingen", legt Agterberg uit. "Zeker bij illegaal vuurwerk kan het hard gaan. Als je een mortier tussen twee huizen afsteekt, brengt dat een enorme druk met zich mee. Dat gaat overal doorheen, ook door je lijf. Daardoor kun je inwendig letsel oplopen, zoals gescheurde trommelvliezen."

WONDEN AFPLAKKEN

"We gaan zo meteen met u naar het ziekenhuis", zegt deelnemer Peter van 't Pad tegen zijn slachtoffer Marian Dekkers. Terwijl zij inmiddels niets meer kan zien door flinke stukken verband over haar ogen, probeert hij haar gerust te stellen. "Ik vertel wat ik doe, dus bijvoorbeeld dat ik een stukje tape boven haar wenkbrauw plak."
Ieder jaar melden zich volgens VeiligheidNL zo'n 1200 vuurwerkslachtoffers bij de huisartsenpost of de spoedeisende hulp. Ook afgelopen jaar hadden ziekenhuizen hun handen vol aan mensen met beschadigde ogen, pijnlijke trommelvliezen en brandwonden. Tiener Jordan uit Houten deed in januari zijn verhaal. Hij dacht een vuurtje uit te trappen. Later bleek het een in elkaar geknutselde vuurwerkbom. Hij raakte zwaargewond aan zijn ogen. Eind november dit jaar is het eerste vuurwerkslachtoffer in Utrecht geopereerd. Een jongen had ernstige verwondingen aan zijn ogen, oren en handen.
Deelnemer Peter beplakt de ogen van Marianne 'op creatieve wijze'
Deelnemer Peter beplakt de ogen van Marianne 'op creatieve wijze' © RTV Utrecht
Toch kun je met het helpen van vuurwerkslachtoffers weinig verkeerd doen, aldus Agterberg. Blijf kalm is tip één. Verder kun je altijd beter iets dan niets doen. "Plak een wond bijvoorbeeld altijd af om infecties te voorkomen", adviseert Agterberg de deelnemers. Hij wijst naar Peter. "Hij is heel creatief geweest", zegt Agterberg. "Maar het is goed. Afgeplakt is afgeplakt."
Hoe blus je iemand die in brand staat? Beluister een verslag van de workshop Acute Zorg bij Vuurwerkincidenten
Agterberg hoopt dat het met zijn workshop weer wat veiliger wordt op straat tijdens oud en nieuw. "Het is goed om te weten wat je moet doen als het misgaat", zegt hij. "Het hoeft namelijk niet eens zo te zijn dat je zélf verkeerd omgaat met vuurwerk. Een ongeluk kan ook gebeuren, doordat je buurman niet goed uitkijkt met het afsteken van een vuurpijl."
Tegen vuurwerk is hij overigens niet. Agterberg zou het zelfs 'zonde' vinden als de overheid vuurwerk verbiedt. "Ik ben niet vies van een pot siervuurwerk, maar de knallers hebben wat mij betreft geen meerwaarde", zegt hij. "Zorg gewoon dat je geen dikke vuurpijl afsteekt in een colafles van een halve liter. Die valt geheid om. En hou je een beetje in met alcohol. Een bubbeltje drinken is prima, maar wees je ervan bewust dat je onder invloed bent. Volgens mij wil niemand het nieuwe jaar starten op de spoedeisende hulp."
En dat kunnen de deelnemers beamen. Opgelucht bevrijden ze zichzelf van het verband. "Nu maar hopen dat we dit niet in het echt hoeven mee te maken."
Deelnemers verzorgen elkaars verwondingen door vuurwerk

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.