Grote verbouwing PI Nieuwegein, 96 gevangenen verhuisd naar Zeist

Gevangenis Nieuwegein krijgt grondige verbouwing
Gevangenis Nieuwegein krijgt grondige verbouwing © RTV Utrecht / Caroline Geijsman
NIEUWEGEIN/ZEIST - De gevangenis in Nieuwegein krijgt een grondige verbouwing. Het gebouw bestaat twintig jaar en wordt met vierhonderd gedetineerden en evenzoveel personeelsleden intensief gebruikt. Na al die jaren is het nodig dat het hele gebouw helemaal wordt aangepakt.
Theo Venrooij, directeur van de Penitentiaire Inrichting in Nieuwegein is enthousiast over de verbouwingsplannen. "We zijn echt toe aan een renovatie die het gebouw weer fris, maar ook toekomstvast maakt", aldus Venrooij.

VERHUIZING

De verbouwing moet nog starten maar de voorbereidingen zijn al in volle gang. Zo zijn 96 gevangenen vorige week verhuisd naar een detentiecentrum in Zeist dat voor een deel leeg stond. Het gaat om de ISD-afdeling, de Inrichting voor Stelstelmatige Daders en de Extra Zorg Voorziening (EVZ).
De PI in Nieuwegein heeft in 20 jaar geen grote verbouwing gehad
De PI in Nieuwegein heeft in 20 jaar geen grote verbouwing gehad © RTV Utrecht / Caroline Geijsman
Daardoor is een afdeling in Nieuwegein leeg komen te staan zodat daar gestart kan worden met de verbouwing. "Wij gaan die afdeling echt gebruiken als wisselpaviljoen", vertelt Venrooij. Steeds als een afdeling verbouwd is, dan verhuizen de gedetineerden en komt er een andere afdeling leeg te staan die onder handen genomen wordt.
In totaal zijn er in Nieuwegein twee grote afdelingen voor tachtig mensen. Twee afdelingen voor vijftig personen en dan nog vijf kleinere afdelingen. In totaal zijn er negen afdelingen.

ALLES VERVANGEN

Alles moet vervangen en vernieuwd worden in de gevangenis. Vloeren, leidingen, toiletten, nieuwe camera's en douches op cel waar dat nog niet het geval is.
Maar ook digitalisering is een groot onderdeel van de verbouwing. Venrooij: "Dit gebouw zit vol analoge leidingen. En als we in de toekomst meer willen met bijvoorbeeld iPads op cel, dan moeten we die digitalisering overal goed in orde maken."
De iPads zouden in de toekomst kunnen zorgen voor meer zelfredzaamheid van de gevangenen. "Ze kunnen dan zelf boodschappen bestellen, of een afspraak maken met de huisarts. Of bijvoorbeeld hun eigen bezoek regelen", vertelt de directeur.
Deze telefoons zullen na de verbouwing verdwijnen uit de gevangenis
Deze telefoons zullen na de verbouwing verdwijnen uit de gevangenis © RTV Utrecht / Caroline Geijsman
"We hebben op één afdeling al telefoons op cel. En daar heb je nu ook digitalisering voor nodig. Dat werkt niet meer analoog. Dus als we dat ook op andere afdelingen willen realiseren dan moeten we daar wel dingen voor aanleggen." Daarnaast komen er nieuwe camera's en het hang en sluitwerk wordt vernieuwd. "Je kunt het zo gek niet bedenken of het gaat gebeuren."
Eigenlijk wordt zo'n hele afdeling gestript en opnieuw opgebouwd.
Theo Venrooij

DUURZAAMHEID

Duurzaamheid is ook een belangrijk onderwerp van de verbouwing. "Op het dak gaan zonnepanelen komen en we willen proberen zoveel mogelijk energieneutraal te worden."
Daarnaast is het volgens de directeur ook een doel van de organisatie om zoveel mogelijk verspilling van voeding tegen te gaan. "In de praktijk blijkt dat als je daar aandacht aan besteedt dat het ook lukt." Op dit moment heeft de PI in Nieuwegein al veertig procent minder verspilling dan vorig jaar.
Met de komst van nieuwe keukens op de afdelingen bij de gevangenen moet de verspilling nog verder worden teruggedrongen. "We willen er steeds meer op overgaan dat gedetineerden zelf koken. Het is niet dat we daar meer geld aan uitgeven maar voor hetzelfde geld leveren we de ingrediënten aan. Daarmee is er meer contact tussen gedetineerden en geven ze zelf aan wat ze nodig hebben. Nu wordt veel aangeleverd in plastic bakjes en daar wordt veel van weggegooid."

DE KLEINE ZEEMEERMIN

Naast nieuwe faciliteiten is het volgens Theo Venrooij ook belangrijk dat er wordt gewerkt aan het leefklimaat. Een voorbeeld hiervan is het gebruik van verschillende kleuren in de inrichting. "Ik ben er heel erg van overtuigd dat als je processen en de omgeving zo inricht dat mensen niet 'rood' worden maar 'groen' dat dat een hele verbetering is", vertelt Venrooij.
Als voorbeeld noemt hij de gang voor bezoekers van gedetineerden die nu een muurschildering heeft van De Kleine Zeemeermin. "Vroeger liepen kinderen bijna een trauma op als ze die lange gang door liepen en nu blijven ze gewoon stilstaan om daar naar te kijken. Ook de gesprekken tussen bezoekers en gedetineerden beginnen positiever, zodat ze echt aandacht voor elkaar hebben." Aldus de directeur.

BETROKKEN BIJ VERBOUWING

Gedetineerden worden ook bij de verbouwing betrokken. Er is een gedetineerdencommissie waarmee gesproken wordt over de plannen van de verbouwing. Theo Venrooij wil het leefklimaat in de gevangenis verbeteren. "Je hoeft niet meer schade te berokkenen dan strikt noodzakelijk. Gedetineerden zitten hier voor hun straf maar we werken ook aan re-integratie en herstel. En ik ben ervoor om alles te doen wat helpt voor het personeel om fijner en beter in contact te komen met gedetineerden."
Kantoren van het personeel op de afdelingen worden verplaatst. Die worden op de kop van de afdeling gezet zodat de kantoren minder 'inpandig' zijn. Zo heeft het personeel een beter zicht op de afdeling en staan zij meer in contact met gedetineerden. Dat is een grote wens van het personeel.
Een beter leefklimaat voor de gevangenen kan ook een bijdrage leveren aan het welzijn van het personeel in de gevangenis, en dat is een groot punt voor de directeur. "In de binnenwereld van de PI kan er echt nog wel wat gedaan worden aan het klimaat. Het blijft wel echt een betonnen omgeving. Dat is ook wel begrijpelijk want je wil ook wel wat uitstralen en dat moet ook stevig zijn. Maar dat betekent niet dat je het leefklimaat niet kunt verzachten om de relatie tussen personeel en gedetineerden beter tot zijn recht te laten komen", zegt Venrooij.
Zo'n majeure verbouwing doe je niet vaak.
Theo Venrooij

GEREEDSCHAP TELLEN

Bij de voorbereidingen van de verbouwing is onder andere de Rijksgebouwendienst betrokken. Het wordt een grote operatie. Elke dag zullen er tientallen bouwvakkers over de vloer komen van de gevangenis. En gedurende de verbouwing blijft de gevangenis wel in bedrijf.
"Er komt veel bij kijken. Waar zetten de bouwvakkers hun busjes neer? En er komt heel veel gereedschap binnen, dat moet ook weer naar buiten. Het liefst in dezelfde aantallen als dat het naar binnen is gekomen." Alles wordt dus geteld. Dat betekent dat er tijdens de verbouwing extra personeel zal worden ingezet bij de poorten.
De bouwvakkers moeten dus niet alleen hun werk doen, maar ook goed opletten en hun eigen veiligheid garanderen. "Door ervoor te zorgen dat ook die laatste schroevendraaier weer mee naar buiten gaat. En als dat niet gebeurt, dan hebben we een probleem", zegt de directeur.

WERVINGSDAG

Eind vorig jaar heeft de gevangenis in Nieuwegein een wervingsdag georganiseerd voor nieuw personeel. Veel medewerkers gaan met pensioen en dus is er veel uitstroom. De wervingsdag was succesvol. Er zijn honderd mensen op afgekomen waarvan er dertig nieuwe collega's zijn aangenomen.
Toch heeft de gevangenis alweer een nieuwe wervingsdag op de planning staan. De verhuizing van de gedetineerden naar Zeist zorgt er namelijk voor dat er weer bijna negentig nieuwe vacatures zijn. "Het gebouw in Zeist is groter dan het aantal gedetineerden dat wij daar nu hebben geplaatst. Voor de exploitatie en de overheadkosten is het beter om een vol gebouw te hebben." Twee afdelingen kunnen daar nog gevuld worden met bijna honderd arrestanten. "En dat vraagt om personeel en dat hebben we niet", zegt Venrooij.
Op 1 februari kunnen geïnteresseerden weer langskomen op een selectiedag. Aanmelden kan nog steeds via www.werkenbijdepinieuwegein.nl.
Voor de verbouwing van de PI Nieuwegein wordt drie jaar uitgetrokken. Er wordt geen strikte einddatum aangehouden omdat alles goed moet verlopen. Venrooij: "We nemen er ruim de tijd voor." Na de verbouwing komen de gedetineerden uit Zeist weer naar Nieuwegein.

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.