Argwaan tegen aardwarmte in Nieuwegein: "De risico's worden compleet onderschat"
NIEUWEGEIN - Inwoners van Nieuwegein zijn bang dat boringen naar aardwarmte zullen zorgen voor scheuren in hun huis. "Dit zijn risico's die door de gemeente compleet worden onderschat", zegt bewoner Martin van Nieuwenhoven. Vanavond wordt de gemeenteraad geïnformeerd over de plannen en de buurtbewoners zijn van plan daarbij aanwezig te zijn.
Helemaal uit te sluiten zijn de risico's niet, menen de omwonenden in de Nieuwegeinse wijk Batau. Tijdens een informatiebijeenkomst in Nieuwegein werd duidelijk dat er geen garantiefonds wordt ingesteld. Mocht er schade ontstaan, dan is er geen regeling voor scheuren in de muren. "Dat kan natuurlijk niet", zegt Nieuwegeiner Peter Kal. De gemeente vindt het echter te vroeg om nu al schaderegelingen te treffen, terwijl de plaats van de boringen nog vastgesteld moet worden.
BIJ DE BUREN
Wat op de achtergrond van deze discussie speelt is de situatie in de Duitse plaats Staufen. In dit kleine dorp in het uiterste zuiden van Duitsland, vlakbij Basel, leidden boringen naar aardwarmte in 2007 tot grote schade. "We zitten nog jaren met de scheuren in onze huizen", zegt burgemeester Michael Benitz tegen de krant Augsburger Allgemeine. "Zeker 270 gebouwen hebben diepe scheuren". Verschuivingen in de bodem na de aanleg van aardwarmte-leidingen leiden tot horrorbeelden op de Duitse tv. De schade wordt berekend op vijftig miljoen euro.
Het is een scenario waar nogal wat Nieuwegeiners vrees voor hebben, en al helemaal wie in de buurt van de hoek van de Verhoefweg en de Symfonielaan in Nieuwegein woont. Daar verwachten omwonenden dat boringen naar de aardwarmte zullen plaatsvinden.
HOE WERKT HET
Bij aardwarmte worden twee pijpleidingen diep in de aardkorst geboord: tot vier kilometer diep. Hoe dieper je komt, hoe warmer het wordt. Via de ene leiding wordt koud water naar beneden getransporteerd, via de andere leiding wordt het inmiddels hete water weer opgezogen en gebruikt als verwarming. De problemen ontstaan als er breuken in de leidingen ontstaan. Het water dat uit de diepte komt is heel zout en kan in hoger gelegen aardlagen het grondwater ernstig vervuilen. Ook kunnen lekken zorgen voor aardverschuivingen en trillingen, zoals in het Duitse Staufen gebeurde.
Vanavond is een bijeenkomst waarbij de gemeenteraad wordt bijgepraat over het verloop van de plannen. "We hopen daar meer te horen", zegt Kal, die zich zorgen maakt over de geplande boringen. Tot nu toe vindt hij dat de informatie van de gemeente maar mondjesmaat is. "We hebben sterk de indruk dat de gemeente in een traject stapt waarbij nog lang niet alle risico's duidelijk zijn. Maar de trein rijdt intussen wel verder, wat we ook zeggen."
Wethouder Marieke Schouten zegt echter dat het zover nog lang niet is. "We zitten aan het begin van een onderzoekstraject", zegt ze. "Warmtebron Utrecht, een groep organisaties, onderzoekt of er mogelijkheden zijn om aardwarmte te winnen."
Het onderzoek richt zich op meerdere plaatsen in de provincie Utrecht. Nieuwegein verwacht daar in februari of maart een rapport over. Schouten zegt dat ze nadrukkelijk met de inwoners in gesprek wil blijven over de voortgang.
KASSEN
Verwacht wordt dat in Nieuwegein een put van zeker 2500 meter nodig zal zijn. Helemaal nieuw is de techniek echter niet: in veel Nederlandse kassen wordt deze techniek al jaren gebruikt om duurzaam te verwarmen. "Het werkt bij ons prima", zegt John Overgaag uit Maasland. Hij verwarmt zijn kassen met paprika's met aardwarmte. "We zijn nu bijna helemaal gasloos, wat voor een kweker echt uniek is."
Voor de gemeente Nieuwegein is het overstappen op aardwarmte ook onderdeel van de energietransitie. "Dat is op zich te begrijpen", zegt Kal, "Maar dan moet wel duidelijk zijn dat er geen risico's aan verbonden zijn".