'Utrecht heeft Amsterdam van de troon gestoten als comedystad'

"In andere grote steden als Amsterdam en Rotterdam heb je wel comedyclubs, maar in Utrecht zijn we echt aan het bouwen aan de scene", zegt Jeroen Pater, een van de oprichters van het Comedyhuis in Utrecht. "Hier hebben we een bredere kijk op stand-up comedy. We hebben een festival, een comedyweek, een talent award, een comedyopleiding, met als doel comedy echt als vak neer te zetten. Je hebt de kleinkunsttraditie in Nederland, maar het zou zo mooi zijn als we ook een stand-up traditie zouden ontwikkelen."

Ook Hank van Bosstraten, programmeur bij Stadsschouwburg Utrecht, merkt dat Utrecht zich tegenwoordig meer onderscheidt op gebied van comedy. "Ik vind Utrecht meer een comedystad dan Amsterdam. In Utrecht zijn er meer mogelijkheden om je te ontwikkelen. Er zijn veel meer plekken om te spelen. In Amsterdam heb je wel heel goed talent, maar het beperkt zich tot de Comedytrain in Toomler of het Comedy Café aan het IJ, en dat zijn vrij gesloten bolwerken. Het is lastig om daar in te komen. Utrecht is veel laagdrempeliger voor comedians."

Een bijkomend voorbeeld is dat er nieuw publiek wordt aangeboord. Waar je volgens Van Bosstraten vroeger nog naar Amsterdam moest voor een comedyavond, komen mensen uit Amsterdam nu naar Utrecht. Ook in de Stadsschouwburg waar hij regelmatig de Stand-up Dinnershow host, probeert hij met die show een ander soort publiek te trekken.

Van Bosstraten: "Het zijn mensen die normaal gesproken niet snel getriggerd worden naar het theater te komen. Mensen denken vaak: als het in de schouwburg is, dan is het gelijk cabaret, terwijl die grens heel dun is. Maar op zo'n avond komen ze wél af: eerst lekker eten en daarna stand-up comedy. Het zit altijd vol. Het is ander publiek dan wat normaal gesproken naar muziekoptredens en voorstellingen gaat."

Pater merkt die aanzuigende werking op het publiek uit andere steden ook op. Maar hij ziet daarnaast nog een andere groep: "Met het Utrecht Internationaal Comedy Festival trekken we ook internationaal publiek aan. Je ziet dat mensen uit andere landen speciaal naar Utrecht komen voor het festival. Vorig jaar sprak ik op het festival twee mensen uit Leicester, waar ze ook een comedyfestival hebben. Ze kwamen hier helemaal naartoe om comedyshows te zien en mensen te scouten voor hun eigen festival. Het is leuk dat het langzaam begint op te vallen."

De Comedyhuis Club in Utrecht is nu een professionele club die elk weekend is uitverkocht, maar dat is niet altijd zo geweest. Pater weet nog goed hoe het vroeger ging, in de achterzaal van kleine kroegjes. "Het begon ooit in 2005. Toen heette het de Cynic Dick Clinic. Dat is de voorloper van het Comedyhuis. Daar organiseerden we maandelijks van die korte shows op alternatieve locaties, dus een beetje antikraak of soms in een kroeg. In café Flitz en U Rock! Café, die bestaan allebei niet meer. Of in de Spiegelbar in het voormalige Tivoli aan de Oudegracht. Dan hadden we onder andere open mics. Vanuit die avonden zijn we verder gaan bouwen en kregen we een vaste locatie."

Toch kleeft er volgens Van Bosstraten aan die ontwikkeling van comedy in Utrecht soms ook een nadeel. "Als je als publiek naar stand-up comedy gaat kijken, kijk je ook wel eens naar open mics. Dan staan er vaak onervaren comedians. En als je dat niet weet, kan het tegenvallen. Het is fijn dat er meer aanbod is, maar het is belangrijk dat er naar het publiek toe goed gecommuniceerd wordt wat het is. Want iedereen noemt zichzelf tegenwoordig stand-up comedian."

De komende tijd is er in de stad Utrecht veel aandacht voor comedy. Morgenavond vindt de finale plaats van de Comedy Talent Award in TivoliVredenburg. De winnaars van de jury- en publieksprijs mogen dit jaar spelen op de Utrecht Internationaal Comedy Festival op 6 en 7 maart. En van 28 februari tot en met 5 maart vindt ook de Utrecht Comedy Week plaats.

Verder zijn er de reguliere wekelijkse shows in de Comedyhuis Club in Utrecht. En comedyliefhebbers kunnen ook elke woensdag terecht bij Hofman Café. Of in het Film Café in Utrecht, waar maandelijks een Engelse comedyavond wordt georganiseerd.