Tentoonstelling Militair Museum verbroedert: '75 jaar na de oorlog is een vriendschap ontstaan'

De zoon en kleinzoon van Léo Major en dochter van Hans Kürten met haar man
De zoon en kleinzoon van Léo Major en dochter van Hans Kürten met haar man © RTV Utrecht / Mark van der Wel
SOESTERBERG - Het Nationaal Militair Museum heeft vanaf vandaag een bijzondere tentoonstelling over een Canadese en een Duitse soldaat die tijdens de Tweede Wereldoorlog in Nederland zijn beland. Conservator Dirk Staat wil de twee persoonlijke verhalen graag vertellen in het kader van de 75e 'verjaardag' van de bevrijding.
"Een held", zo noemt Staat de Canadese militair Léo Major. "De Canadezen zijn vrijwillig hier gekomen om ons te bevrijden." Maar de tentoonstelling in Soesterberg heeft ook aandacht voor de andere, 'verkeerde' kant, namelijk het verhaal van de Duitser Hans Kürten.
"Om de inspanning van die Canadezen een goed profiel te geven, is het goed om ook het Duitse verhaal te vertellen", zegt conservator Staat. Dat gaat heel sec en neutraal, belooft hij. "We gaan Duitsers zeker niet verheerlijken. Léo is een bevrijder. Hans was een bezetter. Tegelijkertijd had Hans ook weinig keuze."
Want Hans kwam niet uit een gezin met fanatieke nazi's. Hij moest in dienst, eerst aan het Oostfront, later in Normandië en Arnhem. De dochter van Kürten, die eind vorig jaar overleed, vindt het bijzonder dat het verhaal van haar vader in een expositie terecht is gekomen. "Hij heeft na de oorlog altijd gewaarschuwd dat een oorlog als degene die hij meemaakte nooit meer mag gebeuren. Het is denk ik goed dat 75 jaar na de bevrijding ook die kant van het verhaal belicht wordt."
In de tenstoonstelling zijn verschillende heftige beelden te zien van onder andere de Slag om de Schelde, de landing op Normandië en de bevrijding van Zwolle. Major verloor daar zijn beste vriend. "Ik weet zeker dat mijn vader enorm trots zou zijn dat hij hier zo geëerd wordt", zegt zijn zoon Daniel-Aimé. "Het zou hem aan het huilen gebracht hebben." Majors kleinzoon Jean-Nicholas denkt dat ook. "Hij was altijd heel emotioneel als hij muziek hoorde uit die tijd. Het heeft hem voor het leven getekend."
Impressie van de opening van de tentoonstelling 'Hij of Ik'.
In de tentoonstellingsruimte is ook een bijzondere Mercedes te zien die Adolf Hitler nog gebruikt heeft. Volgens Staat is het goed om te zien hoe de Führer zich voortbewoog. 'Amerikaanse generaals reden in een eenvoudige jeep, Hitler gebruikte een enorme wagen. Op beelden die we in die ruimte tonen, zien we ook de slachtoffers van het naziregime. Dat onderdeel vinden we erg belangrijk om ook te belichten."
De nabestaanden van de beide soldaten hadden elkaar tot vandaag nog nooit ontmoet. Tijdens de opening gaven ze elkaar een dikke knuffel. "Ik kreeg er kippenvel van en raakte emotioneel", zegt Daniel-Aimé over dat moment. "Er is 75 jaar nadat onze ouders tegenover elkaar stonden in de oorlog een vriendschap ontstaan. Dat is het perfecte voorbeeld van wat vrede betekent."
De tentoonstelling 'Hij of ik' is nog tot eind 2021 te bezoeken.
Léo Major (1921-2008) wordt in 1921 geboren in het Franstalige Québec. In 1940 meldt hij zich als 18-jarige vrijwillig bij het Canadese leger. In 1941 krijgt hij, als lid van Régiment de la Chaudière, in Groot-Brittannië zijn opleiding tot radioman en scherpschutter.

Hans Kürten (1925-2019) uit Leverkusen groeit op in een land onder Hitler. In december 1942 wordt hij verplicht tewerkgesteld in Venlo en in juni 1943 moet hij in dienst. Na een opleiding van een paar maanden moet hij naar het oostfront, Oekraïne.

Zowel van Léo Major als van Hans Kürten zijn nabestaanden aanwezig bij de opening van de tentoonstelling.

Verslaggever Robert Jan Booij neemt een kijkje in het museum: "Léo was echt een vechtjas."
"We gaan de Duitsers niet verheerlijken. Maar Hans had weinig keus, hij werd op zijn 18e naar het Oostfront gestuurd."

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.