Liveblog: een groot deel van de bevolking krijgt corona, zegt Rutte en coffeeshops mogen weer open

We sluiten dit liveblog voor vandaag. Morgenochtend starten we weer een nieuwe.

Oranjeverenigingen gaan onderzoeken hoe zij op 27 april een lokaal en veilig alternatief kunnen vinden voor de viering van Koningsdag. Er komt binnenkort een digitale brainstormsessie om ideeën uit te wisselen. Het idee is geen grote evenementen te organiseren, maar wel stil te staan bij de feestelijke dag. "We willen bijvoorbeeld wel vlaggen! Niet alleen voor de koning, maar ook voor al die artsen, hulpverleners en al die anderen die nu zo druk bezig zijn met het beperken van de coronacrisis", zegt voorzitter Pieter Verhoeve van de Koninklijke Bond van Oranje Verenigingen.

Eerder vandaag werd bekend dat de nationale viering van Koningsdag in Maastricht wordt geschrapt vanwege het coronavirus. Ook regionaal zullen er geen grote vieringen plaatsvinden, zoals koningsnacht, braderieën of grote feesttenten. "Dat is vervelend voor de plaatselijke verenigingen, van wie velen al sinds december bezig zijn met de organisatie. Daarom willen we digitaal brainstormen over wat we wel kunnen doen, zoals bijvoorbeeld een digitale viering van Koningsdag. We gaan op zoek naar creatieve ideeën."

Het lijkt erop dat de horeca zich goed houdt aan de verplichte sluiting die verspreiding van het coronavirus zoveel mogelijk moet voorkomen. Alle cafés en restaurants, maar ook sauna's en sportscholen moeten sinds gisteren 18.00 uur hun deuren drie weken dichthouden.

In Utrecht waren gisteravond vrijwel alle horecagelegenheden na zeven uur gesloten. "We blijven monitoren", zegt een woordvoerster van de gemeente tegen persbureau ANP. "Als ondernemers zich niet aan de maatregelen houden, dan spreken wij ze in eerste instantie hierop aan. Er zijn maandag bijvoorbeeld nog geen boetes uitgedeeld. We rekenen er ook op dat ieder zich inzet en aan de maatregelen houdt." In de binnenstad van Utrecht, maar ook op andere doorgaans drukke plekken was het vandaag opvallend stil.

Uitgestorven plaatsen waar het normaal druk is, kinderen die massaal thuis les krijgen, lege schappen en mensen die hun werk volledig overhoop moeten gooien; de gevolgen van COVID-19 zijn ongekend, maar leveren in de hele provincie ook taferelen op die het vastleggen waard zijn.

Wat zie jij om je heen van de coronacrisis? Zet je foto op onze kaart. De eerste foto's zijn ook al binnen.

In een toespraak tot het Nederlandse volk zei premier Rutte dat het coronavirus voorlopig wel onder ons zal blijven. "Er is geen eenvoudige uitweg, de realiteit is dat de komende tijd een groot deel van het Nederlandse volk besmet zal raken."

Nederland kiest er volgens Rutte voor het virus "maximaal te controleren", om zo de piek in de verspreiding af te vlakken. Daarmee verspreidt het virus zich op een beheerste manier onder mensen die het minste risico lopen en blijft het behapbaar voor de zorg. Nederland gaat voorlopig niet op slot.

Het kabinet mikt nu op groepsimmuniteit. Mensen die het virus krijgen en beter worden, zijn daarna immuun. Hoe groter die groep is, hoe moelijker het voor het virus is om over te springen.

Het kan alleen nog wel maanden duren om die groepsimmuniteit op te bouwen. Tot die tijd moeten we volgens de premier alles doen om de kwetsbaarste mensen te beschermen.

Daklozenopvang 'Herstart' in het centrum van de stad Utrecht neemt maatregelen om besmetting door het coronavirus zoveel mogelijk te beperken. De dagopvang vindt het onverantwoord om 70 mensen tegelijk binnen te hebben.

Mensen kunnen er nog wel eten en douchen, maar worden op een bepaald moment toch weer verzocht naar buiten te gaan..

Zie ook: Meander Medisch Centrum Amersfoort vrijwel op slot: "Sciencefictionachtige omgeving"

Afhaal- en bezorgrestaurants mogen gewoon open blijven, maar bezoekers mogen er niet ter plekke eten. Dat blijkt uit een nadere invulling van de corona-maatregelen van de Rijksoverheid.

Zoiets geldt nu ook voor coffeeshops. Je mag wel weer afhalen, maar niets binnen oproken. Coffeeshops mogen per direct weer wiet en hasj verkopen aan een afhaalloket.

Dit is ook besloten om de straathandel voor wiet en hasj tegen te gaan. De coffeeshops moesten zondagavond direct dicht, net als andere horeca, maar daarna bleek dat illegale handel snel opbloeide.

Mensen komen massaal in actie na de strenge maatregelen om het coronavirus in te dammen. Via sociale media bieden ze aan boodschappen te doen of de hond uit te laten. De nieuwe website alsjijzorgtpasikop.nl doet ook een duit in het zakje door hulpvragers en hulpgevers te matchen. "Het is een waardeloze tijd, maar wel een tijd waarin je ziet dat mensen graag iets voor elkaar willen doen", zegt initiatiefnemer Derk Boswijk.

Zie voor meer: Mensen schieten elkaar te hulp: 'Voor wie kan ik boodschappen doen?'

Nu de kinderen allemaal vrij zijn van school vanwege het coronavirus, vragen veel ouders zich af of ze nog wel met vriendjes mogen spelen. Volgens een woordvoerder van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) mag dat. "Kinderen kunnen gewoon met elkaar spelen. Zo lang je maar niet gelijk met dertig mensen bij elkaar komt. Blijf je gezonde verstand gebruiken."

Volgens de woordvoerder spelen de kinderen niet zo'n grote rol bij het verspreiden van het coronavirus. Ze mogen dan ook zowel binnen als buiten met vriendjes spelen, zegt hij.

Utrecht heeft overigens alle speeltuinen die in beheer zijn van de gemeente gesloten. In allerlei speeltuinen zonder hek wordt wel druk gespeeld.

Een nieuwe actuele versie van het lied 'Mag ik dan bij jou?' van Claudia de Breij.

Burgemeester Koos Janssen van Zeist schreef een open brief, net zoals zijn Nieuwegeinse collega Frans Backhuijs. Burgemeester Gert-Jan Kats van Veenendaal heeft vooral tips voor de jongelui.

Zie ook: Lege treinen, pleinen en straten, maar drukte in speeltuinen en parken

Het RIVM meldt vier nieuwe sterfgevallen als gevolg van het nieuwe coronavirus. In totaal zijn er nu 24 mensen gestorven aan de ziekte COVID-19. Gemiddeld waren zij 79 jaar. Er zijn opnieuw 278 mensen positief getest op het virus. Daarmee komt het totaal aantal positief geteste mensen op 1413.

De meesten van hen (544) wonen in Noord-Brabant. Daarna komen Limburg (149) en Utrecht (140). Volgens de GGD zijn er 32 nieuwe besmettingen bevestigd. De besmette personen komen uit de gemeenten Amersfoort, De Bilt, IJsselstein, Lopik, Nieuwegein, Soest, Stichtse Vecht, Utrecht, Utrechtse Heuvelrug, Vijfheerenlanden, Wijk bij Duurstede en Woerden.
Het RIVM stopt overigens voorlopig met de bevolkingsonderzoeken naar baarmoederhalskanker, borstkanker en darmkanker. Daardoor moeten de ziekenhuizen meer ruimte krijgen om voor coronapatiënten te zorgen. De maatregel duurt in elk geval tot en met 6 april.

Dit is de meest actuele corona-kaart:

De mariniers in Doorn werken nu ook zoveel mogelijk thuis, zegt kazernecommandant René van de Burgt. "We downscalen alle activiteiten tot een minimum om personeel zo weinig mogelijk aan risico's bloot te stellen. Thuis werken, tenzij.... Wel blijven we paraat om snel op te schalen als B.V. Nederland daarom zou vragen."

Door het stijgend aantal ziekmeldingen onder OV-personeel in combinatie met een drastisch verminderd aantal reizigers, zal bij de meeste OV-bedrijven de dienstregeling aangepast worden. NS zal aanpassingen tijdig en duidelijk aankondigen, onder meer via de website.

In het openbaar vervoer wordt tijdens de reguliere schoonmaak extra aandacht besteed aan de contactpunten zoals deurklinken en hoofdsteunen. In treinen waar een toilet aanwezig is worden zeep en papieren handdoekjes extra aangevuld.

We waren vanmorgen op basisschool De Horn in Wijk bij Duurstede. Bekijk het verslag.

De kinderopvang is voor 10 tot 20 procent gevuld met kinderen van mensen in vitale beroepen, schat de Brancheorganisatie Kinderopvang. Naar omstandigheden verloopt het allemaal goed. "Het zijn nu nog een soort inregeldagen, na twee dagen gaan we kijken of we aanpassingen moeten doen", aldus een woordvoerder van de organisatie. Hij ziet dat ouders zelf ook verder kijken of ze nog andere mogelijkheden hebben. Wel merkt hij dat er verwarring is over wie nu wel of niet recht heeft op opvang.

Ziekenhuizen worden massaal gebeld door patiënten, met overbelaste telefoonlijnen en onbereikbaarheid tot gevolg. Diverse ziekenhuizen roepen het publiek op om niet te bellen over het al dan niet doorgaan van eerder geplande afspraken.

Poliklinische behandelingen en ingrepen die niet spoedeisend zijn, worden veelal uitgesteld. Ziekenhuizen krijgen het steeds drukker door het toenemende aantal besmettingen met het coronavirus. Ze willen bovendien binnenshuis de kans op besmetting zoveel mogelijk voorkomen.

Het totaal aantal reizigers daalde de afgelopen dagen al gemiddeld met meer dan 50 procent, stelt OV Nederland. "Tijdens de ochtendspits van vandaag hebben we het aantal reizigers met zo'n 85 procent zien afnemen."

Voor de regio Utrecht geldt op dit moment dat besmettingen voor het overgrote deel te herleiden zijn naar de bron, schrijft het Utrechtse college in een brief aan de gemeente op basisi van GGD-informatie. Er is sprake van een fasering van minder beheersing naar meer 'mitigerende' maatregelen. Deze maatregelen richten zich op kwetsbaren en ouderen vroegtijdig in beeld krijgen om zo de ziektelast te beperken.

De dienstverlening van de gemeente Utrecht gaat zoveel mogelijk door, maar wordt langzaamaan afgebouwd naar een minimaal noodzakelijk aanbod. Komende dagen wordt bekeken welke dienstverlening alleen nog digitaal wordt aangeboden of de gemeente op één locatie verdergaat en of er eventueel een beperking van openingstijden aan de orde is.

Voor Utrechts dak- en thuislozen die mogelijk besmet raken met het coronavirus is een gemeentelijk pand aangewezen waar indien nodig opvang en zorg geregeld kan worden. Dat laat het stadsbestuur weten in een brief aan de gemeenteraad.

De tippelzone op de Europalaan in Utrecht is gesloten, meldt de gemeente. De Tussenvoorziening zet een noodplan in werking dat verder uitgewerkt wordt.

Wat betreft de jeugdgezondheidszorg worden alle spreekuren die op school zouden plaatsvinden, stopgezet. Waar mogelijk worden afspraken verplaatst naar wijklocaties. De consultatiebureaus blijven open.

Vanaf vandaag stelt het Diakonessenhuis een aantal niet direct noodzakelijke behandelingen en operaties uit. Daarbij gaat het om behandelingen en operaties waarbij sprake is van een licht verhoogd risico op besmetting met het coronavirus. Behandelingen en operaties waarbij hiervan geen sprake is gaan gewoon door.

Over afstandsonderwijs spraken we vanmorgen ook met de Algemene Vereniging van Schoolleiders.

Het coronavirus heeft ook invloed op het regiotaxivervoer. Om verdere verspreiding van het virus te voorkomen volgt Regiotaxi Utrecht de richtlijnen van het RIVM. Bij klachten van verkoudheid, hoesten of koorts mag niet gereisd worden met de regiotaxi.

"Hoewel wij met de vervoerders er alles aan doen om de dienstverlening voort te zetten, kan het vervoer onder druk komen te staan. Daar vragen wij op voorhand uw begrip voor", meldt Regiotaxi Utrecht.

De buurtbussen rijden inmiddels niet meer.

PostNL zet de bezorging van post en pakketten gewoon voort. Het postbedrijf meldt in een verklaring dat er wel een aantal maatregelen worden getroffen om werknemers te beschermen. Het bezorgen van post, pakketten en andere zendingen draagt volgens PostNL bij aan het in stand houden van het maatschappelijke verkeer.

Net als veel andere kinderen zijn Stijn (12) en Jibbe (9) uit Zeist vanmorgen thuis begonnen aan hun schoolwerk. Via de computer hebben zij huiswerk opgekregen om de achterstand niet te hoog op te laten lopen.

Er zijn duizenden extra vrachtwagens ingezet om de supermarkten te bevoorraden. Hoewel de lege schappen anders deden vrezen, hebben de fabrikanten ruim voldoende voorraden voedsel- en hygiënische producten. Het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel ( CBL) roept iedereen wel op "alleen de boodschappen te kopen die je normaal ook dagelijks koopt". Dat zei Marc Jansen van de brancheorganisatie maandag bij WNL.

In het Meander Medisch Centrum in Amersfoort worden op dit moment acht patiënten met het coronavirus verpleegd, van wie drie op de Intensive Care. De andere patiënten verblijven op een speciaal ingerichte afdeling.

In het UMC Utrecht worden de afspraken en behandelingen gefaseerd afgebouwd om ruimte te maken voor coronapatiënten. Spoedeisende zorg en behandelingen die niet uitgesteld kunnen worden gaan wel door.

Indien mogelijk worden afspraken aangepast naar een telefonisch consult of een e-consult.

Voor de opvang en screening van patiënten en bezoekers plaatst het ziekenhuis overdekte tenten bij de Spoedeisende Hulp en bij de ingang in de parkeergarage. Vanaf vandaag zijn in deze tenten medewerkers van Meander aanwezig die patiënten en bezoekers opvangen en uitleg geven over de genomen maatregelen. De hoofdingang aan de Maatweg en de ingang Fysiotherapie en Revalidatie (aan de achterzijde) zijn gesloten.

Het Rode Kruis begint vandaag een hulplijn voor mensen die in quarantaine of thuisisolatie zitten in verband met het coronavirus. Wie hulp kan gebruiken, kan vanaf 09.00 uur bellen met het nummer 070-4455888.

"We bieden een luisterend oor, geven advies en kijken samen of mensen praktische problemen kunnen oplossen met hun eigen sociale netwerk. Mocht dat niet mogelijk zijn, dan kijken we of wij met onze getrainde vrijwilligers of ons burgerhulpnetwerk Rode Kruis Ready2Help kunnen bijdragen, of wellicht moeten doorverwijzen naar andere hulpverleningsinstanties", aldus het Rode Kruis.

Rechtbanken, gerechtshoven en bijzondere rechtscolleges zijn vanaf dinsdag dicht. Alleen urgente rechtszaken gaan nog door. De maatregel geldt in elk geval tot en met 6 april.

Vrijdag is de uitspraak tegen Gökmen T., de man die de aanslag in de Utrechtse sneltram heeft bekend. Deze zitting gaat gewoon door, maar het is nog niet bekend hoe de zitting er precies uitziet, meldt de NOS.