Kamerikse neven in de knel in Senegal door coronavirus: 'Grenzen sluiten, verspreiding virus neemt toe'

Een kleine twee weken geleden was onze eerste blog, over de motorreis per Transalp van Utrecht naar Kaapstad in Zuid-Afrika. Toen waren we net in Marokko aangekomen en maakten we ons op voor de Atlas en de Sahara. In de tussentijd is er veel gebeurd en is de wereld veranderd. Niet alleen in Nederland, maar ook in Noord-Afrika.

Nadat we in de sprookjesachtige medina van Fez verdwaalden, maakte we ons snel op voor de bergen van de Marokkaanse Atlas. Langzaam maken de groene velden van Noord-Marokko plaats voor heuvels, rotsen en bergen. Dagenlang rijden we langs rivieren, door valleien en over schitterende onverharde paden. Vriendelijk zwaaien de lokale Berbers ons toe. Het voelt voor ons alsof de reis nu echt begonnen is. De natuur is adembenemend: besneeuwde pieken schieten voor ons omhoog en de motoren houden goed stand. De dagen zijn precies zoals we ze hadden voorgesteld.

Al vrij snel na Agadir rijden we door een indrukwekkend landschap. Vanaf een hogere vlakte dalen we af richting de kust. Ineens zien we niets anders dan droge vlakten, rots, steen en droogte. Een imposant en indrukwekkend landschap, wat ook ergens al wat angst inboezemt. Die avond komen we tegen onze bedoeling in in het donker te rijden. We waren getipt over een mooie wildkampeerplek aan de kust. We weten een kronkelend karrespoor in het zand te vinden, dat ons leidt richting een klif met uitzicht op zee. Het uitzicht met ondergaande zon en roodkleurende lucht is prachtig.

Net voordat we bij onze GPS-coördinaten aankomen, doemt er een klein containertje op waar een bezwete man uit rent. Hij wuift ons druk gebarend weg. We snappen het niet. Daarna volgt toch enige uitleg. We blijken op een defensie/marine-stukje terecht te zijn gekomen, met aan de zijkanten uitkijkpunten. We moeten zo snel mogelijk weg. Er zit niets anders op dan in het donker een andere kampeerplek vinden.

Ook de dagen erna is er niets anders dan zand, steen, rots en droogte. Het zijn lange rechte wegen. Het is veelal verlaten, rustig om ons heen. Af en toe steekt een kudde kamelen de weg over en knijpen we in de remmen. Niet zozeer de typische zandduinen, maar veelal droge vlaktes. We passeren veel verlaten dorpjes, tankstations en af en toe een voetganger waarvan wij ons afvragen waar die naartoe gaat.

Nadat we het schiereiland met de stad Dahkla in de Westelijke Sahara hebben gepasserd, oogt alles nog desolater en is er helemaal niets meer. De temperatuur neemt toe en er is steeds meer zand. Er zijn geen dorpjes meer, louter lege vlaktes en rechte wegen. Het is het laatste stuk richting de grens met Mauritanië. Dat het lastig is om concentratie te houden na twee dagen rechtdoor rijden in woestijngebied waar verders niet is, merkt Nander als hij met 100 kilometer per uur een opgehoopte zandduin op de weg knalt. Het stuur wil naar links en rechts, de motor slingert hard, maar met meer geluk dan wijsheid weet hij de motor overeind te houden. De schrik zit er goed in.

We zijn blij weer mensen te zien bij een checkpoint, waar we ons paspoort moeten laten zien en we ook de motoren nog een keer vol brandstof kunnen gooien. De wind met zand guurt langs het checkpoint. Het is zo desolaat, we kunnen niet voorstellen hier te moeten wonen of leven.

Bij de grens met Marokko slaat opnieuw de schrik toe. De eerste douanebeambte die we spreken, geeft aan dat Mauritanië de grens heeft gesloten. We vragen door en even later geeft hij aan dat we het zelf maar moeten uitzoeken. De grens met Mauritantië is een bijzondere. De Westelijke Sahara wordt gezien als door Marokko bezet gebied. Ook de Arabische Democratische Republiek Sahara (ADRS) maakt aanspraak op dit stuk grond.

Het stuk na de Marokkaanse grens wordt door Marokko gezien als niemandsland, maar door ADRS als onderdeel van haar gebied. Dit maakt dus dat er een complexe en bijzondere situatie is, waar het niet duidelijk is wat je kunt verwachten. Dit blijkt ook uit ervaringen van andere reizigers. En het is ook iets waar wij snel achter komen. Na wat checks gaan de Marokkaanse poorten open. We worden snel gemaand door te rijden. Dan volgt een surrealistisch gezicht.

Bij het opengaan van de poort, geven we snel gas en schieten we het laatste gebouwtje voorbij. Voor ons zien we een enorme stoet aan vrachtwagens en auto's. Bij het passeren langs het laatste gebouwtje, steken de strenge zanderige winden weer op. Gelijk zijn we terug in de realiteit van de Sahara. Het zicht bevreemdt ons echter. De weg houdt volledig op. In de duinen zien we gestrande auto's. Het oogt haast beangstigend. Niet iedereen haalt Mauritanië, zo wordt maar weer duidelijk.

Langzaam rijden we van het laatste stukje asfalt het mulle Sahara-zand in. Langs ons heen schiet een auto het zand in. Ploegend baant de oude donkere Mercedes zich een weg door het zand. We twijfelen: waar moeten we heen? Er is niet een duidelijk pad. Iedereen lijkt zijn eigen route door de zandduinen naar Mauritanië te vinden. Van de andere kant komt in de verte een vrachtwagen ons tegemoet. Achter ons schiet opnieuw een auto voorbij. Een oude Mercedes met een hoog dictatorgehalte stuift richting de vrachtwagen. Uit het raam hangt een donkere man in een leger-outfit. Het lijkt een scène uit een film. De vrachtwagen wordt gemaand te stoppen, maar weigert. Heftig gebarend hangt de man in camouflagepak half uit het raam. De vrachtwagen schiet door. Het is ons niet precies duidelijk wat hij wil, maar geld lijkt het motief.

Verderop komt een andere vrachtwagen langzaam vooruit in het zand. Het spel herhaalt zich. Langzaam ploegen we door het mulle zand met onze bepakte motoren. Langs totaal gestripte auto's, karkassen zijn het in feite, komen we langzaam dichter bij het grensgebouw van Mauritantie. Het oogt zo desolaat, afstandelijk en rauw. Geen plek waar je graag lang wilt blijven.

Het is inmiddels halverwege de middag en de zon staat op zijn hoogtepunt. Voor het grensgebouw doemt een kleine rij met auto's op. We besluiten er voorbij te rijden en parkeren de motoren pal voor de Mauritaanse poort. Snel wordt onze temperatuur opgemeten, in verband met corona, maar vervolgens worden we verzocht om onze motoren in de rij te zetten en te wachten. Een onzekere middag volgt. Het gerucht gaat dat de grens dicht is en dat we moeten wachten totdat meer duidelijk wordt. We bevinden ons echter nog steeds in het niemandsland. Het is heet, niet prettig, de harde zanderig wind neemt toe. We schuilen naast onze motoren. Het oogt surreëel. De gestripte auto's, de verlatenheid en het schimmige spel met het stoppen van auto's wat achter ons door gaat.

We begrijpen dat om 18.00 uur de grens met Marokko dicht gaat. Als we niet toegelaten worden door Mauritanië moeten we op tijd terug naar Marokko. Het wordt ons afgeraden om de nacht in niemandsland door te brengen, aangezien er geen regels, politie of iets anders is. De Mauritaanse grenspost communiceert slecht en geeft aan dat het ons eigen risico is. Onder geen beding mogen we de nacht voorbij de poort slapen. We nemen de gok, hopend dat ze ons niet laten zitten. Na wat spannende uren, de Marokkaanse grens is inmiddels gesloten, komt met zonsondergang een belletje uit de hoofdstad dat we het land in mogen. Er volgt nog een heel bureaucratisch proces en verzoekjes om geld, maar bij het invallen van de schemer rijden wij Mauritanië binnen. Het is donker en we zijn gesloopt als we in ons hotel in Nouadibhou neervallen.

De volgende dag bikkelen we snel door. Het is ons inmiddels duidelijk dat veel landen en grenzen ook in de greep van het coronavirus zijn. We willen daarom zo snel mogelijk uit het hete, droge en zanderige Sahara-gebied zijn. We kiezen ervoor om zo snel mogelijk door te reizen richting Senegal. Ook dit gaat niet zonder slag of stoot. Dit ondervinden we aan de lijve als blijkt dat tussen Nouadibhou en Nouakchott er een zwaar benzinetekort is. We treffen geen enkele pomp met benzine buiten de steden. Uiteindelijk komen we op 100 kilometer voor Nouackhott bij het vallen van de avond zonder brandstof te zitten en gaan Remco en Nander door op één motor om brandstof te vinden, Erwin en Mareijn achterlatend in het donker van de woestijn. Het lukt: bij een handelaar in de woestijn worden een paar jerrycans afgenomen. Het is opnieuw nachtwerk geworden.

Van het voornemen om niet in de avond te rijden, komt weinig terecht. Tegen 22.00 uur rijden we Nouackhot binnen. Het is nog een dag rijden naar Senegal. Geruchten over grenssluitingen in verband met corona nemen toe. We besluiten om in de ochtend weer vroeg weg te rijden. Er wacht ons opnieuw een uitdagende dag. De grens tussen Mauritanië en Senegal ligt bij het plaatsje Rosso.

De zogenaamde Rosso-border staat op het internet vaak omschreven als de meest beruchte en corrupte overgang van Afrika. Maar we hebben geen keus want andere grenzen zijn gesloten. Het blijkt een ongekend spel te zijn tussen fixers en beamten waar we een boek over kunnen schrijven. Het wordt pas echt vervelend als het van verbale intimidatie opeens fysiek wordt. Duwen, trekken, slaan op de motoren: alles wordt gedaan om ons onder druk te zetten aan de Mauritaanse kant van de grens. Uiteindelijk betalen we geen euro en komen we, inclusief motoren, per boot aan in Senegal.

Voor nu hebben we besloten om hier in Senegal even pas op de plaats te maken. Om ons heen sluiten de grenzen zich en de verspreiding van het coronavirus neemt ook hier toe. We blijven een weekje in Toubab Dialao en kijken hoe de situatie zich verder ontwikkelt. Terugvliegen is in ieder geval geen optie meer. Het vliegveld is gesloten, net als de grens met Mauritanië. Onze droom van Kaapstad blijft, maar of het komende maanden gaat lukken, is de vraag. De wereld heeft terecht andere prioriteiten.

Het laatste Utrechtse nieuws is te volgen in ons liveblog.