Directeur van Reclassering Nederland: gebruik coronacrisis om vastlopend rechtssysteem te verbeteren

Archief.
Archief. © RTV Utrecht
UTRECHT - Gebruik de coronacrisis om de situatie in het strafrecht veel efficiënter aan te pakken. Die oproep doet Johan Bac, directeur van reclassering Nederland, vandaag.
Eind maart werd al duidelijk dat de rechtspraak dreigde vast te lopen door de coronacrisis. Bac komt nu met oplossingen: handel meer zaken af zonder rechter en gebruik technische hulpmiddelen. En hij weet zich gesteund door de Utrechtse advocaat Willem Jan Ausma: "Dingen kunnen stukken vlotter."
In een artikel op de website van Reclassering Nederland schrijft de directeur en oud-hoofdofficier van justitie Bac over de in zijn ogen zorgelijke staat van het Nederlandse strafrecht. Die was voor de coronacrisis al niet te best, zegt hij, en is er zeker niet beter op geworden.
Bac: "Duizenden werkstraffen zijn opgeschort. Gedetineerden krijgen geen bezoek. Veel slachtoffers moeten langer op de uitkomst van een onderzoek of zitting wachten. Verdachten verkeren in onzekerheid over hun strafzaak en strafrechtadvocaten zien hun werk in rap tempo afnemen."
We kunnen onmogelijk binnen redelijke termijn alle strafzaken op de plank naar zitting brengen, zelfs al zouden we dag en nacht doorwerken.
Johan Bac, directeur Reclassering Nederland
Volgens Bac is het niet genoeg om met videobellen en anderhalve meter afstand houden in de rechtszaal een werkbare situatie te creëren. Hij vindt dat het systeem ook moet worden ontlast. "We kunnen onmogelijk binnen redelijke termijn alle strafzaken op de plank naar zitting brengen, zelfs al zouden we dag en nacht doorwerken", schrijft Bac.

ZONDER RECHTER

Bac stelt voor dat officieren van justitie en advocaten, samen met mensen van de reclassering en slachtofferhulp, zaken zonder de rechter afhandelen. Als voorbeeld noemt hij de ZSM-werkwijze (Zorgvuldig Slachtoffergericht Maatwerk) die wordt uitgelegd in dit filmpje van Slachtofferhulp Nederland.
De Utrechtse advocaat Willem Jan Ausma ziet zo'n aanpak wel zitten, mits de advocaat ook aan tafel zit. "Bij eenvoudige zaken kan dat prima." Ausma ziet hetzelfde probleem als Bac: een dichtgeslibd rechtssysteem. "Er liggen zaken op de plank, dat wil je niet weten. Soms gaat het snel, maar vaak zit de pijplijn echt verstopt."
Dingen kunnen stukken vlotter.
Advocaat Willem Jan Ausma

MEDIATION

Ook mediation tussen slachtoffers en verdachten, waarbij er veel minder werk bij het Openbaar Ministerie en de rechtbanken terechtkomt, kan volgens Bac helpen om de druk te verlichten. En ook dit vindt Ausma geen gek idee: "Bij burenruzies, huiselijk geweld, of vechtpartijen in het uitgaansleven tussen mensen die als ze nuchter zijn elkaar prima een hand kunnen geven: prima. Dingen kunnen stukken vlotter."

VIDEOBELLEN

De derde suggestie die Bac doet, is een technische: gebruik vaker videobellen in de rechtszaal, ook na de coronacrisis. Zo kunnen medewerkers van de reclassering die een advies moeten geven in de rechtszaal dit volgens hem prima via een videoverbinding doen. Dat is efficiënter, aldus Bac: "Dat spaart kostbare tijd die we als reclassering liever steken in het schrijven van andere adviesrapporten waar we nu niet aan toekomen."
En ook hier is Ausma het mee eens. Sterker nog, de advocaat is groot fan van de technische oplossingen die door rechtbanken zijn bedacht tijdens de coronacrisis. "Het is beter qua reistijd, voor het milieu en qua wachttijd. Ik had laatst een zitting in Arnhem. Dat duurt 10 minuten. Normaal moet ik daar naartoe. Mijn cliënt moet in een busje het hele land door. En nu is het: ik bel in, twee rechters zitten thuis en de hele zaak is in 10 minuten gepiept."

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.