Het Irma-effect: HU ziet veel animo voor opleiding tot gebarentolk

UTRECHT - Door corona werd ze in één klap een nationale bekendheid: gebarentolk Irma Sluis. Week na week stond ze naast premier Rutte op de coronapersconferenties. Het bracht het vak van gebarentolk onder de aandacht en dat merkt ook de Hogeschool Utrecht. Dat is de enige plek in ons land waar je een opleiding tot docent of tolk Nederlandse gebarentaal kunt volgen en daar blijkt veel animo voor.
Dat de gebarentolk nog niet zo lang gemeengoed is, was vorig jaar zichtbaar bij de tramaanslag in Utrecht. Er was forse kritiek dat doven- en slechthorenden nauwelijks konden volgen wat er aan de hand was en er volgde een oproep om voortaan een tolk in te zetten bij een crisissituatie.
Bij de persconferenties over corona werd daar gehoor aan gegeven. Op 12 maart schoof voor het eerst een gebarentolk aan toen de coronamaatregelen werden uitgelegd. En dat was Irma Sluis. Onbedoeld groeide zij in korte tijd uit tot een nationale bekendheid, vooral nadat haar vertolking van het woord 'hamsteren' massaal rond ging op internet.
Met de bekendheid van tolk Irma groeide ook de zichtbaarheid, en daarmee de populariteit van de Nederlandse gebarentaal. Bij de Hogeschool Utrecht zien ze dat terug in de aanmeldingen.
Waar andere opleidingen van de hogeschool moeite hebben met studenten werven tijdens de coronacrisis, is er bij de opleiding tot gebarentolk een stijging te zien ten opzichte van vorig jaar. Directeur Henny van der Neut vertelt dat het verschil vooral zichtbaar is bij de minors, waar zo'n 35 procent meer studenten zich voor hebben aangemeld.
Ik heb een tolk nodig die door middel van expressie de nuances en emotie in een zin laat zien.
Studente Manouk van Asperen
Studente aan de opleiding leraar Nederlandse gebarentaal Manouk van Asperen is blij met de groeiende interesse voor de opleiding. Ze is zelf slechthorend en wilde de opleiding volgen om haar moedertaal bekender te maken binnen Nederland, om zo de communicatie tussen horenden, slechthorenden en doven te verbeteren.
Hoewel ze het gesproken Nederlands redelijk goed kan volgen, heeft ze toch een tolk nodig om alle informatie tot zich te nemen. "Vorig jaar bijvoorbeeld wist ik wel dat er een aanslag was, maar ik kon niet volgen wat er precies gebeurde."
Ondertiteling volstaat niet in zo'n situatie, legt ze uit. "Omdat ik verschillen in intonatie niet goed meekrijg, heb ik een tolk nodig die door middel van expressie de nuances en emotie in een zin laat zien."

VISUEEL

Manouk is opgegroeid met gebarentaal, maar studente Daphne de Vries kwam er pas na haar opleiding psychologie mee in aanraking. Na onderzoek op internet leerde zij dat gebarentaal meer is dan een letterlijke omzetting van het Nederlands in gebaren.
Ze vond de taal zo interessant dat ze zich inschreef bij de opleiding tolk NGT en daar heeft geen moment spijt van gehad. "Ik vind het een hele mooie taal om te leren, omdat het zo visueel is. Daarnaast vind ik het leuk dat ik door deze opleiding in contact kom met een groep mensen met een hele eigen cultuur, die ik nu ook steeds beter leer kennen."

MEER ZICHTBAARHEID EN MEER BEGRIP

Tony Bloem, docent dovenstudies, merkt dat de samenleving de laatste jaren steeds toegankelijker aan het worden is voor de dovengemeenschap. "Dat er nu een tolk is bij de persconferenties is daar een voorbeeld van, want nu kan ik direct informatie uit de bron halen in plaats van zelf op zoek te moeten naar informatie op het internet.
Daarnaast leidt de grotere zichtbaarheid van gebarentaal ook tot meer begrip vanuit de horende gemeenschap. Zij krijgen nu inzage in onze taal en cultuur, wat de gelijkwaardigheid tussen de horende en dove wereld bevordert."
Hoeveel studenten de hogeschool komend jaar mag verwelkomen is nog niet duidelijk. Op 1 juni sluit de inschrijving voor de voltijdopleiding, maar dan nog blijft het de vraag of alle studenten tijdens de coronacrisis ook echt kunnen beginnen. Toch zal de zichtbaarheid van gebarentaal naar verwachting niet afnemen. Er ligt een wet bij de tweede kamer om het NGT als officiële taal te laten erkennen, wat inmiddels door een groot deel van de kamer gesteund wordt. Daarnaast laat de commotie rondom de 'Irma-wissel' zien: een gebarentolk hoort erbij.

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.