'Geesteszieke verdachte van bijlaanval Baarn had eerder behandeld moeten worden'

Volgens deskundigen was en is verdachte Chris geestelijk ernstig ziek en is hij volledig ontoerekeningsvatbaar. De officier van justitie vindt daarom dat hij voor behandeling in een tbs-kliniek opgenomen zou moeten worden.

De 30-jarige Chris was vroeger bevriend met de zoon van het slachtoffer en kwam daar regelmatig over de vloer. Hij zegt dat hij vorig jaar stemmen in zijn hoofd hoorde, die hem vertelden dat de familie B. hem iets aan wilde doen; hem wilden aftuigen. Dat zou hem enorm angstig hebben gemaakt. Om zich te verdedigen gooide hij tussen juli en oktober vorig jaar twee keer met stenen de ramen van hun huis in en de voorruit van hun auto.

Op 9 oktober zag mevrouw B. de verdachte met een steen in zijn hand op straat lopen, in de richting van haar woning. Ze belde gelijk haar man die in de auto stapte en naar huis reed. Toen B. daar aankwam probeerde hij met Chris te praten. Maar toen hij uitstapte voelde hij eerst een harde stoot in zijn zij. En toen hij opkeek zag hij hoe de scherpe kant van een bijl met kracht naar zijn voorhoofd werd gezwaaid.

Door snel de pols van Chris beet te pakken kon B. de slag afwenden. Anders had 'ie zeker in zijn voorhoofd geslagen, zegt hij zelf. De verdachte kon door buren en de toegesnelde zoon van B. worden overmeesterd. "Ik vermoord je. Jullie verdienen de dood", zou hij hebben geroepen. B. kwam er vanaf met lichte verwondingen en een gescheurde jas, door de eerste stoot met de bijl. Die bijl had Chris bij een huis in de buurt zien liggen en in zijn rugtas gestopt.

Chris is een bleke man met een warrige haardos. Hij zit al maanden in voorarrest in de gevangenis in Vught, die een speciale psychiatrische afdeling heeft. Tijdens de zitting was duidelijk te merken dat hij niet in orde is. Hij ontkende dat hij geroepen had dat hij de familie B. wilde doden, al was dit door meerdere getuigen gehoord. "Het is een geluk dat het zo is afgelopen", zei Chris. Hij voelt zich nu veilig achter gesloten gevangenisdeuren.

Voor slachtoffer B. hebben de aanval en de vernielingen grote gevolgen. Hij slaapt slecht en is bij een psycholoog onder behandeling. In de rechtszaal vertelde hij dat hij zijn zelfverzekerdheid kwijt is en angstig wordt als hij mensen met vreemd gedrag ziet. B. had gehoopt op antwoorden van Chris, die hij altijd gastvrij in zijn huis heeft ontvangen, maar hij merkte ook dat de verdachte geestelijk ziek is en geen antwoorden heeft.

De psychiater en psycholoog die de verdachte uitgebreid onderzochten zeggen dat hij al langer ernstig ziek is. Hij beseft dat zelf ook en lijdt er volgens de deskundigen enorm onder. Door schizofrenie krijgt hij ontregelende psychoses, zoals het waanidee dat de familie B. hem iets wil aandoen. Gebruik van cannabis maakte het nog erger. Zijn moeder kon het niet aan, waardoor hij op straat rondzwierf en buiten sliep.

De psychose waarin Chris ten tijde van de aanval met de bijl verkeerde werkt nog altijd door, zeggen de deskundigen. Zij zien hem als volledig ontoerekeningsvatbaar en adviseren hem tbs-met voorwaarden op te leggen. Als hij daar niet aan meewerkt kan het worden omgezet in dwangverpleging.

De officier van justitie vindt poging doodslag, de vernielingen en diefstal van een bijl allemaal bewezen. Maar hij nam het advies van de deskundige over en eiste naast de tbs-maatregel geen gevangenisstraf. Wel zou de verdachte een schadevergoeding van enkele duizenden euro's aan slachtoffer B. moeten betalen.

Advocaat Paul van der Donck zag het anders. Hij vroeg op alle punten om vrijspraak en ontslag van rechtsvervolging, omdat zijn cliënt door zijn geestesziekte niet kan worden verweten dat hij alles met opzet heeft gedaan. In felle bewoordingen maakte hij duidelijk dat het een schande is dat de maatschappij een dermate zieke jongen als Chris op straat laat rondzwerven. Als hij eerder was behandeld was dit niet gebeurd.

Chris had zelf weinig meer aan het pleidooi van zijn advocaat toe te voegen. Hij vindt zelf ook wel dat hij een intensieve behandeling nodig heeft en beseft dat in een gesloten kliniek zal zijn, als de rechters de eis van het OM overnemen. Of dat gebeurt wordt duidelijk over twee weken, als de rechtbank uitspraak doet.