Tentoonstelling over donkere periode Fort Honswijk: 'NSB-ers hadden het hier slecht'

Een kale cel met in de hoek een po en stro op de grond. Het ruikt er muf en op de muren heeft het vocht sporen achtergelaten. De cel is klein en pikdonker als de deur dicht gaat. Een kleine straaltje licht door een ventilatiegat boven de deur is het enige. "Hier zaten soms wel zes mensen tegelijk", vertelt Van der Gun terwijl zijn stem echoot tegen de stenen muren. "NSB-ers, SS-ers en mensen die met de Duitsers hadden geheuld werden in de dagen na de bevrijding hier ondergebracht en verhoord. Dat ging bepaald niet zachtzinnig."
Onschuldig
Niet alleen mensen waarvan zeker was dat ze 'fout' waren in de oorlog kwamen hier terecht. "Als iemand je naam had genoemd kon je hier maanden zitten terwijl je niets had gedaan. Aan jou te bewijzen dat de tipgever het verkeerd had. Zie dat maar eens voor elkaar te krijgen", zegt Van der Gun.

Op de muren van de cel en op de deur zijn ruim 70 jaar na dato nog altijd tekeningen en hartenkreten van de gevangenen te lezen. Soms alleen een datum en een naam, soms gedichtjes of een spreuk. 'Heb het lot lief omdat het Gods weg door de ziel is', staat er in kleine letters net boven de vloer. "Op het hoogtepunt zaten hier zo'n 500 mensen vast. Van die periode is relatief weinig bekend. Er rust geheimhouding op de nationale archieven en die is 75 jaar geldig. We hopen rond 2023 meer te weten over wie hier nou exact zaten en werkten", zegt Van der Gun.
Meer oorlog
De cel is niet het enige dat te zien is op het fort. Er zijn tientallen diorama's uitgestald van Stichting Leger Diorama Wereld die ook ruimte huurt op het fort. Door hobbyisten zijn scenes van razzia's, soldaten die zoeken naar onderduikers en een complete onderzeebootbasis te zien. Daar omheen spullen uit de oorlog. "We werken met bouwers die soms al tientallen jaren bouwen dus het niveau is enorm hoog", zegt Ben Gort van de stichting. "Maar het is geen must. Als een diorama een verhaal vertelt dan is het al goed. We hebben een model staan van Amerikaanse soldaten met een beer en die is door een jongetje van zeven gemaakt. Niet perfect, maar dat maakt niet uit."

De diorama's zijn allemaal van de stichting of in bruikleen gegeven. "We hebben de tentoonstelling zo ingericht dat de diorama's het verhaal van de oorlog extra zichtbaar maken. Naast foto's, gebruiksvoorwerpen en boeken kunnen de bezoekers echt alles te weten komen over de oorlogsjaren, het fort en wat er na gebeurde. Door de coronacrisis duurde het iets langer voor we bezoekers mochten ontvangen, maar nu mag het eindelijk en daar zijn we heel blij mee!"
Een uitgebreid verhaal over Fort Honswijk in oorlogstijd is hier te vinden. Het museum op het fort is in de weekenden geopend en is gratis toegankelijk. Meer info is hier te vinden.
Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail naar nieuws@rtvutrecht.nl.
Nieuwsoverzicht

Tram ontspoord na botsing in Nieuwegein, tramverkeer hele weekend ontregeld
In Nieuwegein is vanmorgen een tram ontspoord na een botsing met een auto. De automobilist is n...

Dit logeerhuis in Woerden brengt mantelzorgers weer rust: 'Het kwam als een geschenk uit de hemel'
Fulltime mantelzorgen? Niet meer dan normaal, vindt Fija (83). Ze zorgt al jarenlang voor haar ...

Seksspeeltjes, hospiteren en eenzaamheid: dé studentenpodcast komt uit Utrecht
In het kantoor van scholieren.com wachten de Utrechtse studenten Dienke Mulder (21, psychologie...

Kampong verliest bij doven van de lichten meer dan alleen punten tegen Bloemendaal
Het is de hockeymannen van Kampong niet gelukt om de topper tegen Bloemendaal winnend af te slu...

Laatste dag voor kroegenexperiment Utrecht, casino Eemnes één dag open
Nog één dag mogen vijf cafés in Utrecht gasten ontvangen. Het vierdaagse F...

Scooterrijder zonder rijbewijs veroorzaakt ongeval in Oudewater: 'Doe dit soort dingen gewoon niet, er komt veel ellende van'
Een scooterrijder, die hoogstwaarschijnlijk onder invloed verkeerde en zonder rijbewijs rondree...

Veel ziekenhuispersoneel nog niet gevaccineerd: 'Een mislukte estafette'
Het vaccineren van het zorgpersoneel verloopt traag. Tegenslag op tegenslag zorgt ervoor dat ve...

Drie jaar durende brugklas? 'Traag groeiende boom kan de hoogste worden'
Het advies van de Onderwijsraad om de brugklas te verlengen naar drie jaar roept bij veel midde...

Meer besmettingen in Utrecht, geef mensen keus voor vaccin en ook 's avonds prik halen
Mensen moeten zelf kunnen bepalen of ze het AstraZeneca-vaccin willen, ondanks het risico op ee...

Touringcar met leerlingen vat vlam bij Kamp Amersfoort, kinderen met de schrik vrij
Een groep middelbare schoolleerlingen werd vanmiddag opgeschrikt toen de touringcar waarin zij ...

Hans van Breukelen in Een Berg Sport: 'Uitspraak Van Seumeren deed me denken aan mijn Challenger plan'
Hans van Breukelen (64) staat nog altijd in de geschiedenisboeken als de meest succesvolle Nede...

Bloemen voor overleden eigenaar dierenzaak gestolen: 'En dat op de dag van de uitvaart'
''Het is schandalig, echt kansloos'', zegt Marco Merodio, de centrummanager van winkelcentrum O...

Utrecht verdeeld over wel of geen hekken bij de Muntsluis
Het lijkt een simpele vraag, wel of geen hekken op de landtongen bij de Utrechtse Muntsluis? Ma...

GGD-baas pleit voor keuzevrijheid AstraZeneca-vaccin: 'Mensen kunnen heel goed zelf een afweging maken'
Mensen moeten zelf kunnen bepalen of ze het AstraZeneca-vaccin willen, ondanks het risico op ee...

Oud-sportjournalist Heinze Bakker op 79-jarige leeftijd overleden
Oud-sportjournalist Heinze Bakker is overleden, op 79-jarige leeftijd. Dat meldt de NOS. De oud...

Stadsmuseum Rhenen opent deuren voor toekomstige bruidsparen: 'Alles ademt hier sfeer'
Wie op zoek is naar een bijzondere trouwlocatie in de gemeente Rhenen, kan zich dit weekend aan...

Opnieuw dode dieren in vuilniszakken aangetroffen in Utrecht
Op de Rijndijk in Utrecht zijn twee dode dieren in vuilniszakken aangetroffen. De politie is ee...

Provincie werkt aan oplossingen tramgeluid Uithoflijn, omwonenden 'voorzichtig optimistisch'
Bewoners van de Cicerolaan en de Herculeslaan in Utrecht kijken positief terug op het gesprek g...

Maarssenbroek wil actie tegen huisjesmelker Chang: 'Alsof je in de banlieues van Parijs woont'
Het is misschien wel de bekendste huisbaas van Nederland: Betty Chang. Tot twee keer toe werd z...

Agenten ontdekken 50 ponypacks met drugs in auto tijdens controle in Utrecht
In Utrecht is iemand opgepakt omdat hij tientallen ponypacks met drugs vervoerde in een verborg...

Marijke van Beukering 'zeer waarschijnlijk' alsnog in Tweede Kamer na vertrek Smeets
Nu D66'er Sidney Smeets terugtreedt als Tweede Kamerlid vanwege beschuldigingen van ongepaste s...

Raymond (20) lanceert cursus tot bijlesdocent: 'Er is veel meer behoefte aan een-op-een-hulp'
Hoe zorg je ervoor dat middelbare scholieren goede bijlessen krijgen? Raymond Huisman bedacht d...

Moeder en dochter op e-bike gewond bij aanrijding in Bunschoten
In Bunschoten zijn vanochtend een moeder en een jong kind op een e-bike gewond geraakt bij een ...

Proef: GGD gaat tot laat in avond vaccineren in Jaarbeurs
De GGD regio Utrecht (GGDrU) gaat vanaf komende woensdag tot laat in de avond vaccineren in de ...

Opnieuw oversterfte in Nederland, ook stijging van sterfgevallen in provincie Utrecht
Voor het eerst sinds begin februari zijn er in Nederland weer meer mensen overleden dan verwach...

Montfoorters boos op gemeente vanwege nieuw scholencomplex in de wijk: 'Ons is niets gevraagd'
Ze staan lijnrecht tegenover elkaar: een groep Montfoorters en de gemeente. De reden? Een nieuw...

Chef'Special grote winnaar tijdens 3FM Awards in volle zaal van TivoliVredenburg
In Utrecht was Chef'Special vanavond de grote winnaar tijdens de 3FM Awards in TivoliVredenburg...

Digitale bestanden Utrechts Archief in mei weer beschikbaar
Het digitale archief van Het Utrechts Archief is 100 procent hersteld. Dat zei wethouder Linda ...

Relletje in gemeenteraad Bunnik: CDA-fractie blijft weg uit protest tegen vervroegen raadsvergadering
De vijf CDA-raadsleden in de gemeenteraad van Bunnik zijn vandaag demonstratief niet komen opda...

Raadsvragen over corona-racisme: 'Aziatische mensen worden in hun gezicht gehoest'
Utrechters met een Aziatische achtergrond worden vaker dan voor corona gediscrimineerd. Dat zei...

Amersfoortse theatermakers ontdekken unieke beelden van debuut Rutger Hauer
Het onderzoek naar een theatervoorstelling over Amersfoort in de Tweede Wereldoorlog heeft een ...

Man ernstig gewond bij steekincident in Utrechtse woning, politie zoekt getuigen
Bij een woning aan de Waalstraat in Utrecht is vanavond een man neergestoken en ernstig gewond ...

Veense ouderen helpen kunstenaars met het maken van kunst
Zes ouderen uit Veenendaal zijn gekoppeld aan zes Veense kunstenaars. De duo's zijn samen in ge...

Busje belandt op z'n kant op Westplein: chauffeur lichtgewond
Op het Westplein in Utrecht is een busje op z'n kant terechtgekomen. De chauffeur van het voert...

Eindelijk weer dansen in Tivoli, besmettingen flink omhoog, burgemeesters willen wandelen met inwoners
Na lange tijd kan er vanavond weer gedanst worden in TivoliVredenburg. Burgemeesters van versch...

Seinen weer op (neon)groen voor komst veelbesproken kunstwerk op bieb Neude
Een kunstwerk met lichtgevende borden op de bibliotheek op de Neude mag er komen van de Utrecht...

Bedreigingen en brandstichtingen bij huis in Zeist moesten vader van bewoonster dwingen tot betalen: OM eist 8 jaar cel
Brandstichtingen bij huizen in Zeist en Emmeloord, doodsbedreigingen en zelfs ontvoeringsplanne...

Utrechters bezorgd over waterbuffer: 'Er komt een flatgebouw voor de deur'
Bewoners van de Merkestraat in Utrecht maken zich zorgen om een grote warmtebuffer die mogelijk...

Treinverkeer bij Leerdam stilgelegd nadat inspecteur losse spooronderdelen ziet
Er rijden de rest van de dag geen treinen meer tussen Leerdam en Gorinchem. ProRail besloot het...

Zijn ruim 2500 handtekening genoeg om buurtrestaurant De Pomp te behouden? 'Het is aan de grondeigenaar'
Resturant De Pomp moet blijven, dat vinden op z'n minst 2566 ondertekenaars van een petitie di...

Tientallen huizen in Baarn zonder stroom: weg opengebroken vanwege defecte kabel
Op de Frans Halslaan in Baarn hebben enkele tientallen woningen enige uren zonder elektriciteit...

De Ronde Venen baalt van uitstel aanpak N201: 'Ernstige zorgen over voortgang'
Wethouder Alberta Schuurs uit de Ronde Venen is teleurgesteld in de provincie Utrecht omdat de ...

Groen licht voor woningbouw op Sportpark Zuilenselaan
De Utrechtse gemeenteraad is in grote meerderheid enthousiast over het opknappen van het Sportp...

Half jaar cel voor broer en zus die tientallen bolletjes cocaïne slikten
Een broer en zus die eind vorig jaar in Abcoude werden opgepakt met tientallen bolletjes coca&i...

Auto volledig uitgebrand in Maarssen, kozijnen van woning gesmolten
Op de Van Houtenstraat in Maarssen is vanmiddag een geparkeerde auto volledig uitgebrand. Het v...

100 dagen tot Tokio: 'Nog even puntjes op de i voor de Olympische Spelen beginnen'
Nog 100 dagen en dan beginnen, zoals het er nu naar uitziet, de Olympische Spelen. Op 23 juli g...

Visdeurbel ruim 32.000 keer ingedrukt: 'Maar ik kan niet voor elke vis open doen'
De eerste visdeurbel ter wereld is pas twee weken in gebruik en nu al razend populair. Het aant...

De wederopstanding van Kampong: was Bos zo slecht of zijn Waasdorp en Dijkstra zo goed?
Het schokeffect is onmiskenbaar. Nadat Kampong vorige maand vrouwencoach Pieter Bos op non-acti...

Talent heeft minimaal 1.000 trainingsuren per jaar nodig, maar mag nu niets
Je zult maar sporttalent zijn en in coronatijd helemaal niet mogen trainen. Hugo van Houten uit...

Prikken in de bowlinghal, veel vraag naar zelftests en minder besmettingen in verzorgingshuizen
In De Ronde Venen zijn huisartsen begonnen met vaccinatieprikken, de eerste zelftests liggen bi...