'Pechstudent' valt tussen wal en schip
UTRECHT - Een studieschuld van 40.000 euro is niet langer een uitzondering, zegt studentenvakbond LSVb. Door het wegvallen van de basisbeurs in 2015, zijn veel studenten genoodzaakt geld te lenen om te kunnen studeren. De LSVb en FNV Young & United zijn daarom de #NietMijnSchuld-campagne gestart. Met deze campagne willen ze zorgen dat de basisbeurs terugkomt en zogenoemde pechstudenten compensatie krijgen.
Tot 2015 hadden studenten recht op een basisbeurs, daarna werd het leenstelsel ingevoerd. Tot vorige week stonden de VVD en D66 nog achter het leenstelsel, maar ook D66 heeft inmiddels aangegeven terug te willen keren naar de basisbeurs. Er is dus een meerderheid voor dat plan in de Tweede Kamer, maar volgens LSVb-voorzitter Lyle Muns zitten hier wel haken en ogen aan. "Het is belangrijk om te zeggen dat partijen vaak dingen zeggen maar het niet altijd uitvoeren, dus de druk moeten we er wel ophouden."
Ook is het volgens Muns belangrijk om op te blijven letten hoe partijen de basisbeurs voor zich zien. "D66 wil bijvoorbeeld nu wel terug naar de basisbeurs, maar aan de andere kant willen ze af van zorg- en huurtoeslag. Onder de streep is er dan maar weinig verschil."
Compensatie
Studenten die tussen 2015 en augustus 2019 aan een studie zijn begonnen, kunnen een studievoucher aanvragen. Die voucher heeft een waarde van 2000 euro en kan worden gebruikt voor nascholing na het behalen van de bachelor. De #NietMijnSchuld-campagne zet zich ervoor in om voor alle pechstudenten een reële compensatie te krijgen. "Het kan niet zo zijn dat de studenten die tussen 2015 en 2022 zijn begonnen met de studie tussen wal en schip vallen. Daarom strijden we ervoor dat die studenten een compensatie krijgen die overeenkomt met de weggevallen basisbeurs," aldus Muns.
Genieten van je studententijd
"Er wordt vaak gezegd dat de studententijd de mooiste tijd is van je leven, maar op deze manier wordt dat wel lastig," vertelt Daniela Bouwman, student Nederlands aan de Universiteit Utrecht. "Bij elke uitgave denk ik na over mijn toekomst en mijn studieschuld."
Ook Lars, die liever niet met zijn achternaam genoemd wordt, herkent dit probleem. Op dit moment heeft hij een schuld van 50.000 euro. "Ik leen maximaal omdat ik ook een beetje wil genieten van mijn studententijd, dus ik nam de studieschuld voor lief." Dit bedrag vond hij nog enigszins te overzien. Nu hij toch een master wil gaan doen, krijgt hij het wel warm. "Die keuze is heel moeilijk want dan kom ik al snel op een schuld van 90.000 euro. Ik zie eigenlijk niet in hoe ik dat in mijn leven terug kan verdienen."
Studeren in overweging
De LSVb ziet geen daling in het aantal studenten. "Havo- en VWO-scholieren beginnen vaak toch aan een studie, want met alleen dat diploma kunnen ze eigenlijk nog niet gaan werken," vertelt Muns. Wel zien ze een daling in het aantal MBO-studenten dat doorstroomt naar het HBO. "Dat is natuurlijk een heel slechte zaak en onder meer een reden waarom we tegen het leenstelsel zijn."
Meike Akkermans studeert nu social work aan de HU en is wel doorgestroomd van het MBO naar het HBO. Maar die keuze was niet makkelijk. "Ik ben lang aan het twijfelen geweest of ik door zou studeren, maar zag mezelf niet mijn hele leven in een winkel werken." Naast de studie werkt Akkermans ook nog anderhalve dag in de week om rond te kunnen komen. "Vooral toen ik stage liep was dat echt zwaar. Eigenlijk liep ik echt over."
Toekomst
De studenten maken zich zorgen over de toekomst. "Ik zou niet weten hoe ik een huis kan kopen." zegt Lars. Bij de start van de lening werd studenten beloofd dat het geen effect zou hebben op een eventuele hypotheek. "Maar in de praktijk zien we dat dat natuurlijk wel zo is," vertelt Muns.
De reden dat Lars niet met naam en toenaam genoemd wil worden, is omdat hij overweegt zijn studieschuld te verzwijgen bij een aanvraag van een hypotheek. "Ik heb wel mensen gehoord die zo toch een hypotheek hebben gekregen, want officieel mag de bank het niet vragen. Ik weet nog niet of ik dat ga doen, maar de optie wil ik wel houden."
Ook Bouwman weet niet hoe ze haar lening ooit af zou kunnen betalen. "Ik heb het idee dat er aan het eind van mijn leven nog een stukje van mij over is," zegt Daniela. "De lening zorgt af en toe echt voor slapeloze nachten."