Gedetineerde moeder ziet kinderen weer: 'Ik was bloedzenuwachtig'

NIEUWERSLUIS - "We hoorden voetstapjes op de gang. Toen ging de deur open en stonden daar mijn kinderen. Dat was echt... een wonder." Het zijn de woorden van Denise, moeder van Tim van 6 en Sofie van 4 (gefingeerde namen). Ze zit vast in de vrouwengevangenis in Nieuwersluis. Na maanden van gemis, jaloezie en onzekerheid, zag ze zondag voor het eerst haar kinderen weer sinds de uitbraak van het coronavirus.
In de PI Nieuwersluis is ongeveer zeventig procent van de gedetineerden moeder.
In de PI Nieuwersluis is ongeveer zeventig procent van de gedetineerden moeder. © RTV Utrecht
De buitenwereld denkt gewoon: als je vastzit, ben je een slechte moeder.
Denise, gedetineerde moeder

Grote fout

Haar verhaal begint in januari dit jaar, wanneer de deuren van de gevangenis achter haar sluiten. "Ik heb gewoon een heel grote fout gemaakt", vertelt ze. Verder wil ze niks kwijt over haar delict. Mensen oordelen vaak te snel, vindt ze. "Weet je wat het is? De buitenwereld denkt gewoon: als je vastzit, ben je een slechte moeder. Vaak vragen ze zich af waarom ik mijn kinderen überhaupt nog mag zien."
Eens in de maand ziet ze haar kinderen tijdens een speciale moeder-kinddag. Half maart is het weer bijna zover. De moeders in de gevangenis willen armbandjes maken met de kinderen. "Dat kunnen ze constant bij zich dragen, waardoor je ze het gevoel geeft dat je altijd bij ze bent", zegt Denise. Al geeft ze toe: "Je doet het eigenlijk meer voor jezelf, in de hoop dat je kinderen je niet vergeten."
Je wilt gewoon nodig zijn in het leven van je kinderen.
Denise, gedetineerde moeder
En dan komt corona. Gevangenen mogen geen bezoek meer ontvangen en de moeder-kinddag gaat niet door. "Ze begrepen er niets van", vertelt Denise. De scholen zijn op dat moment nog open en 'mama is toch niet ziek?'. "Ze stelden voor om stiekem te komen en vroegen steeds: wanneer mogen we weer komen?"
Gedetineerden in de PI Nieuwersluis mogen sinds 10 juli hun kinderen weer zien op speciale moeder-kinddagen. De vrouwengevangenis doet mee aan een proef van justitieminister Sander Dekker. Voor de coronacrisis vonden deze dagen één keer per maand plaats. Gedetineerde moeders mogen dan anderhalf uur activiteiten ondernemen met hun kinderen die op bezoek komen, zoals spelletjes.

Voor de moeder-kinddagen gelden regels. Moeders moeten op een aangewezen plek blijven zitten en 1,5 meter afstand houden van kinderen ouder dan 13 jaar. De proef loopt ook in Zwolle, Ter Peel en Veenhuizen. Wanneer die niet leidt tot een toename van het aantal coronabesmettingen, mogen vanaf 10 augustus ook in andere gevangenissen de ouder-kindactiviteiten weer opstarten.

Francesca Salamone, directeur van de PI Nieuwersluis, is blij dat het bezoek is uitgebreid met moeder-kinddagen. "Dat is heel belangrijk. Het leed van de kinderen is zo groot."

Opvoeden via telefoon

Bellen met haar kinderen mag wel, maar blijkt lastig. Denise heeft altijd alleen voor haar kinderen gezorgd. Ze wonen nu bij hun vader, bij wie ze meer mogen. "Als ik dan aan de telefoon ga zeggen dat ze bijvoorbeeld hun tanden moeten poetsen, dan is het: dag mam!", vertelt ze. Haar kinderen weten inmiddels 'de rode knop op het scherm' te vinden.
Het gaat goed met haar kinderen, maar juist dat maakt dat Denise twijfelt aan haar rol als moeder. "Hoe krom of egoïstisch misschien ook", legt ze uit, "je wilt gewoon nodig zijn in het leven van je kinderen. Dat hun vader opeens de beste vader van de wereld is geworden, gaat steken." Soms belt Denise haar kinderen en laten ze haar weten dat ze liever even een filmpje kijken.
De moeder-kinddagen vinden plaats in een speciale bezoekerszaal in de gevangenis.
De moeder-kinddagen vinden plaats in een speciale bezoekerszaal in de gevangenis. © PI Nieuwersluis

Bang voor reacties

Een week geleden komt een gevangenismedewerker naar haar toe om te vertellen dat de moeder-kinddagen weer doorgaan. Vader wordt gebeld en de bezoekerszaal wordt klaargemaakt. "Ik was eerst heel blij", vertelt Denise, "maar toen werd het avond en werd ik zenuwachtig. Bloedzenuwachtig. Bang voor de reacties van mijn kinderen. Of ik aan hun verwachtingen zou voldoen."
Ik heb honderd keer gezegd: wat ben je mooi!
Denise, gedetineerde moeder
En dan is het zover. "We hoorden voetstapjes op de gang. Ik dacht steeds: zouden het de mijne zijn? Toen ging de deur open en stonden daar mijn kinderen. Het was het allermooiste wat ik in tijden heb meegemaakt." Denise moet vanwege de coronaregels op een stoel blijven zitten. "Ik probeerde ze allebei tegelijk op schoot te trekken."
"Het enige wat je wilt, is ze vasthouden. Je wilt hun gezichten in je opnemen", gaat ze verder. Het gekrulde haar van haar dochtertje zit 'vreselijk', vindt ze, met gel platgemaakt door vader. "Maar het kon me allemaal niks meer schelen. Ik heb honderd keer gezegd: wat ben je mooi!" De mond van haar zoontje trekt ze wagenwijd open. Hij is tanden aan het wisselen.

Belangrijke momenten missen

Denise kijkt uit naar de dag waarop ze vrijkomt, over iets meer dan een jaar. Wat ze dan gaat doen? "Samen slapen..." Voor het eerst moet ze even huilen. "Mijn kinderen hebben altijd bij mij in bed geslapen. Dan lees ik ze voor. Het is dan even de veiligste plek van de wereld. Als er echt iets is, zeg ik dan, wat het ook mag zijn, dan is dit het moment om het tegen me te zeggen."
Nu weet ik dat als er iets met mij gebeurt, mijn kinderen een goede vader hebben.
Denise, gedetineerde moeder
Ze mijmert over de belangrijke momenten die ze in het leven van haar kinderen heeft gemist: schoolreisjes, nieuwe vriendjes maken, zwemles. Toch gelooft ze dat alles 'gebeurt met een reden'. Vroeger was ze bang voor de dood, nu niet meer. "Nu weet ik dat als er iets met mij gebeurt, mijn kinderen een onwijs goede, nee, fantastische vader hebben", besluit ze.
Het bezoek heeft haar goed gedaan. Anderhalf uur kletsen ze, knuffelen ze en maken ze de beloofde armbandjes. "Ook één voor papa."

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.