woensdag 22 juli 2020, 07.32 uur

Liveblog: Boeren keren huiswaarts, vijf mensen opgepakt voor verstoren protest

BILTHOVEN - Boeren die zijn aangesloten bij het Farmers Defense Force trekken vandaag op naar gemeente De Bilt. Ze komen protesteren tegen de manier waarop het RIVM in hun ogen stikstofuitstoot meet.
In het kort:
- De demonstratie ten einde, boeren naar huis
- Vijf personen opgepakt
- Demonstratie grotendeels rustig verlopen
- Politie en leger aanwezig, gemeentehuis De Bilt gebarricadeerd
- Burgmeester De Bilt: "Er wordt op coronaregels gehandhaafd"
- Geen trekkers toegestaan tijdens protest tegen het RIVM en stikstofregels
16.58 uur Boerenprotest afgelopen, boeren naar huis
Het boerenprotest bij Bilthoven en De Bilt is woensdag iets voor 17.00 uur afgelopen. De betogers, die uit het hele land komen, beginnen beetje bij beetje aan de reis naar huis. Daardoor kan het in de avondspits bij Utrecht drukker dan anders zijn, waarschuwt Rijkswaterstaat.

Bij het protest waren enkele duizenden mensen aanwezig. Op de heenweg reden de demonstranten langzaam over onder meer de A2 in Noord-Brabant en de A28 bij Zwolle.

Volgens de gemeente zijn 1500 mensen op het protest afgekomen.

Tot zover ons liveblog, zie hieronder de oudere berichten.

16.26 uur Vijf personen opgepakt
De politie heeft zojuist vijf personen aangehouden voor verstoring van het boerenprotest. De vijf maken geen deel uit van de demonstratie. De FDF wil niets met de arrestatie te maken hebben, ze trokken mensen met FDF-shirtjes bij de commotie weg.

E�n van hen is Martijn 'Tinus' Koops. Hij is de voorman van Nederland in Opstand. RTV Utrecht schreef korte tijd geleden dit profiel over hem. Die groepering wilde begin juli op het Jaarbeursplein in Utrecht demonstreren tegen de coronamaatregelen van het kabinet. De groep is onder meer tegen de 1,5 meterregel. Dat protest werd verboden door de gemeente uit angst dat voetbalhooligans de demonstratie zouden aangrijpen voor een confrontatie. Ook een protest van Nederland in Opstand op 22 juni werd verboden. Over de reden van zijn arrestatie is nog niets bekend.

Tinus Koops is opgepakt.

16.01 uur Zo gaat het eraan toe op het terrein
Verslaggever Peter Huting is de hele dag al op het terrein aanwezig en beschrijft de sfeer. Na de pauze is iedereen tot dusver op afstand gebleven.

Zo gaat het eraan toe op het terrein.

15.20 uur Pauze ingelast omdat er geen afstand wordt bewaard
Na een korte pauze is het programma weer hervat. Er zijn duizenden boeren op het protest afgekomen en er werd niet voldoende afstand gehouden. Daarom besloot de VRU een tijdelijke pauze in te lassen, totdat iedereen weer genoeg afstand hield. Op het demonstratieterrein zijn stippen neergezet om aan te geven waar mensen op 1,5 meter afstand van anderen kunnen staan.

Jos Ubels van FDF is niet blij met de actie en de regels van de Veiligheidsregio Utrecht. Ubels: "Ik hoop dat de VRU, die ons al heeft ingeperkt, begrijpt dat wij deze demonstratie tot een einde maken en dat kan op twee verschillende manieren: met respect en zonder respect."

14.27 uur Landbouworganisaties en politici spreken
Even buiten Bilthoven is het protest van boeren tegen het stikstofbeleid van de overheid begonnen. In het publiek staan enkele duizenden mensen uit het hele land. Volgens de veiligheidsregio mogen er maximaal 2000 demonstranten zijn. Op het asfalt staan stippen zodat mensen 1,5 meter afstand van elkaar kunnen houden, maar vooraan houdt niemand zich aan die regel. Ook draagt niemand een mondkapje.

Tijdens het protest zullen enkele leiders van landbouworganisaties en politici een toespraak houden. Dat doen ze vanaf een podium op de doorgaande weg, de Biltse Rading. Het programma duurt tot ongeveer 16.45 uur.

13.41 uur Burgemeester Potters roept mensen op thuis te blijven
Burgemeester Potters roept mensen die niet willen demonstreren op thuis te blijven. Er kunnen tweeduizend demonstranten op het terrein en de burgemeester wil boeren en hun aanhang de kans geven erbij te kunnen zijn.

13.28 uur Kijk mee naar livebeelden van de demonstratie
Het is druk bij de demonstratie, die nu op het punt staat te beginnen. Mark van den Oever, de voorzitter van FDF, opent de demonstratie die tot kwart voor vijf duurt.

Kijk op onze Facebook voor beelden van de demonstratie vanuit de lucht.

13.11 uur Geen anderhalve meter afstand
De voorzitter van FDF roept meerdere malen om afstand tot elkaar te bewaren: "Nu afstand of de bobo's gaan de demonstratie verbieden voordat we begonnen zijn", hoor je op het veld. Veel mensen reageerden met boegeroep en niemand doet wat met verzoek.

Afstand houden is moeilijk door de drukte. | Foto: RTV Utrecht / Peter Huting

Het is druk bij de demonstratie. | Foto: RTV Utrecht / Peter Huting

Ook de Veiligheidsregio Utrecht roept op om anderhalve meter afstand te bewaren. Op het demonstratieterrein staan markeringen op de grond, zodat mensen weten waar ze kunnen staan om genoeg afstand van elkaar te houden. "Maar we zagen dat mensen bij het uitstappen uit de auto naar elkaar toe kwamen, en dat gebeurde ook toen mensen met elkaar naar het terrein liepen. In het hele land zien we dat mensen steeds minder afstand houden", legt een woordvoerster van de Veiligheidsregio uit.

12.56 uur Onderzoeker RIVM: Boeren hier niet aan juist adres
Een onderzoeker van het RIVM kan begrijpen dat de boeren protesteren, maar zegt tegen NOS dat ze bij het RIVM niet aan het juiste adres zijn. "Het toewijzen van vergunningen, of het nou om de aanleg van een weg of uitbreiding van een boerenbedrijf gaat, is een bestuurlijke verantwoordelijkheid. Het RIVM gaat daar niet over en doet ook geen berekeningen voor vergunningen."

Het is ook niet zo dat het RIVM zelf aanbevelingen doet voor maatregelen om de uitstoot terug te dringen, legt hij uit. "Het ministerie maakt het beleid. Wij rekenen als kennisinstituut de effecten van hun voorgestelde maatregelen door. Maar uiteindelijk beslist het ministerie zelf of ze die doorzetten."

12.34 uur Drukte op de A28
Een stoet boeren zorgt voor langzaamrijdend verkeer op de A28 richting Utrecht. Drie voertuigen blokkeren regelmatig alle rijbanen waardoor achteropkomend verkeer wordt opgehouden. De boeren blijven rijden en zorgen dus niet voor stilstaande opstoppingen. De politie volgt alle groepen die langskomen. Ook de ME rijdt mee.

Auto's rijden langzaam. | Foto: Koen Laureij

12.20 uur Het wordt steeds drukker in De Bilt
Steeds meer boeren komen aan bij de plek van hun protest. Woensdag aan het einde van de ochtend stroomde de Biltse Rading, de doorgaande weg tussen Utrecht, De Bilt en Bilthoven, langzaamaan vol. Er staan enkele honderden auto's, sommige met aanhangers met balen hooi. Enkele auto's hebben speelgoedtrekkers op het dak, zoals deze boer.

Het offici�le programma van het protest begint om 13.30 uur. Uit verschillende delen van het land zijn nog boeren onderweg.

Deze boer heeft een trekker op zijn auto.

11.54 uur Burgemeester Potters is op locatie
Burgemeester Potters van De Bilt en Mark van den Oever van Farmers Defence Force (FDF) hebben elkaar gevonden op het terrein. Ze bespreken de demonstratie. De burgemeester zei eerder vandaag tegen RTV Utrecht dat hij grote groepen verwacht en dat er gehandhaafd gaat worden op de anderhalve meter.

Potters en Van den Oever. | Foto: RTV Utrecht / Peter Huting

11.35 uur E�n boer mag w�l met de trekker naar het RIVM
Een boer uit het Achterhoekse Halle rijdt woensdag vermoedelijk als enige actievoerder op een tractor door de provincie Utrecht, onderweg naar de boerenactie in De Bilt. De veiligheidsregio Utrecht heeft voor deze ene tractorrit toestemming gegeven, omdat de trekker als "decorstuk" naast het podium van de actievoerders op de Biltse Rading wordt geparkeerd.

Met de boer uit Halle zijn volgens een woordvoerster van de veiligheidsregio speciale afspraken gemaakt. Hij heeft zijn tractor opgesierd met vlaggen en een bord van Farmers Defence Force (FDF), de boerenactiegroep die de demonstratie heeft georganiseerd. Daarom beschouwt de politie deze tractor als een 'showtrekker'. De Achterhoekse actievoerder rijdt al door de provincie Utrecht. Zijn tocht voert over lokale wegen.

11.26 uur Lang niet alle boeren komen vandaag naar het RIVM in Bilthoven
Hoewel een grote groep boeren vindt dat de nieuwe stikstofmaatregel van tafel moet, zijn er ook boeren die de FDF-acties niet 'hun manier' vinden. Een van die boeren is Pieter van der Grift uit Bunnik. Hij is melkveehouder en vindt de voorgenomen manier van minister Schouten om stikstofuitstoot de beperken krom: "Eigenlijk zegt ze: of het een effect heeft op de natuur maakt mij niks uit, als ik het juridisch maar kan inboeken. Dan denk ik: jongens kom op!"

Hij komt niet naar het protest. "Er is ook een groep die zegt: wij willen niet meer in gesprek, wij willen actie voeren. En dan denk ik bij m'n eigen: nee, het gesprek is altijd de oplossing."

Boer Pieter gaat niet naar het protest

11.23 uur Drukte op de wegen verwacht
Veiligheidsregio Utrecht verwacht grote drukte op de wegen vandaag. Er wordt langzaam gereden en dat veroorzaakt files. Automobilisten wordt gevraagd hier rekening mee te houden.

11.01 uur Demonstranten zoeken elkaar op
De aangekomen boeren zoeken elkaar op bij de Biltse Rading. Burgmeester Sjoerd Potters gaf eerder vanochtend nog aan in te gaan grijpen als de demonstranten zich niet aan de anderhalvemeterafstand houden.

Demonstranten bij de Biltse Rading | Foto: RTV Utrecht / Peter Huting

Demonstranten bij de Biltse Rading. | Foto: RTV Utrecht / Peter Huting

10.59 uur Het podium is opgebouwd
Op de Biltse Rading is het podium inmiddels opgebouwd. Het programma van de demonstratie begint om 13.30 uur.

Het podium staat klaar. | Foto: RTV Utrecht / Peter Huting

10.32 uur Eerste boeren gearriveerd
De eerste demonstranten zijn woensdagochtend aangekomen bij Bilthoven. Hoeveel boeren er in totaal komen, is nog niet bekend. De gemeente en veiligheidsregio hebben een maximum van 2.000 demonstranten gesteld.

De boeren verzamelen zich op de Biltse Rading. | Foto: ANP

10.29 uur Politie en leger aanwezig
Politie en leger zijn zichtbaar, en soms niet zo zichtbaar, aanwezig. Gisteren werd al bekend dat er circa zestien vrachtwagens met ongeveer veertig militairen gestuurd. De militairen moeten helpen met het afzetten van straten.

Legertrucks staan verdekt opgesteld. | Foto: RTV Utrecht / Peter Huting

Het gemeentehuis van De Bilt is gebarricadeerd. | Foto: RTV Utrecht / Peter Huting

Meerdere wegen in de omgeving van De Bilt zijn geblokkeerd | Foto: RTV Utrecht / Peter Huting

10.09 uur Langzaam rijdende auto's op snelwegen
Op meerdere snelwegen in het land rijden auto's langzaam. Dat gebeurt onder meer op de A2 en de A27. Dat komt door verkeer dat richting het boerenprotest bij Bilthoven rijdt. Op de A27 rijden onder meer auto's met Friese vlaggen uit het raam.

Op de A28 bij Zwolle zijn enkele boeren bekeurd omdat ze langzamer dan 60 kilomter per uur reden. Rijkswaterstaat raadt andere weggebruikers aan om verkeersinformatie in de gaten te houden en hun snelheid aan te passen als dat nodig is.

10.07 uur 'In Den Haag wordt niet naar ons geluisterd, daarom doen we dit'
Boer Pieter Kuijer uit Soest sluit vanmiddag ook aan bij het protest. Hij vreest dat zijn zoons zijn bedrijf niet meer kunnen overnemen.

09.18 uur De eerste toeschouwers zaten al vroeg klaar
Elizabeth (10) en Catherine (8) zitten 's ochtends al vroeg klaar in de buurt van de protestlocatie. "Ik vind het leuk om allemaal politiebussen te zien", zegt Elizabeth. Toch is ��n belangrijke bus nog niet gesignaleerd: "De Jeugdjournaalbus!"

Ze wachten nog op de bus van het jeugdjournaal. | Foto: RTV Utrecht / Richard Grootbod

08.37 uur Eerste boeren onderweg naar De Bilt
Een honderdtal boeren uit het oosten en noorden van het land is woensdagochtend langzaam rijdend vanuit Flevoland vertrokken richting de protestbijeenkomst in de gemeente De Bilt. In Bant verzamelden protestvoerders uit Friesland, de Kop van Overijssel en het noorden van Flevoland.

Of ze ook langzaam over snelwegen gaan rijden, wilde de regioco�rdinator van Farmers Defence Force niet bevestigen. Eerder deze week werd het de boeren verboden om met de trekker naar de protesten te komen.

08.30 uur Burgemeester verwacht veel demonstranten
Burgemeester Sjoerd Potters van gemeente De Bilt zegt goede aanwijzingen te hebben dat er grote groepen boeren onderweg zijn naar het protest vanmiddag. Hoeveel demonstranten er precies komen, kan hij nog niet aangeven. Er zijn maximaal 2.000 personen welkom op de Biltse Rading.

07.00 uur Legertrucks uit voorzorg naar RIVM
Defensie heeft op verzoek van burgemeester Potters van De Bilt vrachtwagens richting Rijksdienst voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) gestuurd. Dat is gebeurd met het oog op het boerenprotest. Er zijn circa zestien vrachtwagens met ongeveer veertig militairen gestuurd.

06:30 uur Waarom protesteren de boeren eigenlijk?
Directe aanleiding voor het protest is een verbod op eiwitrijk voedsel. Maar wat de boeren nog erger vinden is dat het RIVM rekenmodellen zou aanpassen als de politiek dit vraagt.

Lees de precieze achtergronden in deze analyse.

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail naar nieuws@rtvutrecht.nl.