Rellen in Utrecht: 'Kennis en kunde ontbreekt bij aanpak probleemjongeren'

In navolging van de Haagse Schilderswijk gingen jongeren afgelopen weekend in Utrecht de straat op om te rellen. Ze spraken af via social media en richtten vernielingen aan. Ook werden agenten bekogeld met stenen en vuurwerk. Waarnemend burgemeester Peter den Oudsten pleit voor een harde aanpak van de relschoppers en staat daarin zeker niet alleen.

Dibi wil vooropstellen dat de gebeurtenissen van afgelopen weekend onacceptabel zijn. En ook zij vindt dat politie en justitie hard moeten ingrijpen. Maar de dieperliggende oorzaak moet ook worden aangepakt, vindt ze. "Dit heeft niets te maken met verveling, hitte of corona, zoals wel wordt gezegd. Veel jongeren vertellen mij dat ze in een uitzichtloze situatie zitten en zich achtergesteld voelen. Er wordt ook te weinig gedaan aan talentontwikkeling in de wijk."

Dibi groeide op in Overvecht en woont er nog. Ze kent de pijnpunten van de wijk. Toen ze hoorde van de rellen in Overvecht, ging ze met de jongeren in gesprek. "Ik woon er toch om de hoek. Wat ik vooral hoorde, is frustratie. Het gaat vaak ook om jongeren die meegesleurd worden door groepen van buiten de wijk. Ze voelen zich gediscrimineerd en niet geholpen. Dat praat het zeker niet goed, maar Utrecht moet wel echt anders gaan werken."

Maar wat gaat er dan niet goed en wat moet er veranderen? Daarover schreef Dibi afgelopen weekend een betoog op haar Linkedin-pagina onder de kop "Alleen maar 'schande' roepen helpt niet". Het stuk over de achterliggende problemen van de rellen in Overvecht en Kanaleneiland roept veel reacties op, zowel positief als negatief.

Dibi pleit voor een andere aanpak los van geld en onderlinge concurrentie tussen instanties, want die is er volgens het voormalig raadslid. "Het systeem van organisaties en instanties en hoe ze werken, is niet effectief. Een Buurtteam wordt bijvoorbeeld gevraagd wat er nodig is voor jongeren, maar het Buurtteam weet dat niet helemaal niet, want de jongeren komen daar helemaal niet. Dat is een denkfout. Er moet met jongeren en ouders worden gepraat en niet over ze."

Ook het project Samen voor Overvecht schiet zijn doel nu voorbij, vindt Dibi. "Thema's als fietsen, groen en mobiliteit krijgen veel aandacht. Met alle respect: dat zijn belangrijke zaken, maar het zegt de meeste bewoners van de wijk niks. Die zijn aan het overleven. Het is een miljoenenproject, maar het geld gaat vooral naar de bestaande organisaties, die dus meer geld krijgen en wel op dezelfde manier blijven werken."

Ouders worden niet goed betrokken, stelt ze. "Bij de zogenoemde Top X Aanpak van jongeren die crimineel gedrag vertonen, worden ze bijvoorbeeld vaak achteraf geïnformeerd." Dat deze ouders moeilijk bereikt kunnen worden, vindt ze onzin. "Als je zorgt dat je de juiste mensen hebt, dan kan dat zeker. Er zijn clubs die prima achter de voordeur kunnen komen en contact kunnen leggen. Maar je moet het wel willen organiseren. Ook het Buurtteam moet de juiste mensen aantrekken. Ik hoor te vaak van ouders dat ze afhaken omdat ze zich onbegrepen voelen, dat er niet wordt geluisterd en dat ze geen ondersteuning krijgen door belemmeringen."

Een andere kwestie is de gebrekkige politiecapaciteit. "Er waren in Overvecht veertien wijkagenten met goed opgebouwde netwerken, maar die zijn allemaal weg. Als je de veiligheid echt op orde wil hebben, moet je daar weer geld in steken."

Leraren op scholen in deze wijken zijn volgens Dibi overbelast omdat ze de problematiek niet aankunnen en jongeren aan werk helpen in deze wijken lukt bijna niet. Zo worden problemen groter en ernstiger, stelt ze. "Zolang er geen effectieve maatregelen worden ingezet waarbij ècht samenwerken voorop staat en er perspectief geboden wordt zal dit nog veel meer voorkomen. Raddraaiers moeten zeker aangepakt worden. Want dit is onacceptabel maar preventie en repressie zijn communicerende vaten."