Thuiswerken blijft voorlopig de norm, zo houd je het vol

"Vooral het begin van het thuiswerken was een recept voor concentratieproblemen", zegt Van der Stigchel, die meerdere boeken over concentreren en aandacht schreef. Het was even flink schakelen voor velen. In plaats van dagelijks naar de kantoortuin of een willekeurige andere werkplek te gaan, zaten ineens veel mensen fulltime thuis. Daar moesten ze in een omgeving die er doorgaans niet op is ingericht hun werk zien te doen. Ondertussen alle mogelijke afleidingen - kinderen, huisdieren, luidruchtige buren, een piepende wasmachine of de televisie met je favoriete serie - negerend. En dat is volgens Van der Stigchel ingrijpend geweest.
Thuis is normaal waar je níet werkt. Waar je tot rust komt."
"Het is voor het brein makkelijk als dingen goed in de ruimte gescheiden zijn. Dat je een plek hebt om te werken en een plek om niet te werken. Dat is overzichtelijk. Dus als jij aan dezelfde keukentafel zit te werken waaraan je 's avonds ook zit te eten, gaan werk en privé door elkaar lopen", legt hij uit. "Thuis is normaal waar je níet werkt. Waar je tot rust komt. En ineens moet je in die setting je concentreren en proberen prikkels en alle leuke dingen die je om je heen verzameld hebt, te negeren."
Dat blijkt lastig voor ons brein. In plaats van om 09.00 uur aan het werk te gaan, ruim je dus nog even de vaatwasser uit of blijf je nog even op de bank hangen. "Het is lastiger omdat je dan echt in je hoofd de knop moet omzetten die normaal voor jou wordt omgezet als je naar je werkplek gaat, waar je collega's ziet die je associeert met werk en waar de mensen om je heen aan het werk zijn. Dat maakt het makkelijker om zelf aan het werk te gaan."
Thuiswerktips
1: Maak thuis een echte werkplek. Het liefst een apart kamertje, of anders een vaste plek in de woonkamer zodat je duidelijk onderscheid maakt tussen werk en privé. Ruim na een werkdag aan de keukentafel ook je werkspullen op zodat het voor je brein duidelijk is dat het tijd is voor ontspanning.
2: Werk in tijdsblokken. Spreek af van hoe laat tot hoe laat je werkt en maak afspraken hoe laat je stopt met werken. Houd je daar ook aan. Zorg daarnaast voor duidelijke overgangen tussen die blokken. Plan bijvoorbeeld ook reistijd in en gebruik die tijd om even een wandelingetje te maken of een ijsje te halen. Zodat je als je daar mee klaar bent, je ook niet meer met werk bezig bent. "Het 'honey I'm home'-momentje."
3: Houd pauze. Dat doe je op je werk ook, als het goed is. En pauze is belangrijk om even je hoofd leeg te maken. Het voordeel van thuiswerken: je kunt bijvoorbeeld even een stukje fietsen of wandelen. Ook simpele huishoudelijke klusjes kunnen prima in je pauze, maar zorg wel dat je het goed afbakent zodat duidelijk is wat werktijd is en wat privé.
4: Beweeg. Als je op kantoor zit, haal je koffie, ga je naar het toilet of moet je naar een andere verdieping voor een vergadering. "Wordt niet een couch potato die de hele dag achter de laptop zit."
5: Wees niet altijd bereikbaar. "Het is misschien wel fijn dat iemand heel snel op je mailtje of berichtje reageert, maar het betekent ook dat diegene zich uit z'n concentratie laat halen." Van der Stigchel adviseert één communicatiekanaal te gebruiken, bijvoorbeeld Slack. En om dat kanaal op gezette tijden ook uit te zetten. Communiceer met je collega's wanneer je wel en niet bereikbaar bent.
6: Stort je niet een hele dag in videobelgesprekken. Het is een uitdaging om je aandacht langere tijd te vestigen op een klein schermpje, terwijl je omringd wordt door afleidingen. En als je videobelt, doe het dan zo goed mogelijk. Leg je telefoon weg, zet notificaties uit en zorg dat het zoveel mogelijk lijkt op een echte vergadering. Hou het zakelijk en wees efficiënt.
En voor mensen met kinderen was de uitdaging soms nog groter doordat ook de scholen sloten. "Dan zit je een beetje te werken en met collega's te bellen en tegelijkertijd moet je je kind de tafel van drie uitleggen. Dat kan niet. Het brein kan niet meerdere dingen tegelijk en is vrij slecht in het wisselen tussen taken de hele tijd. Dat kost veel energie en tijd." En doordat werk en privé door elkaar liepen, bleek uitrusten er bij sommigen een beetje bij in te schieten.
Van der Stigchel vindt het dan ook geen verrassing dat veel mensen de afgelopen maanden als vermoeiend hebben ervaren. We moesten ons aanpassen aan een nieuwe situatie, thuis allerlei ballen in de lucht houden en dan waren er ook nog de zorgen. Over je gezondheid of de gezondheid van je naasten, of omdat je je inkomen dreigde te verliezen. "We weten dat als je je zorgen maakt, dat concentratie heel moeilijk is. Denk maar aan liefdesverdriet, of persoonlijke problemen of financiële problemen. Als je dan moet gaan werken, is dat lastig omdat die problemen steeds aan de oppervlakte komen."
Alleen maar thuis zitten werkt demotiverend voor heel veel mensen. Je hebt elkaar nodig."
Of mensen door coronastress ook echt vermoeider zijn dan gemiddeld, is niet bekend. Daar zijn volgens Van der Stigchel geen onderzoeken naar, ook omdat moeheid niet te meten valt. "Als je mensen in een hersenscan legt, zie je niet dat het brein moe is." Dat betekent volgens de hoogleraar niet dat moeheid niet bestaat, alleen is het lastig om dit objectief te onderzoeken. Stress kan wel gemeten worden. En daarvan is bekend dat een langere periode met te veel stress kan leiden tot oververmoeidheid.
Moe? Je lost het op door uit te rusten. Klinkt als een open deur, maar blijkt toch lastig. Doe als je vrij bent iets wat niet veel mentale energie of aandacht kost. Sporten bijvoorbeeld. En zorg dat je niet meer met werken bezig bent.
Probeer ook niet de hele dag al het coronanieuws te volgen. "De hele dag actualiteitenprogramma's kijken, Twitter volgen of Teletekst lezen om te kijken hoeveel doden er nu weer zijn, dat helpt niet. Ga lekker wandelen in de natuur, spreek af met een goede vriend of vriendin en ga lekker wandelen op anderhalve meter afstand."
Nog zo'n open deur: probeer goed te slapen. Als je moeite hebt om de rust te vinden voor het slapen gaan, bouw dan zorgvuldig de hoeveelheid prikkels in de loop van de avond af. Kijk niet een spannende film of serie vlak voor bedtijd, maar iets wat niet te veel van je aandacht vereist, zoals de zoveelste herhaling van Friends. Ook een boek of muziek kan. Maar net als bij de films en series: keiharde techno voor het slapen werkt minder goed dan rustige pianomuziek.
En tot slot: accepteer dat het soms niet gaat. "Als je alles geprobeerd hebt en het werkt even niet, dan werkt het niet", zegt Van der Stigchel.
Overigens was het thuiswerken niet voor iedereen lastig. "Er zijn grote individuele verschillen", zegt Van der Stigchel. Zo kan de een beter omgaan met afleidingen dan de ander. Maar je hebt ook verschillen in persoonlijkheden. "Je hebt mensen die hun verhaal kwijt moeten. Die reuring van collega's nodig hebben, de geintjes bij de koffieautomaat, de verhaaltjes over Boer zoekt Vrouw. Dat maakt hun werk leuk. Zij hebben de 'sparkle' nodig van hun collega's. Maar je hebt ook mensen die zeggen: joh ik heb dat allemaal niet nodig. Laat mij gewoon m'n werk doen, die opzien tegen al die sociale zaken."
Van der Stigchel denkt dan ook dat bedrijven de afgelopen periode moeten aangrijpen om met maatwerk te komen. "Ik hoop dat de uniformiteit eruit gaat dat iedereen altijd maar 's ochtends naar kantoor moet." Hij pleit ervoor dat er kritisch gekeken wordt naar wie wanneer bij elkaar moet komen en voor welke werkzaamheden. "Zoek elkaar op als het nodig is." Hij wijst bijvoorbeeld op creatieve processen. "We weten uit studies dat je mensen bij elkaar moet hebben om tot ideeën te komen." Maar na zo'n creatieve setting kan het plan vervolgens prima thuis in alle rust uitgewerkt worden.

Mensen niet aan hun lot overlaten
Nooit meer kantoor? Dat is wat Van der Stigchel betreft niet een goed idee. "Alleen maar thuis zitten werkt demotiverend voor heel veel mensen. Je hebt elkaar nodig." Hij hoopt dan ook dat bedrijven de oproep om thuis te werken niet aangrijpen om de deuren van hun kantoren volledig te sluiten. In plaats daarvan zouden mensen waar mogelijk begeleid moeten worden bij thuiswerken en daarnaast zouden er mogelijkheden moeten komen voor het personeel om elkaar - veilig op anderhalve meter afstand - te ontmoeten als daar behoefte aan is. "Ik denk dat dit geen excuus moet zijn voor bedrijven om nu niets meer te gaan doen en mensen aan hun lot over te laten."
En voor wie de moed even in de schoenen zonk na de boodschap van Rutte dat thuiswerken voorlopig nog wel even de norm blijft, heeft Van der Stigchel nog wel een laatste advies. "Zet de knop om. Kijk hoe je dit op de beste manier kunt inrichten. Bekijk het niet als een tijdelijke oplossing, maar een structurele oplossing. En als je geen goede bureaustoel hebt, dan zou ik die nu toch maar kopen."
Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail naar nieuws@rtvutrecht.nl.
Nieuwsoverzicht

Wat mag nu wel en niet tijdens de avondklok? 8 vragen én antwoorden
Het wachten is nog even totdat het door de Tweede Kamer is, maar uiterlijk zondag lijkt het er ...

Tegenstanders verbreding A27 bij Amelisweerd hoopvol na vonnis over rekenmethode stikstof
Een uitspraak van de rechter die een streep zet door de aanleg van een snelweg bij Arnhem heeft...

Veertiende-eeuwse torens in Utrechtse Tolsteegpoort even boven de grond
Ze zitten inmiddels alweer onder de grond, maar gisteren en eergisteren waren de resten van de ...

OM: vluchtelingen in Woerden en Amersfoort bestolen van geld voor familie in thuisland
Afghaanse en Iraanse vluchtelingen die via tussenpersonen vanuit Nederland geld naar familie in...

Kabinet wil zo snel mogelijk avondklok van 20.30 tot 04.30 uur en één bezoeker per dag
Nederland zit waarschijnlijk tot en met 9 februari vast aan een avondklok. Demissionair premier...

Nieuwe marinierskazerne die Doorn vervangt moet in 2028 klaar zijn
De nieuwe marinierskazerne in Kamp Nieuw-Milligen, bij Apeldoorn, is eind 2028 klaar. Dat zegt ...

Show van Guido Weijers voor 500 man in Utrecht staat weer op de agenda
Een experimentele show van cabaretier Guido Weijers in het Beatrix Theater in Utrecht heeft wee...

Man en vrouw weer vrij na steekincident met 16-jarig meisje in Woudenberg
De man en de vrouw die vrijdag werden opgepakt voor het neersteken van een 16-jarig meisje in W...

OM eist 14 jaar cel na moord op Utrechter Ray Tensaini
Het OM heeft veertien jaar cel geëist tegen twee mannen die in december 2019 Utrechter Ray...

Cel- en taakstraf voor opa uit Vianen die stiefkleindochters betastte
Een 71-jarige man uit Vianen is voor ontucht met zijn twee stiefkleindochters veroordeeld tot t...

Ondernemers met de rug tegen de muur door lockdown, kinderwinkel begint doneeractie
De eigenaresse van een winkel aan de Nachtegaalstraat in Utrecht is een donatieactie gestart. M...

Stichtse Vecht schrijft brief over nieuw steunpakket: 'Noodkreet van ondernemers'
De gemeente Stichtse Vecht heeft een brief gestuurd aan staatssecretaris Mona Keijzer van Econo...

Maaltijdbezorgers en hondenuitlaters uitgezonderd van avondklok, stijging nieuwe coronacijfers
Nederland zit waarschijnlijk tot en met 9 februari vast aan een avondklok. Verder mogen we nog ...

Rechter geeft biogascentrale Bunschoten geldboetes voor gebruik verboden afvalstoffen
De rechtbank van Amsterdam heeft de biogascentrale in Bunschoten veroordeeld tot een geldboete ...

Problemen met droogte rond Utrechtse Heuvelrug en Veluwe nog niet opgelost
De grondwaterstand in de droogste gebieden van Nederland blijft te laag, ondanks de regen die i...

Remco Balk tekent tot de zomer van 2025 bij FC Utrecht
FC Utrecht heeft de transfer van Remco Balk afgerond. De 19-jarige aanvaller heeft een contract...

Kritiek op politie na wegsturen slapende dakloze in Utrecht
De Utrechtse politie heeft veel kritiek te verduren gekregen op sociale media nadat een slapend...

Amersfoortse toch niet uit huis gezet na drugshandel zoon
Een vrouw die uit haar woning in Amersfoort gezet zou worden omdat haar zoon daar betrapt werd ...

Burgemeester Kats van Veenendaal zegt lidmaatschap SGP op na discussie over samenwerking met FvD
Burgemeester Gert-Jan Kats van Veenendaal zegt zijn lidmaatschap van de SGP op. Hij zegt na vee...

Mirjam Sterk vanuit Washington over inauguratie Biden: 'Buurtbewoners zijn bezorgd'
Aan het einde van de middag, rond zes uur Nederlandse tijd, legt Joe Biden zijn eed af waardoor...

Mysterieus kabeldefect zet Amersfoortse wijken in het licht
In de Amersfoortse wijken Liendert en Kruiskamp lijkt het alsof er 24 uur per dag een avondklok...

Philip Ties stopt als topamateur: 'Ga het heel erg missen, maar het is mooi geweest'
De loopbaan van Philip Ties in de top van het amateurvoetbal zit er na dit seizoen op. De 34-ja...

Utrechter verkoopt Thuisbezorgd-jas op Marktplaats voor avondklok-ontwijkers: 'Mensen bieden 150 euro'
Jassen van PostNL, tassen van Deliveroo, DHL-petten en zelfs elektrische Thuisbezorgd-fietsen w...

Kunstwerk met lichten te zien op nationaal kunstdepot in Amersfoort
Wie voortaan over de A28 langs Amersfoort rijdt, gaat iets opvallends naast de weg zien: een li...

Politie krijgt zes tips over mishandeling conducteur in Amersfoort na tonen beelden
De politie heeft zes tips binnengekregen over de mishandeling van een conducteur in Amersfoort....

Amersfoort wil beter bodembeleid: 'Het is druk onder de grond'
Gasleidingen, kabels, rioolbuizen, maar tegenwoordig ook productie van warmte uit de ondergrond...

Nationale Voorleesdagen van start, bekende Utrechters lezen voor op RTV Utrecht
De komende tien dagen staat het voorlezen én zelf lezen van boeken volop in de schijnwer...

Scholen nog dicht, maar sportcompetities starten weer: 'Kan me scheve gezichten voorstellen'
Nadat de volleyballers, de korfballers en de basketballers de afgelopen weekenden al waren bego...

Stichting geeft coronavoorlichting aan niet-westerse Utrechters: 'Schaamte speelt een grote rol'
Was je handen stuk, houd anderhalve meter afstand, blijf binnen en laat je testen bij klachten....

Utrecht laat bewoners Rachmaninoff met auto in de kou staan
De gemeente komt bewoners van het Rachmaninoffplantsoen die een auto hebben niet tegemoet. Deze...

Burgemeesters: avondklok moet weinig uitzonderingen hebben
Als er een avondklok moet komen, dan moet die strak zijn geregeld met slechts een beperkt aanta...

Burgemeester Dijksma is mystery guest tijdens zoomles: 'Ze vinden het top en het dak gaat eraf'
Hoe hou je kinderen enthousiast als je ze online ziet en niet in het klaslokaal? Volgens leraar...

OM: zeker 11 BMW's in Amersfoort, Baarn en het Gooi vernield door Litouwse autokraker
Een 29-jarige Litouwer die aan de lopende band zou hebben ingebroken in BMW's, gaat 15 maanden ...

30.000 euro maakt toeslagenaffaire nog niet goed voor slachtoffers: 'Als tweederangsburger behandeld'
De Tweede Kamer debatteert vandaag over de toeslagenaffaire waardoor het kabinet vorige week af...

Komt er coronaverlof? Werknemers en bedrijven worstelen met lockdown
Ouders en werkgevers in de regio wachten gespannen af of het kabinet besluit tot het instellen ...

Corona vandaag: morgen persconferentie kabinet, aantal besmettingen neemt af en burgemeester Dijksma is mystery guest
Een nieuwe dag en dus ook een nieuwe corona vandaag. We hadden al even geen persconferentie mee...

Wekelijkse update RIVM: aantal coronagevallen daalt, maar vrees voor Britse mutatie neemt toe
In de Veiligheidsregio Utrecht hebben 2671 mensen in de afgelopen week covid-19 opgelopen. Dat ...

Utrechter en Nieuwegeiners aangehouden vanwege drugshandel en witwassen
In een groot onderzoek naar drugshandel heeft de politie vandaag vijf personen aangehouden: een...

Voortvluchtige verdachte van bloedprikbende gepakt na woningoverval op 97-jarige vrouw
Het Openbaar Ministerie eist twee jaar gevangenisstraf tegen een 24-jarige man die wordt verdac...

Voor duizenden euro's aan softdrugs gevonden in woning Amersfoortse vrouw
In Amersfoort is een 35-jarige vrouw opgepakt omdat zij een grote hoeveelheid softdrugs in bezi...

Stan, Jonathan en Alexander vragen begrip voor woonsituatie studenten bij invoering avondklok
Terwijl 25 burgemeesters zich vanavond buigen over de vraag of in Nederland een avondklok moet ...

Tienduizenden euro's schade bij hockeyclub Phoenix door vandalisme: 'Heel triest en heel jammer'
Vandalen hebben vermoedelijk voor tienduizenden euro's schade aangericht op het complex van hoc...

Bankmedewerkers gaan vrijuit na bekijken gegevens van verdachte tramaanslag
Zeven bankmedewerkers hebben op de dag van de tramaanslag in Utrecht de gegevens van de verdach...

Vrachtwagen kantelt en belandt tegen woning in Hei- en Boeicop
In Hei- en Boeicop is vanochtend een vrachtwagen met oplegger tegen een woning terecht gekomen....

Minder orgaantransplantaties in coronatijd: 'Harttransplantatie is voor ons echt een redding geweest'
Door de coronacrisis hebben vorig jaar iets minder mensen een orgaantransplantatie ondergaan da...

Studenten willen positieve bijdrage leveren in coronacrisis: 'Onze handen jeuken'
Een op de drie studenten beoordeelt zijn leven tijdens de coronacrisis met een zware onvoldoend...

Onderzoek: 'Gemeenten moeten beter luisteren naar bewoners in krachtwijken'
Het wantrouwen onder bewoners naar wijkinstanties in Nederland is groot. Dat blijkt uit een ond...

Meningen over avondklok verdeeld: van 'Alles doen wat nodig is' tot 'Erg jammer'
De meningen zijn verdeeld over de mogelijke invoering van een avondklok. Het kabinet overlegt m...

Van de Zandschulp mag niet trainen: één speler positief
Botic van de Zandschulp uit Veenendaal is de 'coronadans' toch niet helemaal ontsprongen: de t...

Herstart nadert: topsportclubs uit de regio plannen oefenwedstrijden in
Nederland is nog altijd in lockdown, maar de topsporters uit de regio mogen langzaam uitkijken ...