Na bijna 60 jaar zit strijd van Joan Vermeulen (92) erop: singel is weer rond

© RTV Utrecht / Bernadette Keizer
UTRECHT - Al sinds de jaren 60 vecht Joan Vermeulen voor het behoud van de Utrechtse singel. Anno 2020 is ze 92 jaar oud, en het wonder is geschied: komende zaterdag mag ze met eigen ogen zien hoe de singel weer in ere wordt hersteld. Vanaf dan is het weer mogelijk om met de boot een rondje om het centrum te varen.
Wat bezielde de bestuurders van de stad in de jaren 50 om het water uit de prachtige groene singels weg te halen en er een autoweg van te maken? "Geld", zegt Vermeulen stellig. "Alles draaide om geld verdienen. Auto's moesten zo snel mogelijk bij Hoog Catharijne kunnen komen."
Mevrouw Vermeulen zit op haar rollator en kijkt vanaf de Catharijnesingel uit over het water. Ze mag dan wel oud zijn, ze herinnert nog als de dag van gisteren dat ze besloot in actie te komen en de singel van de ondergang te redden. "We gingen met petities langs de deuren en spraken mensen aan op de markt. Het was een dagtaak hoor."
Joan Vermeulen (92) is blij na decennia lang actievoeren: "Eindelijk gerechtigheid, maar hadden ze het niet eerder kunnen bedenken?"
Samen met andere actievoerders wist ze te voorkomen dat de héle singel zou verdwijnen. Toch moest een gedeelte wijken. In 1969 begonnen bouwvakkers met de aanleg van een autoweg. De Catharijnesingel veranderde in de Catharijnebaan. Dat het allemaal nog veel erger had gekund blijkt wel uit het feit dat er zelfs plannen waren om het water uit de grachten laten lopen en ook daar de boel te asfalteren.
Alles draaide om geld. Auto's moesten zo snel mogelijk bij Hoog Catharijne kunnen komen.
Activist Joan Vermeulen legt uit waarom het water moest wijken voor asfalt
Mevrouw Vermeulen was in de jaren 60 zeker niet de enige die kritiek had op de drooglegging. "Het plan om de singel te dempen werd met één stem verschil aangenomen. Zo weinig enthousiasme was er dus."

Eerste vrouwelijke minister redt singel

Een speciale rol in het verhaal van de Utrechtse singel is weggelegd voor Marga Klompé, de eerste vrouwelijke minister van Nederland. Zij zorgde er vanuit Den Haag voor dat een gedeelte van de singel een monumentale status kreeg. Toen werd het voor de gemeente zo goed als onmogelijk om toestemming te krijgen om nog meer stukken droog te leggen.
Dit is een droom die werkelijkheid is geworden.
Ben Nijssen, singelactivist

'Dertig jaar strijden'

Mevrouw Vermeulen kreeg in de loop der jaren steeds meer bijval van andere stadsbewoners. Zo voegde Ben Nijssen uit Wijk C zich rond 1990 bij het verzet. "Dat we nu weer in een boot de hele singel rond kunnen is een droom die werkelijkheid is geworden."
"Dertig jaar strijden", zegt hij tegen Radio M Utrecht. "Het is bijna niet voor te stellen." Waarom heeft het zo waanzinnig lang geduurd? "Politiek geharrewar, vooral over het stationsgebied."
Tekst gaat verder onder de tweet
Overigens is de strijd van Nijssen nu niet gestreden. Zijn nieuwste doel is om ervoor te zorgen dat de ecologische waarde van de singel wordt versterkt. Joan Vermeulen valt hem bij. "Het is nu nog erg kaal (bij de Catharijnesingel, red.). Ze moeten het hier zo snel mogelijk weer groener maken. Dan komen er ook vogels en insecten."
Vader Dirk en zoon Jurriaan vinden het fantastisch dat ze vanaf zaterdag weer de hele Singel rond kunnen.
Vader Dirk en zoon Jurriaan vinden het fantastisch dat ze vanaf zaterdag weer de hele Singel rond kunnen. © RTV Utrecht / Bernadette Keizer

Euforie bij botenliefhebbers

Wie ook als een kind zo blij is, is Dirk Borst van de Kleine Boten Club Utrecht. "Ik ben euforisch. De singel is in oude glorie hersteld. Dit is bijna emotioneel. Zelfs Utrechters die niets met varen hebben moeten dit schitterend vinden."
We hebben het geluk gehad dat al in de jaren 60 mensen in opstand kwamen. Anders was er misschien nog wel veel meer drooggelegd.
Bootfan Dirk Borst
Dirk maakte vanochtend een ritje met zijn zoon Jurian door de singel. Dat een hele ronde maken pas vanaf zaterdag kan, blijkt wel als vader en zoon ter hoogte van Hoog Catharijne varen. Daar ligt nu nog een ponton, een barricade die het onmogelijk maakt te passeren. Maar Dirk roept alle Utrechters met een bootje op zaterdagmiddag om 15.00 uur te verzamelen in de Catharijnesingel ter hoogte van hotel Karel V. Hij wil met zo veel mogelijk mensen een rondje varen. "Utrecht heeft er een magnifieke vaarroute bij."
Het dempen van de singel is volgens Dirk een vergissing van jewelste. "We hebben het geluk gehad dat al in de jaren 60 mensen in opstand kwamen. Anders was er misschien nog wel veel meer drooggelegd."
Het is nogal wat: zestig jaar lang strijden voor herstel van de singel. En dan op 92-jarige leeftijd al het werk beloond zien worden. Mevrouw Vermeulen blijft er erg nuchter onder, maar toch had ze in 2015 een emotioneel moment. "Bij Paardenveld (Wijk C, red.) was toen net het water weer terug. Ik zag een jongetje op een kano. Toen dacht ik: het goede begin is er. Nu de rest nog."

Feestelijke opening

Aanstaande zaterdag is het dan eindelijk zover: om 13.00 uur wordt de barricade in de singel bij Hoog Catharijne verwijderd en dan kunnen boten weer helemaal rond. Meekijken kan vanwege corona alleen digitaal, via de website emmertjeutrecht.nl.
Mevrouw Vermeulen weet nog niet of ze het via de computer gaat volgen, of dat ze toch probeert aan boord van een bootje te komen. "Ik moet nog even kijken hoe het loopt. Maar een stukje varen is natuurlijk wel heel leuk."

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.