Gemeenten willen gelijkwaardigere relatie met het Rijk: 'Stoerdoenerij vertraagt processen'

Sinds de jeugdzorg, de zorg voor langdurig zieken en mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in 2015 naar gemeenten zijn overgeheveld, moeten dorpen en steden miljoenen bezuinigen. En onder meer de nieuwe Omgevingswet, de Inburgeringswet en de schuldhulpverlening kosten de gemeenten ook handenvol geld.

Volgens Janssen kijkt het Rijk niet naar hoeveel geld er nodig is, maar hoeveel geld ze ervoor over hebben. "Als een onafhankelijk orgaan kijkt wat het takenpakket is en hoeveel geld ergens voor nodig is, dan het dat het vertrekpunt voor ene gesprek tussen gemeente en rijk. Nu is het zo dat het vertrekpunt is hoeveel geld het Rijk ervoor over heeft. Ze kijken helemaal niet naar de inhoud. Wij bepleiten meer afstandelijkheid. Eerst de analyse en daarna de zakelijke besprekingen", aldus Janssen

Met de coronacrisis erbij kunnen de gemeenten het niet langer bolwerken, waardoor in veel plaatsen de onroerendezaakbelasting fors dreigt te stijgen, vrijwel de enige knop waaraan gemeenten kunnen draaien. Naast Janssen wordt de oproep tot meer geld ook gedaan door Jan van Zanen (Den Haag), Paul Depla (Breda) en Ellen van Selm (Opsterland).

"We worden doodziek van dat soebatten om geld," zegt Van Zanen. Ze vragen miljarden extra voor de gemeenten en willen minder afhankelijk worden van het Rijk. De ruim 350 gemeenten dreigen dit jaar een miljard euro de min in te gaan, schat Van Zanen, ook voorzitter van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), boven op het structurele tekort van 2 tot 3 miljard euro.

Daarnaast zijn gemeenten het er niet mee eens dat het Rijk zich bemoeit met wat geschikte locaties zijn voor bijvoorbeeld woningbouw. Vorige weeks stelden vijf gedeputeerden van de vijf provincies met de grootste huizentekorten tegenover het FD dat de terugkeer van een ministerie van Volkshuisvesting of het aanwijzen van bouwlocaties door het Rijk gaat de wooncrisis niet oplossen.

Volgens gedeputeerde Huib van Essen (GroenLinks) gaat het bouwen van woningen alleen maar trager als het Rijk zich er te veel mee bemoeit. "We doen in goede harmonie onderzoek naar wat goede locaties zijn. Laten we dat niet frustreren met dit soort stoerdoenerij. Dat gaat dit soort processen alleen maar meer vertragen."