Diakonessenhuis: 'Het coronavirus heeft ons overvallen'

UTRECHT - "We willen ook voor de andere patiënten blijven zorgen." Dat is de belangrijkste conclusie die het Diakonessenhuis trekt na een uitgebreide evaluatie van de eerste coronagolf. Nu de tweede golf zich lijkt aan te dienen, zegt het Utrechtse ziekenhuis beter voorbereid te zijn op een toestroom van coronapatiënten dan eerder dit jaar. "Het heeft ons wel overvallen", bekent John Taks, voorzitter van de Raad van Bestuur.
Hoofd van de crisisorganisatie John Taks: "We willen ook voor de andere patiënten blijven zorgen."
"Als ik eerlijk ben, waren we hier niet op voorbereid", concludeert Taks. Hij doelt op de snelheid waarmee het ziekenhuis in maart volstroomde met patiënten, die in rap tempo verslechterden. Het ziekenhuispersoneel traint regelmatig voor crisissituaties en oefende eerder zelfs wat te doen bij een virusuitbraak in de regio.
We zien nogal wat patiënten waarbij we achteraf constateren dat ze al langer kanker hadden.
John Taks, voorzitter Raad van Bestuur
"Maar corona was echt anders", zegt Taks terugkijkend, "het personeel moest hollen om de enorme toeloop van coronapatiënten op te vangen." Artsen moesten in korte tijd ervaring opdoen met een nog onbekend virus, een tekort aan beschermingsmiddelen dreigde en de reguliere zorg werd grotendeels afgeschaald. De vestiging in Zeist werd zelfs tijdelijk gesloten.

Aparte corona-afdeling

Het Diakonessenhuis wil dat in de toekomst voorkomen. "We zien nogal wat patiënten waarbij we achteraf constateren dat ze al langer kanker hadden, al langer met vaatproblemen rondliepen of toch een herseninfarct hebben doorgemaakt. We hadden eerder iets voor die mensen moeten doen", zegt Taks.
Het ziekenhuis gaat bij oplopende opnamen daarom sneller over tot een 'cohortenverdeling', waarbij coronapatiënten bij elkaar liggen. Ze worden verzorgd door een vast team, dat zich dan maar één keer per ronde in beschermende kleding moet hijsen. Dat scheelt tijd, werkdruk én materiaal. Bovendien verkleint het de kans op besmettingen binnen het ziekenhuis.
Sommige patiënten zaten lange tijd in isolatie en zagen soms wekenlang hun naasten niet of alleen op afstand.
John Taks, voorzitter Raad van Bestuur
Tegelijkertijd verlopen veel afspraken tegenwoordig digitaal. Zo'n 25 procent van de gesprekken met patiënten gebeurt telefonisch of via beeldbellen. Daardoor kunnen meer patiënten geholpen worden. "Patiënten hebben veel uitstelgedrag vertoond, bleven doorlopen met vage klachten. We willen samen met hen en met huisartsen kijken wie we nu echt moeten zien", aldus Taks.

Emoties van patiënten

Met de kennis van nu, had Taks liever eerder informatie over de besmettelijkheid van het virus uit China gehaald en met andere ziekenhuizen gedeeld. "Dat hadden we misschien in januari al moeten doen. Dan hadden we ons beter kunnen voorbereiden, eerder scholing geregeld en sneller beschermingsmiddelen ingekocht. Het heeft ons nu wel overvallen."
Een belangrijke les noemt Taks verder het oog hebben voor de emoties van patiënten, hun familie en zorgmedewerkers. Hij vertelt: "Sommige patiënten zaten lange tijd in isolatie en zagen soms wekenlang hun naasten niet of alleen op afstand. Dat brengt voor iedereen emoties met zich mee." Het begeleiden van de patiënten kwam terecht op de schouders van zorgmedewerkers.
We zijn klaar voor een tweede golf. We zitten er niet op te wachten, maar we zijn er klaar voor.
John Taks, voorzitter Raad van Bestuur

Gemotiveerd personeel

Hun motivatie heeft het ziekenhuis uiteindelijk door de eerste golf gesleept, meent Taks. "De mensen in de zorg hebben een intrinsieke motivatie om heel hard te werken. Ik moet eerder mensen naar huis sturen en zeggen 'doe eens rustig aan', dan dat ik mensen terug moet vragen." Volgens Taks gaat het met de meeste medewerkers overigens 'wel weer erg goed'.
Hij verwacht bij een volgende coronagolf minder drukte op de intensive care. Enerzijds, doordat medicijnen bepaalde symptomen van corona kunnen bestrijden en ernstig zieke patiënten zo minder lang op de intensive care liggen. Anderzijds, omdat meer oudere mensen niet meer op de intensive care behandeld wíllen worden.

Tweede golf

Nu de reguliere zorg bovendien grotendeels is ingehaald, er voldoende beschermingsmiddelen zijn en de behandeling van coronapatiënten is verbeterd, durft Taks te zeggen: "We zijn klaar voor een tweede golf. We zitten er niet op te wachten en hopen voor iedereen dat het bij kleine golfjes blijft, maar op het moment dat de inwoners van Utrecht ons nodig hebben, zijn we er klaar voor."

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.